Chứng kiến tình hình dạy và học online mấy ngày qua, tôi thật sự thấy rất nhiều bất cập. Chúng ta đã có rất nhiều thời gian kể từ khi dịch bệnh bùng phát lần đầu tiên để lên phương án, đầu tư, chuẩn bị cơ sở hạ tầng, sẵn sàng đáp ứng tốt hơn việc học tập online trong thời gian tiếp theo. Nhưng đến tận bây giờ, nhìn lại, chúng ta dường như vẫn chưa hề có cải tiến gì về cả hạ tầng kỹ thuật lẫn phương pháp giảng dạy, mọi thứ vẫn chẳng khác mấy so với cách đây hai năm.
Bất cứ ngành nghề nào, muốn có được hiệu quả, nhất định cơ sở hạ tầng phải đồng bộ. Để học online hiệu quả, càng cần phải có sự đồng bộ từ người dạy (giáo viên) đến người học (học sinh, phụ huynh), không thể để đến tận hôm nay vẫn nói rằng "chúng ta ai có cái gì dùng cái đó để học online" được.
Theo tôi, Bộ Giáo dục & Đào tạo cần phải có quy định rất rõ ràng về yêu cầu các trang thiết bị tối thiểu nhất để phục vụ học online, ví dụ như thiết bị phần cứng phải đáp ứng tiêu chuẩn gì, phần mềm phải đáp ứng yêu cầu gì, tốc độ internet tối thiểu là bao nhiêu...? Từ những quy định đó, chúng ta phải công khai cơ sở vật chất của nhà trường để xem có đủ điều kiện dạy học online hay không? Không thể cứ nói chung chung rằng "chỉ cần thiết bị kết nối mạng internet là có thể học được".
>> Con tôi òa khóc khi học online lớp 1
Mỗi ngành nghề đều có những đặc thù riêng. Với giáo dục cũng vậy, cũng cần trình độ và trang thiết bị đặc thù. Bạn không thể sử dụng một cái smartphone bằng bàn tay để bắt con học online và khẳng định học như vậy sẽ có hiệu quả được. Điện thoại thông minh hay TV thông minh... không sinh ra để làm thiết bị học tập online. Chúng ta không thể sử dụng các thiết bị sai mục đích vì chắc chắn sẽ không mang đến hiệu quả lâu dài.
Thiết nghĩ, trước khi áp dụng hình thức học thực online đại trà vào thực tiễn, Bộ Giáo dục & Đào tạo cần xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ một cách cơ bản nhất trên phạm vi toàn quốc. Chỉ khi tất cả các trường đảm bảo được chất lượng dạy và học, việc học online mới đạt kết quả thực chất, chứ không chỉ dừng lại ở câu chuyện thành tích. Hãy cố gắng nhìn thẳng vào sự thật, vào tình trạng của học sinh và đất nước, để đưa ra những quyết sách hợp lý nhất. Vì giáo dục ảnh hưởng đến cả một thế hệ tương lai và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của đất nước, nên chúng ta càng phải cẩn trọng.
Tôi đồng ý rằng trong tình hình hiện nay, học online là giải pháp tình thế và khả dĩ nhất. Nhưng thiết nghĩ khi Bộ Giáo dục & Đào tạo đưa ra phương án học tập online cũng cần phải có những văn bản hưởng dẫn áp dụng chi tiết, nêu rõ những yêu cầu tối thiểu về trang thiết bị (đối với giáo viên lẫn học sinh). Có như vậy, việc học online mới đạt được hiệu quả cao nhất, thay vì chỉ học cho có, người học được người không.
>> 'Con tôi chỉ hai ngày là quen học online lớp 1'
Vẫn còn có những tranh luận xem học online có hiệu quả và cần thiết hay không. Nếu triển khai một cách đồng bộ và có hệ thống như đã nói ở trên, tôi tin Bộ Giáo dục & Đào tạo chỉ cần khảo sát thực tiến sau một thời gian, xem có bao nhiêu phần trăm học sinh đáp ứng được yêu cầu có thể học online và từ đó điều chỉnh phương án phù hợp nhất. Khi đó, chắc chắn chúng ta sẽ nhận được sự ủng hộ của phần đông xã hội.
Là một phụ huynh có con bắt cầu vào lớp 1, tôi không đồng ý để con mình học online bằng điện thoại di động của ba hoặc mẹ. Sử dụng một thiết bị bé bằng bàn tay và sinh ra không phải để phục vụ học tập, chắc chắn chỉ lợi bất cập hại. Chưa kể đến rất nhiều tình huống bất cập khác có thể xảy ra, như con đang học thì có cuộc gọi đến... Còn nếu phải mua các thiết bị tốt hơn như laptop, máy tính bảng... đây sẽ trở thành gánh nặng rất lớn cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn trong tình hình hiện tại khi mà nhiều nhà tiền ăn còn chưa đủ.
Một vấn đề khác cũng cần quan tâm, đó là các phần mềm học tập miễn phí hiện nay chưa thể đáp ứng tốt nhất cho việc học online của các con. Rồi những vấn đề như kết nối internet chưa ổn định giữa các vùng miền, đứt cáp quang triền miên... cũng sẽ góp phần cản trở, làm giảm đáng kể chất lượng dạy và học. Các con sinh ra đều có quyền bình đẳng về học tập. Thế nên, đừng để các con bị tụt lại phía sau chỉ vì gia đình không đủ điều kiện để mua sắm các thiết bị học online cơ bản.
>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.