Vừa qua, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM tiếp nhận điều trị bệnh nhân nam 61 tuổi (ngụ quận Tân Bình), bị ung thư phổi giai đoạn 2B. Ông có tiền sử hút thuốc lá nhưng cai thuốc 15 năm nay. Khi nhập viện, bệnh nhân ho nhiều, đau khi nuốt... Kết quả chụp X-quang cho thấy bệnh nhân có khối u ác tính ở thùy dưới phổi phải.

Bệnh nhân đã được phẫu thuật nội soi cắt thùy dưới phổi phải, nạo hạch nhóm 7, 9. Theo tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, kỹ thuật này giúp giảm mức độ xâm lấn tối thiểu, thời gian hồi phục nhanh, hạn chế nhiễm trùng. Sau mổ, bệnh nhân được khám chuyên khoa ung bướu để phối hợp điều trị.

Dấu hiệu cần tầm soát bệnh sớm

Theo bác sĩ Trần Vương Thảo Nghi - Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, nguyên nhân gây ung thư phổi do sự tăng sinh không kiểm soát của những tế bào bất thường trong phổi. Khi các tế bào ung thư gia tăng sẽ gây cản trở chức năng bình thường của phổi. Những tế bào ung thư này có thể xuất phát từ phổi lan dần đến hạch quanh khí quản, sang lá phổi đối diện, đến xương, não, gan, bộ phận khác trong cơ thể.

"Nếu phát hiện, điều trị sớm, đúng phác đồ, tỷ lệ khỏi bệnh hoàn toàn và cơ hội sống 5 năm không tái phát bệnh lên đến 92%. Trong trường hợp phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn có thể gây hao mòn sức khỏe thể chất - tinh thần. Lúc này, hiệu quả điều trị thấp, tốn kém chi phí, tỷ lệ sống sau 5 năm thấp, thậm chí nguy hiểm tính mạng", bác sĩ Thảo Nghi đánh giá.

Theo đó, bác sĩ khuyến cáo, việc thăm khám - tầm soát sức khỏe định kỳ có vai trò quan trọng, giúp phát hiện sớm ung thư, phân loại được nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao, từ đó, đưa ra kế hoạch theo dõi phù hợp cho từng đối tượng.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Dũng chia sẻ, ung thư phổi thời kỳ đầu thường không có dấu hiệu đặc trưng. Những cơn ho húng hắng dễ khiến người bệnh lầm tưởng với bệnh lý đường hô hấp như cảm cúm, viêm họng, viêm đường hô hấp trên. Đến khi các triệu chứng như ho kéo dài, ho ra đờm lẫn máu, thở dốc, viêm phổi, đau khi nuốt, khàn giọng, nổi hạch... xuất hiện rõ rệt hơn, người bệnh mới đi khám thì bệnh ở giai đoạn muộn.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Anh Dũng cũng cho biết có nhiều bệnh nhân khỏe mạnh, không có triệu chứng bất thường. Khi tầm soát sức khỏe định kỳ bằng xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ tình cờ phát hiện dấu ấn ung thư phổi giai đoạn sớm, được xử trí kịp thời.

Hiện nay, những tổn thương ở phổi có thể phát hiện sớm bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại. Cụ thể, thạc sĩ, bác sĩ Hồ Hoàng Phương - Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, các trường hợp ung thư phổi giai đoạn sớm có thể được phát hiện qua máy chụp X-quang treo trần kỹ thuật số, hệ thống chụp CT 768 lát cắt ứng dụng trí tuệ nhân tạo, kết hợp với giải phẫu bệnh.

Điều chỉnh thói quen sống, phòng ngừa ung thư phổi

Theo bác sĩ Trần Vương Thảo Nghi, ung thư phổi tuy khó phát hiện nhưng có thể phòng ngừa bằng việc điều chỉnh thói quen sống lành mạnh.

Đầu tiên là người bệnh tránh xa thuốc lá. Bạn nên ngừng hút thuốc lá ngay hôm nay nếu đã hút thuốc trong nhiều năm. Với những người không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc, hãy vận động người thân bỏ thuốc lá, đeo khẩu trang mỗi khi ra đường, tránh đến các khu vực có nhiều người hút thuốc, chẳng hạn như quán bar, nhà hàng, quán cà phê...

Mỗi người tránh các chất gây ung thư tại nơi làm việc cũng giúp giảm nguy cơ ung thư phổi. Nếu bạn phải làm việc trong môi trường có chất độc hại làm tăng nguy cơ ung thư phổi, hãy đeo khẩu trang, mặc đồ bảo hộ... để bảo vệ bản thân khỏi tiếp xúc với chúng.

Một thực đơn đầy đủ dưỡng chất sẽ giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, trong đó có ung thư phổi. Mỗi người cần có chế độ ăn lành mạnh như hạn chế thịt đỏ, ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, chất béo tốt, trái cây và rau quả...

Mặt khác, tập thể dục đều đặn và thường xuyên vận động cũng là cách giúp giảm nguy cơ mắc ung thư phổi cùng nhiều bệnh ung thư khác. Bạn hãy cố gắng tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần với các môn thể thao như: đi bộ, đạp xe, yoga, nhảy dây,

Bên cạnh đó, bác sĩ Thảo Nghi khuyên người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các bất thường. "Khoảng 70% bệnh nhân ung thư phổi phát hiện khi bệnh ở giai đoạn cuối, không còn khả năng phẫu thuật, đáp ứng kém với hóa trị, xạ trị. Chính vì thế, việc tầm soát, chẩn đoán bệnh sớm đóng vai trò quyết định đến hiệu quả điều trị", bác sĩ Thảo Nghi nói.

Những người có các yếu tố nguy cơ ung thư phổi cần khám định kỳ 3-6 tháng mỗi lần, bao gồm: người hút thuốc lá, nam giới trên 55 tuổi, người làm công việc phải tiếp xúc với các chất độc hại trong thời gian dài như amiăng, thạch tín, cadimi, crom, niken, uranium....

Lê Nguyễn