Ông Hồ Nam (84 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP HCM) cấp cứu tại BVĐK Tâm Anh TP HCM trong tình trạng nặng ngực kéo dài cả khi nằm nghỉ, khó thở, vã mồ hôi, lạnh người. Ông có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu.
Kết quả chụp mạch vành bằng kỹ thuật Cardiac Swing (với 7-8 ml thuốc cản quang, bằng 1/4 liều thuốc dùng cho kỹ thuật thông thường) cho thấy, nhiều đoạn mạch máu tim bị hẹp nặng, đông cứng, bít tắc bởi các mảng xơ vữa làm cản trở dòng máu đến tim. BS.CKII Huỳnh Ngọc Long, Giám đốc Trung tâm Can thiệp mạch nhận định, bệnh nhân có nguy cơ đột tử bất cứ lúc nào nên cần can thiệp tái thông lòng mạch ngay.
Bệnh nhân lớn tuổi, mạch máu kém đàn hồi lại vôi hóa nặng, nguy cơ thủng, vỡ mạch rất cao nên quá trình can thiệp khó khăn. ThS.BS Võ Anh Minh, Trưởng đơn vị Can thiệp Mạch vành, Trung tâm Can thiệp mạch cho biết, êkip đã xử lý nhiều trường hợp bệnh nhân lớn tuổi hẹp nhiều nhánh mạch vành, nhưng vôi hóa nặng như ông Nam rất ít. Mảng xơ vữa gần như làm đông cứng mạch máu nên bác sĩ phải dùng mũi khoan kim cương cắt vụn từng mảng xơ vữa, khoan tái thông mạch máu nhiều lần. Bác sĩ vừa thực hiện vừa theo dõi nhịp tim, huyết áp, huyết động học, chỉ số SpO2 của người bệnh. Trường hợp nhịp tim chậm xuống hay huyết áp hạ thấp phải dừng lại kiểm tra và có thể thay đổi kế hoạch dự phòng.
Các bác sĩ Trung tâm Can thiệp mạch, BVĐK Tâm Anh TP HCM dùng mũi khoan kim cương phá vòng vôi hóa nhiều đoạn mạch vành, tái thông dòng máu nuôi tim cho bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Siêu âm đánh giá sau thủ thuật ghi nhận stent nở đều dọc theo mạch máu, dòng chảy tốt, tái tưới máu cho trái tim. Bệnh nhân hết đau ngực, khó thở và xuất viện hai ngày sau đó. Ông Nam được kê toa thuốc huyết áp, kháng đông, hướng dẫn chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp. Khi đủ điều kiện sức khỏe, ông sẽ tiếp tục can thiệp nong mạch vành phải, dự kiến sau khoảng 2 tuần.
Vôi hóa mạch vành là sự tích tụ canxi ở các mạch máu chính của tim. Đây là hệ quả của tình trạng tích tụ mảng xơ vữa trong thời gian dài (trên 5 năm), khiến cho động mạch cứng lại, giảm đàn hồi, giảm lưu lượng máu đến tim.
Hình ảnh thân chung động mạch vành hẹp, vôi hóa nặng (hình A), sau khi được đặt stent tái thông (hình B). Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bác sĩ Minh chia sẻ, nhờ kỹ thuật khoan cắt mảng xơ vữa trong lòng động mạch, nhiều trường hợp mạch máu tim hẹp nặng, bít tắc do xơ vữa vẫn có thể đặt stent thay vì phẫu thuật bắc cầu. Một mũi khoan phủ kim cương với đường kính 1,25 - 2.0 mm được đưa vào động mạch vành qua một dây dẫn nhỏ, với tốc độ quay đến 180.000 vòng một phút để khoan cắt các mảng xơ vữa bị vôi hóa nặng.
Sau khi cắt vụn, các vi hạt bị đại thực bào trong máu tiêu hủy. Lòng động mạch vành sẽ trơn, nhẵn, từ đó bác sĩ có thể tiếp tục xử trí hẹp nghẽn dễ dàng bằng cách nong bóng đặt stent như thông thường. Đây là phương pháp tiên tiến trong điều trị hẹp mạch vành do vôi hóa, đặc biệt là những bệnh nhân lớn tuổi, nhiều bệnh nền, hẹp lan tỏa nhiều nhánh, nhiều vị trí... Bên cạnh đó, hệ thống IVUS, siêu âm trong lòng mạch, giúp bác sĩ đặt stent kích thước lớn, lên tới 4.0-5.0 mm, áp sát lòng mạch, phòng ngừa tái hẹp.
Thu Hà
* Tên nhân vật đã được thay đổi