Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) với bé trai, chiều cao chuẩn là 87,1 cm, nặng 12,2 kg. Ở bé gái, chiều cao chuẩn là 86,4 cm, nặng 11,5 kg. Bố mẹ có thể so sánh chiều cao, cân nặng của con với tiêu chuẩn trên để phát hiện sớm tình trạng chậm lớn (nếu có).
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, cho biết gene di truyền ảnh hưởng khoảng 20% chiều cao của trẻ, 80% còn lại do các yếu tố quan trọng khác quyết định gồm chế độ dinh dưỡng, vận động, môi trường sống... Trong đó, xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý được xem là cách tăng chiều cao cho trẻ 2 tuổi quan trọng (quyết định 32% chiều cao của trẻ).
Nguyên tắc chung là khẩu phần ăn của trẻ cần có bốn nhóm dưỡng chất chính (chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất) với đa dạng các loại thực phẩm. Bác sĩ Tùng gợi ý 9 nhóm thực phẩm giàu dưỡng chất có lợi cho sự phát triển chiều cao của bé.
Sữa và các sản phẩm từ sữa: Chế độ dinh dưỡng của trẻ 2 tuổi nên có sữa và các sản phẩm từ sữa (như phô mai, váng sữa, sữa chua...) để giúp chiều cao phát triển. Tương tự trứng, trong sữa có rất nhiều dưỡng chất như chất đạm, chất béo, vitamin D, canxi, kali, magie, phốt pho... Ngoài khả năng tác động đến chiều cao, sữa còn giúp trẻ xây dựng cơ bắp chắc khỏe.
Các loại thịt: Bố mẹ có thể cân nhắc đưa các loại thịt (thịt gà, thịt heo, thịt bò...) vào khẩu phần của trẻ 2 tuổi. Trong thịt chứa nhiều chất đạm, sắt - nguyên tố vi lượng giúp phòng tránh chứng thiếu máu do thiếu sắt, liên quan mật thiết đến sức khỏe, sự phát triển thể chất nói chung và chiều cao nói riêng. Dù vậy, thịt (đặc biệt là thịt đỏ) giàu chất béo bão hòa nên bố mẹ chỉ nên cho con ăn với lượng vừa phải.
Các loại tôm, cá: Ước tính trong 100 g tôm có chứa 1.120 mg canxi. Cá, nhất là cá hồi rất dồi dào chất béo tốt omega-3, vitamin B, D, selen, chất đạm... Do đó, các loại tôm, cá là thực phẩm hữu ích cho sự phát triển thể chất, giúp xương chắc khỏe, thúc đẩy chiều cao của trẻ tăng trưởng tối đa.
Trứng: Trứng có chứa nhiều dưỡng chất như axit béo omega-3, sắt, kẽm, phốt pho, selen, iod, vitamin A, D, chất đạm, axit amin thiết yếu... Vì thế, để giúp trẻ 2 tuổi phát triển chiều cao, bố mẹ có thể cho con ăn 3-5 quả trứng mỗi tuần.
Các loại rau xanh lá đậm: Rau xanh lá đậm như cải xoăn, cải bó xôi, rau dền, bắp cải... là nguồn thực phẩm có lợi cho sự phát triển chiều cao của trẻ, bố mẹ nên thêm vào thực đơn ăn uống hàng ngày của con. Vì rau xanh lá đậm chứa nhiều canxi, sắt, magie, kali, vitamin C, K, chất xơ...
Các loại hạt và ngũ cốc: Theo bác sĩ Duy Tùng, nhóm thực phẩm này rất giàu các dưỡng chất thiết yếu, có lợi cho sự phát triển chiều cao của trẻ. Theo đó, với ngũ cốc (diêm mạch, kiều mạch, lúa mạch, yến mạch...) bố mẹ có thể chế biến thành bữa sáng dinh dưỡng cho con. Những loại hạt (hạt bí, hạt óc chó, hạt mắc ca, hạt hạnh nhân...) có thể cho trẻ ăn vặt hoặc làm bữa phụ.
Các loại đậu: Một số loại đậu như đậu Hà Lan, đậu tương, đậu đen, đậu đỏ, đậu nành, đậu xanh... đều là thực phẩm hữu ích, giúp trẻ tăng trưởng chiều cao tối đa. Vì các loại đậu này chứa nhiều chất xơ, chất đạm, đồng, mangan, kẽm, sắt, canxi, vitamin B...
Các loại củ quả: Những loại củ quả như khoai tây, khoai lang, cà rốt... chứa nguồn khoáng chất và vitamin thiết yếu, giúp cải thiện sức khỏe xương khớp, hỗ trợ trẻ phát triển chiều cao, góp phần tăng cường hệ miễn dịch. Bố mẹ có thể chế biến những loại củ quả kể trên bằng cách luộc, hấp, nấu canh...
Các loại trái cây tươi: Khẩu phần hàng ngày của trẻ 2 tuổi nên có các loại trái cây tươi như chuối, bơ, dâu tây, quýt, cam, kiwi... để dung nạp thêm nhiều vitamin, khoáng chất thiết yếu. Bố mẹ có thể cho con ăn trái cây tươi trực tiếp hoặc chế biến thành sinh tố, salad...
Bác sĩ Duy Tùng cho biết thêm, bên cạnh khẩu phần dinh dưỡng lành mạnh có nhiều thực phẩm hữu ích, để giúp trẻ từ 2 tuổi tăng chiều cao, bố mẹ cần khuyến khích con vui chơi, vận động ngoài trời (30-60 phút mỗi ngày) và ngủ đúng đủ, sâu giấc (10-14 giờ mỗi ngày). Mỗi trẻ là một cá thể có tình trạng sức khỏe, sở thích và nhu cầu dinh dưỡng với hàm lượng từng nhóm chất riêng. Phụ huynh cần đưa con đi khám dinh dưỡng định kỳ để bác sĩ tư vấn về thực đơn riêng phù hợp, hỗ trợ con tăng trưởng chiều cao tối ưu và an toàn.
Kim Thành