Ung thư da là sự phát triển mất kiểm soát của các tế bào bất thường ở lớp biểu bì, lớp da ngoài cùng, do tổn thương DNA không được sửa chữa gây ra đột biến. Những đột biến này dẫn đến các tế bào da nhân lên nhanh chóng và hình thành các khối u ác tính. Nguyên nhân ung thư da thường là do tia cực tím (UV) có hại trong ánh nắng mặt trời. Các loại ung thư da thường gặp như ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC), ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC)...

Theo tờ VeryHealthWell, tại Mỹ, có khoảng 1/5 người sẽ phát triển ung thư da trước 70 tuổi. Ung thư da nếu được phát hiện sớm có thể điều trị khỏi không để lại sẹo. Do đó, nhận biết các dấu hiệu cảnh báo ung thư da từ sớm khá quan trọng. Dưới đây là một số tổn thương về da có thể phát triển thành ung thư da.

Tổn thương tiền ung thư

Tổn thương tiền ung thư không phải lúc nào cũng tiến triển thành ung thư. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, một số tổn thương có thể phát triển thành ung thư da.

Dày sừng hoạt tính

Dày sừng hoạt tính là tình trạng tạo ra các mảng da lớn, có vảy do tiếp xúc mạn tính với bức xạ tia cực tím (UV), chẳng hạn như ánh sáng mặt trời. Các mảng này thường xuất hiện trên những vùng cơ thể thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, bao gồm mặt, cổ, da đầu, bàn tay, vai, cánh tay và lưng.

Các mảng hình thành do dày sừng hoạt tính rất nhỏ, có vảy và khô, màu sắc của chúng thay đổi, xuất hiện dưới dạng các sắc thái khác nhau như hồng, trắng và nâu hoặc giống với màu da của một người. Do kết cấu thô và tùy thuộc vào vị trí của chúng trên cơ thể, dày sừng hoạt tính có thể được cảm nhận trước khi nhìn thấy.

Viêm môi hoạt tính

Viêm môi hoạt tính tương tự như bệnh dày sừng nhưng các mảng sần sùi và có vảy xuất hiện trên môi, thường là môi dưới. Tổn thương này xuất hiện chủ yếu do tiếp xúc lâu ngày với tia cực tím và nam giới bị ảnh hưởng nhiều hơn nữ giới.

Nếu không được điều trị, viêm môi hoạt tính có thể tiến triển thành ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC). Mỗi năm có hơn 3.500 trường hợp ung thư môi mới ở Mỹ và 90% trong số này là ung thư biểu mô tế bào vảy.

Sừng da

Sừng da là những tổn thương da do keratin (protein dạng sợi cấu tạo nên móng tay và tóc) thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời của cơ thể. Chất sừng tạo thành những khối phát triển giống như sừng động vật nhỏ. Sừng trên da có thể khác nhau về kích thước và hình dạng và thường thấy ở người lớn tuổi. Khoảng 60% sừng trên da là lành tính, tuy nhiên, khả năng hình thành ung thư vẫn chiếm một phần nhỏ.

Ung thư biểu mô tế bào đáy

Ung thư biểu mô tế bào đáy (BCC) là loại ung thư da phổ biến nhất, với hơn 2 triệu người Mỹ được chẩn đoán hàng năm. Ung thư biểu mô tế bào đáy xuất hiện trong các tế bào đáy, các tế bào da mới được tạo ra khi các tế bào da khác chết đi. Trong hầu hết các trường hợp, ung thư biểu mô tế bào đáy phát triển chậm, hiếm khi lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể và có khả năng điều trị cao nếu được phát hiện ở giai đoạn đầu.

Ung thư biểu mô tế bào đáy có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể nhưng phổ biến hơn ở những vùng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Những thay đổi chính về da mà bạn cần nghĩ đến ung thư da gồm:

- Nốt hoặc vết sưng, sáng bóng và có thể có màu da, hồng, trắng, đỏ hoặc các sắc thái khác nhau từ nâu đến đen và trông tương tự như nốt ruồi.

- Vết loét hở không lành hoặc vết loét đã lành nhưng vẫn tiếp tục tái phát.

- Một mảng da có vảy, thô ráp nổi lên, có thể đỏ, ngứa và đau hoặc không gây khó chịu.

- Một mảng có vảy mọc gần tai.

- Tổn thương dạng sáp và bóng như sẹo.

Mặc dù đây là những dấu hiệu phổ biến nhưng cần lưu ý ung thư biểu mô tế bào đáy có thể dễ bị nhầm với các rối loạn da khác.

Ung thư biểu mô tế bào vảy

Ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC) là dạng ung thư da phổ biến. Nếu không được điều trị, nó có thể phát triển nhanh chóng và lây lan. Thường xuyên kiểm tra các thay đổi bất thường hoặc mới trên da có thể giúp phát hiện sớm ung thư biểu mô tế bào vảy. Các dấu hiệu cảnh báo ung thư biểu mô tế bào vảy bao gồm:

- Các vảy phát triển giống như đốm hoặc giống như sừng.

- Các mảng vảy dai dẳng, màu đỏ, thô ráp, có thể có đường viền không đều và đôi khi có thể chảy máu hoặc đóng vảy.

- Vết loét hở dai dẳng, có hoặc không có gờ nổi lên, không lành.

- Các đốm nâu, phẳng có thể bị nhầm với các đốm đồi mồi.

- Lớp vảy thỉnh thoảng chảy máu.

U ác tính

Mặc dù không phổ biến như ung thư tế bào vảy hoặc ung thư tế bào đáy nhưng u ác tính là dạng ung thư da nguy hiểm. Nếu không được điều trị, nó có thể lây lan nhanh chóng đến các cơ quan khác và hệ thống bạch huyết.

Các u hắc tố có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nhưng vị trí phổ biến nhất ở phụ nữ là trên cánh tay và chân; ở nam giới là đầu, cổ, lưng và thân mình. Dấu hiệu cảnh báo phổ biến nhất của khối u ác tính là một đốm hoặc nốt ruồi trên da thay đổi về kích thước, màu sắc hoặc hình dạng. Hầu hết các nốt ruồi hoặc nốt ruồi là bình thường và vô hại. Tuy nhiên, bạn cần phải lưu ý những thay đổi của nốt ruồi qua thời gian.

Anh Chi (Theo VeryHealthWell)