Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hoàng Đức Trưởng, khoa Tiết Niệu - Trung tâm Tiết niệu - Thận học Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho hay, testosterone là một nội tiết tố đóng vai trò quan trọng, chi phối mọi mặt cả sức khỏe, thần kinh, tâm lý đến khả năng sinh lý và sinh sản của nam giới. Testosterone ở nam giới được sản xuất chủ yếu ở tinh hoàn, đưa vào máu đi đến khắp các tế bào của cơ thể.

Tuy nhiên, testosterone suy giảm theo độ tuổi. Từ sau tuổi 30, mỗi năm testosterone ở nam giới giảm 1-2%. Đến tuổi 40, có khoảng 45% nam giới bị thiếu hụt testosterone. Khi nồng độ testosterone suy giảm sẽ gây rối loạn cương, giảm khối lượng cơ, tăng mỡ thừa, mệt mỏi, hay buồn ngủ, dễ cáu gắt và giảm ham muốn. Do đó, để duy trì ổn định lượng testosterone, cách dễ dàng nhất là áp dụng các biện pháp tự nhiên như duy trì chế độ ăn lành mạnh, giảm cân, luyện tập thể thao, ngủ đủ giấc... nhất là trong những ngày lễ tết.

Theo đó, những loại thực phẩm thúc đẩy cơ thể sản xuất nhiều testosterone bao gồm: thực phẩm giàu chất kẽm (cá hồi, cá mòi, hàu và các loại nghêu sò, các loại bí...), thực phẩm giàu vitamin D (như cá hồi, cá mòi...), thực phẩm chứa magne (như các loại rau lá xanh, quả bơ...), selen (trong lòng đỏ trứng, hàu và nghêu sò), acid béo omega-3 (có trong cá hồi, cá mòi, lòng đỏ trứng, hàu, nghêu sò...), quả lựu và cherry (chứa nhiều chất chống oxy hóa, bảo vệ các tế bào sản xuất testosterone của tinh hoàn), các chế phẩm từ ca cao (lưu ý không dùng nhiều đường).

Bên cạnh đó, cần hạn chế thu nạp những thực phẩm gây suy giảm testosterone bao gồm: các loại mỡ có hại như bơ, mỡ bò, mỡ heo, da gà vịt, phô mai, dầu dừa, các thực phẩm chiên ngập dầu, các loại bánh nướng... Nam giới nên thay thế bằng các loại mỡ có lợi như hạt hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng, bơ đậu phộng, quả bơ, dầu olive.... Các chất ảnh hưởng đến testosterone như sản phẩm từ đậu nành có chứa phytoestrogen, sản phẩm từ sữa bò (có khả năng chứa các hormone tổng hợp ảnh hưởng đến testosterone).

Nghiên cứu cũng cho thấy 30 phút sau uống rượu bia thì nồng độ testosterone sẽ suy giảm, tiêu thụ quá nhiều rượu bia sẽ đối diện nguy cơ teo tinh hoàn, suy chức năng tinh hoàn. Uống trà bạc hà hằng ngày sẽ làm giảm testosterone, thuốc lá/ thuốc gây nghiện giảm sản xuất tinh trùng, ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng khiến tinh trùng dị dạng, khả năng di chuyển kém.

Ngoài việc thu nạp những thực phẩm giúp tăng cường testosterone trong ngày Tết, nam giới cũng nên chú ý đến các vấn đề sau:

Giảm cân nặng và giảm khối lượng mỡ trong cơ thể, đặc biệt là mỡ vùng bụng. Lý do là mỡ thúc đẩy chuyển hóa testosterone thành estradiol (một dạng của hormone estrogen) gây sụt giảm lượng testosterone cần thiết cho đàn ông.

Luyện tập thể thao theo chế độ tăng khối lượng cơ, làm tăng khả năng đốt năng lượng ngay trong lúc nghỉ ngơi, hỗ trợ giảm cân.

Đảm bảo ngủ đủ giờ: Testosterone tiết ra trong giấc ngủ. Nghiên cứu cho thấy nếu tối hôm trước ngủ ít hơn 8 tiếng thì ngày hôm sau lượng testosterone giảm 15%.

Giải tỏa căng thẳng vì stress làm tăng cortisol gây ức chế testosterone.

Phát hiện sớm và điều trị các bệnh rối loạn đường/tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu.

Đặc biệt, nên từ bỏ thói quen đựng thức ăn trong các hộp nhựa. Trong hộp nhựa có chứa chất bisphenol-A, một hóa chất độc hại gây ảnh hưởng đến testosterone.

Sinh hoạt tình dục với tần suất hợp lý, cũng giúp kích thích và duy trì ham muốn ở đàn ông.

Bác sĩ Đức khuyên, trong mùa Tết, để đảm bảo không ảnh hưởng đến nồng độ testosterone trong máu, duy trì chức năng sinh lý đàn ông, nam giới nên tiết chế và điều chỉnh chế độ ăn uống nghiêm ngặt, hạn chế bia rượu. Nếu tình trạng suy giảm testosterone diễn ra nghiêm trọng, bác sĩ Nam học có thể chỉ định người bệnh thực hiện liệu pháp thay thế testosterone, sử dụng thực phẩm chức năng... để duy trì hàm lượng testosterone và phong độ phòng the ổn định cho nam giới.

Chang Chang