Ung thư tuyến tụy bắt đầu từ các tế bào ngoại tiết, chịu trách nhiệm sản xuất các enzyme tiết vào ruột để giúp tiêu hóa protein, carbohydrate và chất béo. Ung thư tuyến tụy không phổ biến, các triệu chứng ban đầu không đặc trưng nên phần lớn bệnh nhân mắc bệnh ung thư này được chẩn đoán ở giai đoạn muộn.
Nguyên nhân của ung thư tuyến tụy chưa được xác định chắc chắn nhưng có các yếu tố nguy cơ như tuổi tác, giới tính, chủng tộc, các yếu tố di truyền, hút thuốc, sử dụng rượu, béo phì và thậm chí cả bệnh nướu răng. Theo Hiệp hội Tiêu hóa Mỹ, những đối tượng dưới đây có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao.
Người lớn tuổi: nguy cơ ung thư tuyến tụy tăng lên theo tuổi tác, mặc dù vẫn có một số người được chẩn đoán mắc ung thư khi còn trẻ. Theo Very Well Health (Mỹ), khoảng 90% người mắc ung thư tuyến tụy trên 55 tuổi, độ tuổi trung bình là 71.
Giới tính: ung thư tuyến tụy phổ biến hơn ở nam giới hơn ở nữ giới nhưng khoảng cách đang dần thu hẹp.
Nam giới có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy khi có biểu hiện đau bụng thường xuyên. Ảnh: Freepik
Bệnh tiểu đường: mắc bệnh tiểu đường lâu năm là yếu tố nguy cơ của ung thư tuyến tụy. Bệnh tiểu đường thường xảy ra trước khi được chẩn đoán hoặc xảy ra khi người bệnh đã được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tụy.
Bệnh viêm răng và nướu răng: bệnh nướu răng ở giai đoạn đầu và viêm nha chu ở giai đoạn nặng đều được ghi nhận là những yếu tố nguy cơ của căn bệnh ung thư này. Nguyên nhân là một số vi khuẩn sống trong miệng tạo ra một loại enzym gây đột biến gene p53 và gene này dẫn đến ung thư tuyến tụy.
Trong nghiên cứu đăng trên Biên niên sử về ung thư học (Mỹ) cho thấy, những người bị viêm nha chu có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao hơn bình thường đến 75%, những người bị mất toàn bộ răng, có vấn đề về tăng có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy khoảng 54%.
Viêm tụy mạn tính: những người có tiền sử viêm tụy mạn tính cũng có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến tụy và nguy cơ sẽ cao hơn nếu những người này hút thuốc lá.
Nhiễm vi khuẩn HP: vi khuẩn Helicobacter pylori (H.pylori) là một nguyên nhân phổ biến của ung thư dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư tuyến tụy. Nhiễm trùng viêm gan C, sỏi mật, phẫu thuật túi mật và xơ gan cũng có mối liên quan đến nguy cơ cao mắc căn bệnh này.
Ngoài ra, những người có nhóm máu A, B và AB cũng xếp vào nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh cao hơn những người có nhóm máu O. Người thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất độc hại như hydrocacbon clo và hydrocacbon thơm (PAHs), nhân viên giặt hấp, nhân viên phòng thí nghiệm cũng là những đối tượng nguy cơ.
Theo tờ Very Well Health, xét ở khía cạnh lối sống, những người có thói quen hút thuốc lá nguy cơ mắcung thư tuyến tụy gấp 2-3 lần. Người sử dụng rượu nặng nhiều (3 ly trở lên mỗi ngày), người béo phì, thân cân có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao. Người có chế độ ăn nhiều chất béo cũng như chế độ ăn nhiều thịt đỏ, thịt chế biến sẵn, lối sống ít vận động... có khả năng phát triển ung thư tuyến tụy cao hơn 24% so với người bình chăm chỉ thể dục thể thao, ăn nhiều rau xanh.
Anh Chi (Theo VeryWellHealth)