Ngày 9/11, bác sĩ CKII Lê Hồng Hải, khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP HCM, cho biết sau 3 giờ nhập viện, được truyền dịch và dùng thuốc an thần để loại bỏ hàm lượng caffein khỏi cơ thể, anh Nguyễn Văn Mạnh, 22 tuổi, (TP HCM) tỉnh táo trở lại.
Trước đó, Mạnh bỗng loạng choạng khi lái xe, ngã xuống đường, tay chân co cứng. Anh nhập viện trong tình trạng mất ý thức, gồng cứng toàn thân, mắt lờ đờ, tim đập nhanh.
Bác sĩ Hải loại trừ đột quỵ, xác định bệnh nhân bị rối loạn tâm thần, hành vi do cơ thể tiêu thụ quá nhiều chất caffein. Điều này tác động đến hormone adrenaline khiến nhịp tim đập nhanh hơn, thậm chí thay đổi nhịp tim (rung tâm nhĩ), người bệnh nhanh chóng rơi vào loạng choạng, hoa mắt,...
Mạnh có thói quen uống mỗi ngày khoảng 5 ly cà phê. Mọi khi uống, anh vẫn làm việc, sinh hoạt bình thường, không bị mất ngủ hay hồi hộp. Thế nhưng lần này, sau khi gặp 3 khách hàng, anh uống 3 ly cà phê, sau đó đi giao hàng.
Bác sĩ Hải cho biết, lần đầu tiên BVĐK Tâm Anh TP HCM tiếp nhận trường hợp như anh Mạnh. Tùy cơ địa và thời điểm mà cơ thể có những chuyển hóa khác nhau dẫn đến các tình trạng sức khỏe khác nhau. Đó là lý do trước đây anh Mạnh uống 5 ly cà phê vẫn làm việc, sinh hoạt bình thường nhưng nay uống 3 ly lại xảy ra tình trạng này. Người bình thường nên uống 1-2 ly cà phê mỗi ngày; riêng người "say" cà phê dẫn đến hồi hộp, tim đập nhanh, bồn chồn hoặc co giật... cần hạn chế hoặc không sử dụng.
Nên uống bao nhiêu ly cà phê mỗi ngày
Theo bác sĩ Hải, cà phê chứa caffein - chất thúc đẩy tâm trạng, sự trao đổi chất, tăng hiệu suất tinh thần, công việc. Uống 1-2 ly cà phê mỗi ngày giúp người dùng tỉnh táo hơn. Nếu uống nhiều hơn dễ gây hại cho sức khỏe, một số tác dụng phụ gồm:
Lo lắng: Caffein ngăn chặn tác động của hormone adenosine khiến cơ thể mệt mỏi, giải phóng hormone adrenaline. Lúc này, chúng tác động lên thần kinh giao cảm khiến nhịp tim đập nhanh hơn, tạo cảm giác bồn chồn, lo lắng. Do đó, với người có cảm giác lo lắng, bồn chồn sau khi uống cà phê hoặc các thức uống chứa caffein thì không nên sử dụng hoặc cắt giảm liều lượng.
Mất ngủ: Dùng quá nhiều cà phê gây khó ngủ, ngủ không ngon giấc, thậm chí mất ngủ. Với người bị mất ngủ do cà phê nên giảm lượng cà phê vào đầu giờ chiều.
Rối loạn tiêu hóa: Cà phê uống vào cơ thể sẽ kích thích dạ dày giải phóng hormone gastrin làm tăng nhu động ruột dẫn đến tiêu chảy. Do đó, với người bị hội chứng ruột kích thích không nên uống cà phê. Ngoài ra, uống nhiều cà phê còn làm trầm trọng thêm bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
Tiêu cơ vân: Ở một số người bệnh khi uống nhiều cà phê khiến cơ thể giải phóng quá nhiều myoglobin vào máu nên thận không lọc hết và tổn thương. Người bệnh có nguy cơ cao bị suy thận cấp, toan chuyển hóa, tăng kali, thâm chí tử vong. Dùng nhiều cà phê có thể dẫn đến tình trạng tiêu cơ vân.
Nghiện cà phê: Dùng nhiều cà phê mỗi ngày có thể dẫn đến nghiện. Người uống càng bị phụ thuộc về tâm lý, thể chất vào cà phê. Biểu hiện bằng việc nếu không uống cà phê, người đó không thể tập trung vào công việc, sinh hoạt, thậm chí đau đầu, mệt mỏi.
Nhịp tim nhanh: Tác động của hormone adrenaline khiến nhịp tim đập nhanh hơn, thậm chí thay đổi nhịp tim (rung tâm nhĩ). Tình trạng này thường gặp ở người trẻ uống các loại nước tăng lực có hàm lượng caffein cao.
Tùy vào thể trạng, sức khỏe của mỗi người mà dùng lượng cà phê khác nhau. Một số người uống nhiều hơn người khác nhưng không gặp tác động tiêu cực. Trong khi đó, nhiều người uống một ngụm cà phê đã bị tim đập nhanh, thở mệt, chóng mặt, buồn nôn. Cà phê và trà chứa nhiều caffein. Ngoài ra, nước soda, ca cao, nước tăng lực cũng chứa nhiều chất kích thích này.
Bác sĩ Hải khuyên khi uống cà phê hoặc các loại nước chứa caffein bị lo lắng, mệt mỏi, tim đập nhanh... cần ngưng uống để không nạp thêm caffein vào cơ thể. Đồng thời, uống nhiều nước lọc giúp đào thải caffein ra ngoài. Nếu nạn nhân co cứng người, cần cho uống 1-2 chai nước lọc 500 ml, sau đó đưa đến bệnh viện cấp cứu.
* Tên nhân vật được thay đổi.
Nguyễn Trăm