Ông Mạnh bị suy thận, chạy thận năm 2018, có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, mạch máu vôi hóa nhiều chỗ. Gần đây, ông mệt khi gắng sức, khó thở, nặng ngực, đi khám phát hiện hở van tim hai lá, mức độ trung bình.

Ngày 7/8, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Bệnh viện Tâm Anh TP HCM, cho biết thận của ông Mạnh suy yếu không thể hỗ trợ tốt cho các cơ quan, trong đó có tim. Người bệnh thận giai đoạn cuối, thận mạn thường phát triển bệnh tim như hở van tim, bệnh mạch vành, suy tim.

Hai nhánh mạch máu chính nuôi tim của ông Mạnh hẹp nặng, xơ vữa, vôi hóa lan tỏa, nhánh còn lại tắc hoàn toàn. Theo bác sĩ Dũng, đây là nguyên nhân gây thiếu máu cơ tim mạn tính, hở van tim. Nếu không phẫu thuật sớm, người bệnh có nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột tử.

Tuy nhiên, động mạch chủ ngực của bệnh nhân vôi hóa toàn bộ nên trong lúc mổ, các mảng xơ vữa có thể trôi theo dòng máu gây tắc mạch, dễ đột tử. Thay vì bắc cầu nối từ động mạch chủ ngực qua đoạn mạch vành bị tắc theo cách thông thường, ê kíp nối từ động mạch dưới đòn xuống hai nhánh mạch vành, tạo đường đi mới đưa máu về tim. Cách này khó hơn nhưng an toàn hơn.

Ca mổ tim cho bệnh nhân suy thận cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ê kíp không dùng hệ thống tim phổi nhân tạo để tránh biến chứng, duy trì tưới máu đến các cơ quan trong cơ thể. Người bệnh được gây mê truyền dịch, kết hợp dùng thuốc ổn định huyết động.

Với người có thận khỏe, cơ thể tự động chuyển hóa dịch và thải ra khi mổ. Ông Mạnh bị suy thận nên bác sĩ phải sử dụng hệ thống lọc máu lưu lượng thấp liên tục (Continuous Renal Replacement Therapy - CRRT) cân bằng dịch ra, vào cơ thể.

Hậu phẫu, tim được cung cấp máu, bệnh nhân không còn khó thở, nặng ngực, van tim hở cải thiện. Một tuần sau, người bệnh tiếp tục được lọc máu hàng ngày, rồi chuyển sang chạy máy cách ngày. Hiện ông Mạnh đã xuất viện, cần tái khám định kỳ.

Bác sĩ Dũng cho biết bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong phổ biến ở bệnh nhân chạy thận nhân tạo. Ngược lại, bệnh nhân tim mạch cũng có thể bị tổn thương thận cấp tính hoặc bệnh thận mạn tính.

Kiểm soát tốt bệnh suy thận giúp ngăn biến chứng tim mạch. Người bệnh nên ăn nhạt, uống đủ nước, ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm, tập thể dục đều đặn, duy trì chỉ số huyết áp, mỡ máu và đường huyết ổn định.

Bác sĩ Dũng khuyến cáo người bệnh sau mổ bắc cầu mạch vành phải uống thuốc, tái khám đúng lịch hẹn nhằm phát hiện sớm bất thường. Người bệnh nên ăn uống, tập luyện khoa học phòng ngừa tái tắc nghẽn mạch vành.

Thu Hà

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi.

Những thắc mắc về bệnh Tim mạch độc giả gửi câu hỏi tại đây để bác sĩ giải đáp.