Nguồn cung nhiều mẫu xe chịu ảnh hưởng do tình trạng thiếu chip toàn cầu, song thị trường ôtô Việt Nam vẫn cho thấy sự hồi phục nhanh sau dịch Covid-19. Sau 6 tháng đầu 2022, VAMA (cùng một số thương hiệu nhập khẩu) bán 201.840 xe các loại, tăng 34% so với năm ngoái. Tính cả số liệu bán hàng do VinFast và TC Group công bố, kết quả này là 252.932 xe, tăng 36,3%.
Nếu tính theo hãng sản xuất, phân phối, Thaco Auto chiếm thị phần lớn nhất với doanh số 74.480 xe, gồm các mẫu ôtô con của Kia, Mazda, Peugeot, BMW, Mini và một số dòng xe thương mại. Toyota xếp sau, bán được 43.085 xe. Hyundai Thành Công đứng thứ 3 với tổng cộng 36.397 xe các loại bán ra.
Nếu xét riêng mảng ôtô con theo thương hiệu, Toyota (không tính xe thương mại Hiace) bán nhiều nhất nửa đầu 2022 với 43.049 chiếc, nhiều hơn cùng kỳ năm ngoái 13.810 chiếc, tương đương mức tăng trưởng 47%.
Dải sản phẩm đa dạng với sự xuất hiện của những mẫu xe mới như Raize, Veloz Cross là một trong những yếu tố đóng góp vào kết quả này. Bên cạnh đó là các dòng xe thường xuyên ghi nhận doanh số dẫn đầu phân khúc như Vios (11.937 xe), Corolla Cross (10.913 xe) và Camry (2.674 xe).
Với 35.485 xe bán ra, tăng 65% so với nửa đầu 2021, Kia là một trong những thương hiệu tăng trưởng tốt nhất toàn thị trường, qua đó vươn lên vị trí thứ 2. Tương tự Toyota, đa phần mẫu ôtô và thế hệ sản phẩm Kia mới đều ghi nhận doanh số khả quan như Carnival (5.678 xe), Sonet (4.936 xe).
Ngoài ra, Seltos và và K3 tiếp tục là 2 mẫu ôtô đóng góp lớn nhất vào doanh số của Kia khi bán được lần lượt 7.899 và 7.439 xe.
Trong nhóm 3 thương hiệu áp đảo về thị phần, Hyundai là cái tên có mức tăng trưởng khiêm tốn nhất so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, hãng xe Hàn Quốc bán được 30.098 xe sau 6 tháng đầu 2022, tăng 1.126 xe (khoảng 3,9%). Với kết quả này, Hyundai tụt xuống vị trí thứ 3, thua kém đáng kể đối thủ trực tiếp Toyota về doanh số.
Nếu năm ngoái, Toyota và Hyundai khoảng cách sít sao thì năm nay khoảng cách được nới rộng, thậm chí Hyundai còn để đồng hương Kia vượt qua.
Trên thực tế, từ đầu năm đến nay, nhiều dòng xe Hyundai ăn khách như Tucson, Santa Fe thường xuyên rơi vào tình trạng khan hàng, bị bán chênh giá tại đại lý. Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới doanh số của thương hiệu Hàn Quốc.
Tính đến hết tháng 6, Accent (10.240 xe), Santa Fe (4.855 xe) và Grand i10 (5.670 xe) là các mẫu ôtô hiện bán tốt nhất của Hyundai.
Nhóm thứ hai là cuộc cạnh tranh của 4 thương hiệu quen mặt Honda, Mazda, Mitsubishi, VinFast. Điểm đặc biệt trong thứ bậc của 4 hãng này này thay đổi theo vòng tròn so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu nửa đầu 2021 Honda bán kém nhất trong 4 thương hiệu thì đến 2022 lại vươn lên dẫn đầu. Ngược lại VinFast từ chỗ đứng cao nhất nhóm 4 năm ngoái thì năm nay lại đứng cuối.
Ở nhóm xếp dưới, Honda là thương hiệu có mức tăng trưởng cao nhất so với cùng kỳ 2021, đạt 73%. Cụ thể, hãng xe Nhật Bản bán được 20.191 chiếc, nhiều hơn năm ngoái 8.507 chiếc và giành vị trí thứ 4 toàn thị trường của VinFast. Trong 2 quý đầu 2022, City (9.439 xe) và CR-V (5.867 xe) là các mẫu ôtô Honda bán tốt nhất.
Xếp sau Honda với doanh số không thua kém nhiều lần lượt là Mazda (19.455 xe) và Mitsubishi (18.116 xe). Với Mazda, CX-5 và Mazda3 tiếp tục đóng vai trò chủ lực, trong khi Xpander và Attrage vẫn đang "gồng gánh" Mitsubishi.
VinFast ghi nhận doanh số giảm nhẹ so với 6 tháng đầu 2021. Thương hiệu Việt bán được 14.695 xe với Fadil là cái tên ăn khách nhất (9.566 xe), xếp thứ hai là mẫu xe điện VF e34 (2.141 xe). Ngày 15/7 vừa qua, VinFast công bố dừng kinh doanh xe xăng, chỉ trả nốt những đơn do khách đã đặt.
Ở nhóm cuối cùng là những Ford, Suzuki, Isuzu. Tương tự VinFast, doanh số lũy kế 6 tháng đầu 2022 của Ford cũng giảm so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 9.697 xe. Sau khi dừng bán EcoSport, Ford hiện chỉ bán 3 mẫu Ranger, Everest và Explorer. Trong đó, Ranger vẫn là "con gà đẻ trứng vàng" của thương hiệu oval xanh khi chiếm hơn 66% lượng xe bán ra.
Cũng có mức thị phần dưới 5% là Suzuki với doanh số 9.171 xe. Tuy nhiên khác Ford, Suzuki bán nhiều hơn cùng kỳ năm ngoái 2.398 xe và đạt mức tăng trưởng 35%. Trong số 4 mẫu xe con hãng đang phân phối tại Việt Nam, XL7 bán tốt nhất (3.666 xe), cao hơn đáng kể tổng doanh số Ertiga, Ciaz và Swift.
Với việc VinFast dừng bán xe xăng, phân khúc phổ thông nửa cuối 2022 trở lại là cuộc cạnh tranh của các thương hiệu Nhật Bản và Hàn Quốc. Trong đó, Toyota với loạt xe bán tốt như Raize, Vios, Corolla Cross hứa hẹn tiếp tục đóng góp chính vào doanh số xe Nhật. Xét riêng các thương hiệu Hàn Quốc, dải sản phẩm đa dạng, đồng đều về doanh số hơn là lợi thế của Kia trước Hyundai khi kết thúc năm 2022. Tuy vậy, nếu Hyundai Thành Công có thể đáp ứng đủ nguồn cung, thứ hạng có thể thay đổi.
Mặt khác, tình trạng khan hàng do đứt gãy chuỗi cung ứng cũng mở ra cơ hội có thêm thị phần cho những cái tên mới hoặc sắp ra mắt, như Honda HR-V 2022, Nissan Kicks (CUV cỡ B) hay Ford Territory, Kia Sportage (CUV cỡ C). Đa số mẫu ôtô ăn khách nhất ở hai phân khúc này đều thường xuyên không sẵn xe giao ngay.
Nguyễn Chí