ThS.BS.CKII Nguyễn Thị Ngọc - Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho hay, việc điều trị bệnh van tim phụ thuộc vào loại bệnh và mức độ của bệnh. Có ba mục tiêu điều trị bệnh van tim: bảo vệ van khỏi bị tổn thương thêm, giảm bớt các triệu chứng, sửa chữa hoặc thay thế van. Chuyên gia chia sẻ các phương pháp điều trị thường được áp dụng cho bệnh nhân van tim.

Dùng thuốc

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc cho bạn để điều trị các triệu chứng, giảm nguy cơ tổn thương van thêm. Nếu trải qua một cuộc phẫu thuật sửa chữa van hoặc thay van, bệnh nhân cần được theo dõi, dùng thuốc lâu dài. Các loại thuốc điều trị bệnh van tim thường được kê toa là thuốc lợi tiểu, thuốc chống loạn nhịp tim, thuốc giãn mạch, thuốc gây ức chế men chuyển, thuốc chẹn beta, thuốc chống đông máu,...

Thủ thuật nong van tim

Van tim có thể được sửa chữa bằng thủ thuật nong van tim bằng bóng qua da nhằm mở rộng van bị hẹp. Phương pháp này thường được chỉ định cho những trường hợp hẹp van 2 lá, hẹp động mạch chủ nhưng không thể phẫu thuật, hoặc hẹp van động mạch phổi.

Phẫu thuật sửa van tim

Sửa van tim là phương pháp phẫu thuật nhằm mục đích sửa chữa van bị lỗi mà không cần sử dụng các bộ phận nhân tạo. Ưu điểm của phương pháp này là giảm nguy cơ nhiễm trùng, giảm nhu cầu dùng thuốc làm loãng máu suốt đời, sức mạnh cơ tim được bảo toàn.

Phẫu thuật thay van tim

Ở cuộc phẫu thuật này, bác sĩ sẽ tiến hành thay van nhân tạo. Có hai loại van thay thế: van cơ học và van sinh học.

Van cơ học: được làm từ vật liệu nhân tạo (carbon hoặc titanium phủ pyrolytic carbon) để hạn chế tích lũy cholesterol và vôi hóa trên bề mặt. Ưu điểm của nó là có tuổi thọ cao, lên đến 20-30 năm. Nhược điểm khi thay van tim cơ học là người bệnh phải dùng thuốc chống đông máu suốt đời để ngăn hình thành cục máu đông gây kẹt van và đột quỵ.

Van sinh học: làm bằng mô động vật (lợn, bò), có tuổi thọ thấp hơn van sinh học (10-15 năm). Tuy nhiên, loại van này có ưu điểm lớn, đó là hầu hết người bệnh không cần dùng thuốc chống đông suốt đời, trừ khi họ có các bệnh lý khác đi kèm (chẳng hạn như rung nhĩ) khiến họ bắt buộc phải dùng thuốc. Van sinh học được chỉ định ở người cao tuổi từ 60 trở lên. Nếu thay van sinh học ở người trẻ có nguy cơ mổ lại vì thoái hóa van sinh học xảy ra nhanh ở người trẻ hơn người cao tuổi.

Lưu ý đối với người bệnh van tim

ThS.BS.CKII Nguyễn Thị Ngọc cho biết, nếu bị bệnh van tim, bạn có nguy cơ cao bị viêm nội tâm mạc, một bệnh nhiễm trùng khá nghiêm trọng. Đối với những người đã phẫu thuật sửa chữa hoặc thay van, nguy cơ này càng cao hơn.

Để giảm nguy cơ bị viêm nội tâm mạc, bạn cần gọi cho bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng của nhiễm trùng (đau họng, đau nhức toàn thân, sốt), chăm sóc răng và nướu tốt để ngăn ngừa nhiễm trùng. Mỗi người khám răng định kỳ 6 tháng một lần, đồng thời thông báo cho nha sĩ bạn bị bệnh van tim để họ có hướng xử lý phù hợp khi điều trị.

Dùng thuốc kháng sinh trước khi thực hiện bất kỳ thủ thuật nào có thể gây chảy máu, chẳng hạn như làm răng, xét nghiệm xâm lấn (bất kỳ xét nghiệm nào liên quan đến máu hoặc có nguy cơ gây chảy máu), hầu hết các cuộc phẫu thuật lớn nhỏ. Vì vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ về loại kháng sinh phù hợp.

Khi bạn bị bệnh van tim, hãy luôn bảo vệ bản thân khỏi các vấn đề về tim trong tương lai, ngay cả khi bạn đã trải qua cuộc phẫu thuật sửa chữa hoặc thay van. ThS.BS.CKII Nguyễn Thị Ngọc đưa ra một số lời khuyên để chăm sóc trái tim khỏe mạnh:

Có chế độ ăn uống lành mạnh

Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, chế độ ăn uống lành mạnh là một trong những vũ khí tốt nhất trong cuộc chiến bảo vệ trái tim khỏe mạnh. Theo đó, để duy trì trái tim khỏe mạnh nên tập trung vào việc ăn nhiều rau lá xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Các sản phẩm từ sữa ít béo, cá, gia cầm không da cũng được khuyến khích.

Vận động đều đặn

Cùng với chế độ ăn khoa học, tập thể dục thường xuyên cũng quan trọng không kém trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch. Ngoài việc thúc đẩy tuần hoàn, tăng sức mạnh của cơ tim, hoạt động thường xuyên còn giúp giảm cholesterol, giữ cho trọng lượng cơ thể ở mức ổn định, tạo cho bạn năng lượng tràn trề để tận hưởng cuộc sống. Chưa hết, hoạt động thường xuyên còn làm giảm nguy cơ tử vong hoặc biến chứng nguy hiểm của bệnh tim.

Bạn hãy xây dựng thói quen tập thể dục hàng ngày với các bài tập đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đi xe đạp, yoga... Bạn cố gắng tập ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.

Giảm cân

Nếu bạn thừa cân - béo phì, hãy giảm cân để giúp cơ thể hoạt động tốt hơn, đồng thời giảm căng thẳng cho tim. Theo các Hiệp hội Tim mạch Mỹ, người có cân nặng bình thường (BMI dưới 23) ít có nguy cơ bị một số bệnh như ung thư, đái tháo đường, ngưng thở khi ngủ, cả bệnh tim mạch.

Hạn chế tiêu thụ rượu

Một lượng rượu vừa phải có lợi ích bảo vệ tim, nhưng uống quá nhiều sẽ gây ra tác hại. Bạn hãy đảm bảo chỉ uống tối đa 2 ly rượu/ngày (đối với nam) và 1 ly rượu/ngày (đối với nữ). Bạn có thể uống rượu vang, rượu mạnh nhưng nhớ tránh xa các loại cocktail vì chúng chứa nhiều đường, có thể làm tăng lượng đường trong máu và làm mòn men răng.

Bỏ hút thuốc

Nếu bạn đang hút thuốc, bây giờ là lúc nên dừng lại. Nếu bạn không hút thuốc, đừng "thử một lần cho biết". Hút thuốc lá là một trong những việc làm gây hại nhất cho tim. Theo thống kê gần đây, hút thuốc là nguyên nhân của hơn 440.000 trường hợp tử vong sớm hàng năm. Ngoài việc làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim, hút thuốc còn gây ung thư, các vấn đề về phổi.

Giảm căng thẳng

Căng thẳng là tác nhân có ảnh hưởng không nhỏ đến hầu hết các khía cạnh sức khỏe - từ tổn thương sức khỏe tinh thần đến làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, trầm cảm, lo lắng. Để giữ cho trái tim luôn khỏe mạnh, bạn cần hạn chế các tác nhân gây căng thẳng trong cuộc sống của mình bằng cách cân bằng thời gian làm việc - nghỉ ngơi, dành thời gian chăm sóc bản thân, đi du lịch, tránh xa các cuộc cãi vã. Một số bài tập yoga, thiền cũng có tác dụng rất hiệu quả trong việc kiểm soát căng thẳng.

Ngoài việc tuân thủ lối sống lành mạnh, đi khám bác sĩ thường xuyên là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm để giữ cho trái tim của mình luôn khỏe mạnh. Bạn hãy cố gắng đến gặp bác sĩ tim mạch ít nhất mỗi năm một lần. Với những bệnh nhân đã trải qua các cuộc phẫu thuật van tim, việc thăm khám cần thường xuyên hơn nữa (từ 3-6 tháng/lần theo lời dặn của bác sĩ).

Hạ Vũ