Gãy xương là tình trạng xương gãy đôi theo chiều dọc hoặc chiều ngang hoặc gãy thành nhiều phần. Một người có thể gặp chấn thương này ở bất kỳ khu vực nào trên cơ thể nếu chịu tác động lực quá mạnh.
Bác sĩ Trần Thị Trà Phương, Khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết bên cạnh điều trị gãy xương theo chỉ định của bác sĩ cơ xương khớp, chế độ dinh dưỡng khoa học hỗ trợ sửa chữa, phục hồi xương gãy.
Thực phẩm giàu canxi như sữa, bông cải xanh, cải xoăn, đậu nành, cá hồi. Cơ thể không tự sản xuất được canxi - khoáng chất chính của xương, đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển, bảo vệ, chữa lành tổn thương xương. Canxi còn hỗ trợ quá trình co cơ, đông máu, giải phóng hormone và truyền tín hiệu cho hệ thần kinh, góp phần giúp xương nhanh lành. Người trưởng thành nên thu nạp 1-1,2 g canxi mỗi ngày để đảm bảo sự phát triển toàn diện của xương.
Thực phẩm giàu protein như thịt trắng, thịt đỏ, cá hồi, trứng, sữa, phô mai, các loại đậu. Khoảng một nửa cấu trúc xương đến từ protein. Khi gãy xương, cơ thể cần một lượng lớn protein để tái tạo xương. Protein cung cấp thành phần thiết yếu tạo ra collagen, hỗ trợ duy trì cân bằng giữa hấp thụ, tiêu hao canxi trong cơ thể. Thiếu hụt protein làm giảm mật độ xương, ảnh hưởng đến quá trình chữa lành xương.
Thực phẩm giàu vitamin D như cá hồi, cá trích, gan động vật, lòng đỏ trứng, sữa, thúc đẩy hấp thụ canxi từ đường tiêu hóa. Cơ thể thiếu vitamin D ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ, sử dụng canxi, dễ dẫn đến loãng xương khiến xương yếu, dễ gãy. Ngoài thực phẩm, người bệnh gãy xương có thể bổ sung vitamin D hiệu quả khi cơ thể được tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời khoảng 10-15 phút mỗi ngày.
Thực phẩm chứa nhiều vitamin C như ổi, cam, quả mọng, cà chua, bông cải xanh, khoai tây. Vitamin C tham gia vào quá trình tái tạo collagen - một loại protein cần thiết cho việc xây dựng, duy trì cấu trúc xương, sụn. Quá trình này quan trọng giúp chữa lành xương bị tổn thương. Vitamin C có tác dụng chống oxy hóa, giảm viêm, giảm đau, hỗ trợ tăng sức đề kháng, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, giúp xương nhanh lành.
Thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, thịt gà, trứng, trái cây sấy, ngũ cốc nguyên hạt hỗ trợ quá trình làm lành xương gãy. Sắt là thành phần chính của hồng cầu, hỗ trợ vận chuyển oxy đến các mô, tế bào khắp cơ thể, trong đó có xương. Người bệnh gãy xương thiếu sắt làm tăng nguy cơ đồng mắc bệnh thiếu máu, khiến xương gãy chậm hồi phục.
Thực phẩm giàu kali như hải sản, chuối, nước cam, khoai tây, các loại hạt. Khoáng chất kali đóng vai trò quan trọng để xây dựng, tái tạo hệ thống cơ và xương trong cơ thể. Người bệnh gãy xương bổ sung kali từ các loại thực phẩm giúp ngăn chặn hoặc giảm lượng canxi bị thải trừ qua thận nhằm giữ lại canxi cần thiết, hỗ trợ chữa lành xương gãy.
Thực phẩm giàu magie như cải bó xôi, các loại hạt, chuối, quả bơ, ngũ cốc nguyên hạt. Magie tham gia hơn 300 phản ứng hóa học trong cơ thể, có khả năng trung hòa axit, bảo vệ mật độ xương. Khi bị gãy xương, người bệnh nên tăng cường thực phẩm giàu magie để hỗ trợ quá trình tái tạo và phục hồi.
Thực phẩm nhiều kẽm như hải sản, ngũ cốc, trứng, các loại hạt, bánh mì. Kẽm có khả năng phối hợp với vitamin D, thúc đẩy hấp thụ canxi, giúp xương gãy nhanh lành. Kẽm còn góp phần tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ nhiễm trùng, hỗ trợ tế bào xương mới tăng trưởng và phát triển nhanh để "nối liền" vị trí xương bị gãy.
Bác sĩ Trà Phương cho biết dù xương gãy có khả năng tự hồi phục, nhưng cũng có nguy cơ biến chứng nếu điều trị không kịp thời hoặc sai cách. Người bệnh có dấu hiệu gãy xương nên khám, điều trị tại cơ sở y tế có chuyên khoa cơ xương khớp. Người bệnh nên hạn chế uống rượu bia, tránh xa khói thuốc lá. Kiêng hoặc giảm thực phẩm chứa nhiều muối, đường, dầu mỡ hoặc đồ hộp có chứa chất bảo quản. Làm việc, vận động và nghỉ ngơi khoa học.
Bổ sung một số tinh chất thiên nhiên như Eggshell membrane extract (chiết xuất màng vỏ trứng), Collagen type II không biến tính và Collagen peptide thủy phân, Chondroitin sulfate (thành phần chính của cấu trúc nền ngoại bào), Turmeric root extract (chiết xuất củ nghệ)... hỗ trợ giảm đau, xương khớp chắc khỏe.
Trường Giang
Độc giả gửi câu hỏi về dinh dưỡng tại đây để bác sĩ giải đáp |