Ngày 24/8, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, Trưởng khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết như trên, thêm rằng những trường hợp này nguy cơ cao phải cắt bỏ thận.

Như anh Linh (35 tuổi, TP HCM) không biết có bướu thận lớn, ác tính, không có dấu hiệu bất thường, khi khám sức khỏe mới tình cờ phát hiện. Đến Bệnh viện Tâm Anh kiểm tra lại, bác sĩ Đức ghi nhận khối bướu của anh Linh kích thước 4,5 cm, nằm sát xoang thận, dính với các mạch máu chính, đầy đủ đặc điểm của bướu thận ác tính (ung thư thận).

Theo bác sĩ Đức, bướu lớn, ở vị trí "hiểm", nếu phẫu thuật giữ lại phần thận khỏe mạnh có nguy cơ bỏ sót tế bào ung thư. Về mặt kỹ thuật cũng không tái tạo được hình thái phần thận còn lại. Ê kíp phải phẫu thuật nội soi cắt toàn bộ thận trái dù bệnh nhân còn quá trẻ.

Với một quả thận, anh Linh có thể sống khỏe, nhưng khi lớn tuổi có nguy cơ suy thận và tăng huyết áp, theo bác sĩ.

May mắn hơn, chị Hằng (45 tuổi, Đồng Nai) phát hiện bướu thận nhưng lành tính, dài 20 cm, nặng khoảng 1,5 kg. BS.CKI Phan Huỳnh Tiến Đạt cho biết đây là dạng bướu mỡ cơ mạch, thường phát triển độc lập, không ảnh hưởng đến thận, không tiến triển thành ác tính. Tuy nhiên, nếu u quá lớn sẽ chèn ép niệu quản khiến thận ứ nước... U có thể vỡ, dẫn đến xuất huyết, gây sốc mất máu, tử vong. Chị Hằng được mổ mở cắt u.

Bướu thận là một khối hoặc một nhóm tế bào phát triển bất thường trên thận, có kích thước đa dạng, có thể lành tính hoặc ác tính. "95% bướu thận là ác tính", bác sĩ Đức nói.

Ở giai đoạn sớm, cả hai loại bướu thận thường không có triệu chứng. Khi có biểu hiện đa phần kích thước bướu đã lớn, chèn ép các cơ quan khác hoặc bệnh đã ở giai đoạn muộn, tế bào ung thư xâm lấn, di căn các cơ quan khác.

Ung thư thận là loại ung thư đường tiết niệu thường gặp, chiếm tỷ lệ 2-3% trong các loại ung thư. Nam giới mắc bệnh nhiều hơn nữ giới. Hầu hết, người bệnh được chẩn đoán từ 60 đến 70 tuổi.

Bác sĩ Đức cho biết khoảng 30% người bệnh phát hiện tình cờ qua siêu âm bụng khi khám sức khỏe định kỳ. 25% người bệnh có triệu chứng tiểu máu, đau hông lưng, đi khám và phát hiện. Ở giai đoạn muộn, người bệnh thường đến khám vì bụng to do khối u trồi lên chèn ép các cơ quan lân cận.

Hiện chưa xác định rõ nguyên nhân gây bướu thận nên chưa có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Với loại lành tính, yếu tố nguy cơ mắc bệnh chủ yếu là nam giới, có bệnh nền, cao tuổi. Với bướu ác tính, một số yếu tố nguy cơ có liên quan gồm hút thuốc lá, tiếp xúc với các hóa chất; béo phì (nhất ở phụ nữ); tăng huyết áp; suy thận mạn đang lọc máu; viêm gan C mạn tính; lạm dụng thuốc giảm đau nhóm kháng viêm non steroid.

Bướu thận lành chỉ cần theo dõi định kỳ 6 tháng. Các u mỡ cơ mạch kích thước trên 5 cm và có nguy cơ vỡ xuất huyết được can thiệp bằng kỹ thuật nút mạch máu nuôi u, hoặc phẫu thuật cắt u bằng nội soi hoặc mổ mở.

Với ung thư thận, điều trị tùy thuộc vào giai đoạn, kích thước và vị trí u. Bác sĩ có thể cắt u nhỏ và bảo tồn phần thận còn lại. Nếu u lớn, phải cắt bỏ toàn bộ quả thận, lấy hết các mô mỡ xung quanh để tránh tái phát. Khi u đã xâm lấn ra ngoài thận không thể phẫu thuật triệt căn tận gốc, biện pháp điều trị khác sẽ được cân nhắc.

Bác sĩ khuyến cáo mọi người hạn chế các yếu tố nguy cơ ngăn chặn khả năng biến đổi gene kích thích gây ung thư thận. Nên khám sức khỏe định kỳ, ít nhất mỗi năm một lần tại các cơ sở y tế uy tín. Chú trọng siêu âm bụng và thận để sớm phát hiện bướu. Bướu càng nhỏ càng khó phát hiện, nhưng đây là giai đoạn "vàng" để điều trị bệnh.

Bướu ác tính giai đoạn sớm, kích thước dưới 4 cm có thể cắt bỏ, bảo tồn thận. Khả năng sống sau 5 năm không tái phát lên tới 95-98%, có thể coi là điều trị khỏi, bác sĩ Đức cho biết thêm.

Anh Thư