Các biện pháp tránh thai không gây hại cho khả năng sinh sản của phụ nữ. Những phụ nữ sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố, tức sử dụng hormone để điều chỉnh hoặc ngăn ngừa sự rụng trứng, nhờ đó giúp phòng tránh mang thai, vẫn có khả năng thụ thai cao như những phụ nữ chưa bao giờ sử dụng các biện pháp này.
Một nghiên cứu kéo dài 3 năm trên 3.727 người tham gia cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai lâu dài không ảnh hưởng đến khả năng có con trong tương lai của họ. Trên thực tế, những người đã sử dụng thuốc tránh thai kết hợp (viên uống chứa hai nội tiết tố estrogen và progestin) hơn 3 năm thậm chí còn có khả năng sinh sản tốt hơn những người dùng thuốc ít thời gian hơn.
Tương tự, những phụ nữ sử dụng các biện pháp tránh thai nội tiết khác như vòng âm đạo, miếng dán, vòng tránh thai (IUD), que cấy, thuốc tiêm, đều không cần lo ngại về khả năng thụ thai sau đó.
Tuy nhiên, vẫn có những thông tin cho rằng các biện pháp tránh thai có thể gây vô sinh, do vài lý do sau.
Chậm kinh
Chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới sẽ trở lại trong vòng khoảng 3 tháng kể từ khi ngừng hầu hết các hình thức ngừa thai bằng nội tiết tố. Vì sự chậm trễ này, nhiều người lo ngại biện pháp tránh thai ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản.
Cụ thể, những phụ nữ dùng thuốc tránh thai có thể mất từ 2-6 tháng khả năng sinh sản mới trở lại bình thường. Miếng dán, vòng tránh thai và que cấy cũng có thể trì hoãn khả năng có con 2-4 tháng sau khi ngừng sử dụng họ.
Những người tiêm thuốc ngừa thai có thể bị chậm kinh lâu hơn. Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), trung bình một phụ nữ mất 10 tháng để thụ thai sau khi hoàn thành mũi tiêm gần nhất. Nhưng thời gian để họ thụ thai có thể lên đến 31 tháng hoặc hơn 2 năm rưỡi.
Liên quan đến thuốc tránh thai, sự chậm kinh kéo dài ít nhất 6 tháng sau khi uống thuốc được gọi là vô kinh. Dù vậy, việc không rụng trứng có thể không phải do sử dụng biện pháp tránh thai mà là do tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Vì vậy, hãy đến gặp bác sĩ nếu chị em không rụng trứng sau khi ngừng dùng thuốc tránh thai hoặc chu kỳ kinh nguyệt không đều hay vô kinh. Bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm về khả năng sinh sản.
Bệnh lý tiềm ẩn
Việc sử biện pháp tránh thai điều chỉnh chu kỳ nội tiết tố tự nhiên của cơ thể nữ giới và tạo ra một chu kỳ kinh nguyệt "giả". Chu kỳ nội tiết tố này có thể che giấu các vấn đề tiềm ẩn. Ngay cả khi một người gặp vấn đề về sức khỏe khiến không rụng trứng, chu kỳ ngừa thai vẫn có thể khiến họ như đang chu kỳ kinh nguyệt đều đặn.
Nói cách khác, nếu phụ nữ có kinh nguyệt không đều trước khi bắt đầu sử dụng biện pháp tránh thai, họ có thể có kinh trở lại sau khi ngừng tránh thai. Khi ngừng sử dụng biện pháp tránh thai, họ có thể phát hiện ra các vấn đề sinh sản khác cản trở việc mang thai.
Một số tình trạng sức khỏe có thể dẫn đến không rụng trứng hoặc rụng trứng không đều bao gồm: mức độ căng thẳng cao, tăng prolactin máu, cường giáp hoặc suy giáp, béo phì hoặc thiếu cân, suy buồng trứng sớm, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)...
Càng để lâu, thời gian thụ thai càng kéo dài. Vì vậy, nếu bị mất kinh, ra máu nhiều hoặc chu kỳ không đều, hãy đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị.
Lớp niêm mạc tử cung
Một lý do khác khiến mọi người tin rằng việc sử dụng biện pháp tránh thai lâu dài ảnh hưởng đến khả năng sinh sản liên quan đến lớp niêm mạc tử cung hay còn gọi là nội mạc tử cung, nơi phôi sẽ làm tổ trong thai kỳ.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Sản Phụ khoa Mỹ cho biết những phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai trong 5 năm trở lên nhiều khả năng có lớp nội mạc tử cung mỏng hơn. Lớp niêm mạc mỏng có thể khiến phôi khó làm tổ và dẫn đến khó đậu thai.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là 137 bệnh nhân trong nghiên cứu này đều có vấn đề về sinh sản và chuẩn bị cho quá trình chuyển phôi đông lạnh. Những phụ nữ này đã được thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), có nghĩa là kết quả có thể không áp dụng cho những người có khả năng sinh sản bình thường.
Dù các nhà nghiên cứu kết luận rằng uống thuốc tránh thai lâu dài có thể làm tăng nguy cơ hủy bỏ chu kỳ IVF do lớp nội mạc tử cung mỏng, tỷ lệ mang thai giữa các nhóm người có nội mạc tử cung dày và mỏng dường như tương đương.
Nếu đã ngừng thuốc tránh thai và có kinh trở lại nhưng vẫn chưa có thai, nguyên nhân có thể đến từ các vấn đề khác. Có nhiều lý do khiến mọi người gặp khó khăn trong việc thụ thai. Vô sinh ảnh hưởng đến 12% các cặp vợ chồng, và cả nam giới và phụ nữ đều có thể gặp các vấn đề về khả năng sinh sản, dù trước đó họ có sử dụng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố hay không.
Nếu nữ giới không thụ thai sau một năm cố gắng (hoặc 6 tháng đối với những người từ 35 tuổi trở lên), hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, xét nghiệm và tư vấn phương pháp điều trị thích hợp.
Nếu không muốn sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố, các cặp vợ chồng có thể dùng những biện pháp như bao cao su, màng ngăn và mũ cổ tử cung.
Anh Ngọc (Theo Very Well Family)