Giang mai là bệnh lây truyền qua đường tình dục do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính năm 2020 có khoảng 7,1 triệu người từ 15 đến 49 tuổi mắc bệnh trên thế giới.
Giang mai rất dễ lây lan do virus có thể tồn tại trong cơ thể thời gian dài trước khi gây ra triệu chứng. Nhiều người không biết rằng mình mắc bệnh, sau đó lây truyền cho bạn tình.
Giang mai có 4 giai đoạn và những triệu chứng gặp phải tùy vào giai đoạn bệnh. Các giai đoạn có thể chồng chéo lên nhau và các triệu chứng không phải lúc nào cũng phát triển theo thứ tự.
Giai đoạn nguyên phát
Các triệu chứng của giai đoạn đầu thường xuất hiện từ 10 ngày đến 3 tháng sau khi tiếp xúc với virus. Thông thường, dấu hiệu đầu tiên là một vết loét nhỏ, không đau trên da gọi là săng. Đó là nơi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Vết loét có thể ẩn bên trong trực tràng hoặc âm đạo nên người bệnh không biết.
Vết loét tự lành sau khoảng 3 đến 6 tuần, nhưng không có nghĩa là bệnh đã khỏi mà là sắp bước vào giai đoạn thứ hai.
Giai đoạn thứ cấp
Khoảng 2 đến 10 tuần sau khi vết loét đầu tiên xuất hiện, người bệnh giang mai có thể gặp các biểu hiện như phát ban da gây ra vết loét nhỏ, màu nâu đỏ; vết loét ở miệng, âm đạo hoặc hậu môn. Người bệnh có thể bị rụng tóc, sốt, giảm cân, đau nhức cơ thể, đau họng và sưng hạch bạch huyết do vi khuẩn đã đi vào máu.
Nếu không được điều trị ngay, các triệu chứng biến mất rồi quay lại. Điều này có thể xảy ra trong tối đa một năm. Ngay cả khi các triệu chứng không tái phát, virus vẫn còn tồn tại trong cơ thể.
Giai đoạn tiềm ẩn
Nếu không điều trị, bệnh giang mai giai đoạn thứ cấp có thể tiến triển sang giai đoạn tiềm ẩn. Không phải ai cũng trải qua giai đoạn này. Khi đó, người bệnh không còn bất kỳ triệu chứng nào, có thể suốt nhiều năm.
Trong một số trường hợp, các triệu chứng không trở lại nhưng virus vẫn chưa biến mất và bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối.
Giai đoạn cuối
Đây là giai đoạn nặng nhất của giang mai, có thể xuất hiện từ 10 đến 30 năm sau lần nhiễm trùng đầu tiên.
Lúc này, giang mai gây ra nhiều tổn thương cho não, hệ thần kinh, mắt, tim, mạch máu, gan, xương khớp, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như liệt, mù lòa, điếc, sa sút trí tuệ, liệt dương. Người bệnh có thể bị tổn thương nội tạng vĩnh viễn, thậm chí tử vong.
Người mẹ mắc giang mai có thể truyền bệnh cho con khi mang thai hoặc khi sinh. Đây gọi là bệnh giang mai bẩm sinh, nếu không điều trị có nguy cơ cao khiến thai lưu, trẻ sơ sinh tử vong.
Hầu hết trẻ sinh ra mắc bệnh giang mai không có triệu chứng. Một số có thể bị phát ban ở lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân. Trẻ có thể bị biến chứng ở nhiều cơ quan bao gồm gan to, vàng da, chảy nước mũi, bất thường về xương, vấn đề ở não. Phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhi khoa ngay nếu trẻ xuất hiện dịch tiết bất thường, đau hoặc phát ban gần bẹn.
Giang mai có thể chữa khỏi hoàn toàn, tùy từng giai đoạn bệnh có hướng điều trị khác nhau. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện kịp thời, bệnh càng kéo dài càng khó điều trị. Nếu nghi ngờ mình tiếp xúc với nguồn lây nhiễm giang mai hoặc có những dấu hiệu cảnh báo, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt.
Anh Ngọc (Theo Webmd)