Thận có chức năng lọc và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu, bao gồm các chất có hại như rượu. Thận cũng duy trì cân bằng chất lỏng và chất điện giải. Nếu thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ lượng rượu dư thừa khỏi cơ thể có thể dẫn đến cảm giác đau. Quá trình thanh lọc cơ thể này cùng với đi tiểu nhiều khi uống rượu cũng có thể dẫn đến mất nước, ảnh hưởng đến hoạt động của thận và các cơ quan khác, gây đau.
Cơn đau thận có thể cảm nhận ở vùng lưng trên hoặc lưng dưới. Các vùng xung quanh thận có thể bị đau sau khi uống rượu là vùng ở phía sau bụng, dưới lồng ngực ở cả hai bên cột sống. Người bệnh có thể cảm nhận cơn đau đột ngột, rõ nét, nhói hoặc âm ỉ, ở một hoặc cả hai bên cơ thể. Tình trạng này có thể xuất hiện ngay sau khi uống rượu hoặc ngừng uống, thỉnh thoảng nặng hơn vào ban đêm. Các triệu chứng khác bao gồm buồn nôn, nôn mửa, đi tiểu đau, tiểu máu, chán ăn, khó ngủ, đau đầu, mệt mỏi, sốt, ớn lạnh.
Có nhiều nguyên nhân cụ thể gây đau thận sau khi uống rượu, trong một số trường hợp đây là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng.
Bệnh gan
Bệnh gan dễ gây đau hoặc khó chịu sau khi uống rượu, nhất là gan suy yếu do thói quen thường xuyên uống rượu. Bệnh cũng có thể ảnh hưởng lưu lượng máu đến thận và khiến cơ quan này lọc máu kém hiệu quả hơn.
Để điều trị bệnh gan, người bệnh nên ngừng uống rượu, giảm cân và áp dụng chế độ ăn uống dinh dưỡng. Một số trường hợp có thể cần dùng thuốc hoặc phẫu thuật, ghép gan khi suy gan.
Sỏi thận
Sỏi thận có thể hình thành do mất nước khi uống rượu. Uống rượu khi đã bị sỏi thận có thể khiến sỏi di chuyển nhanh, góp phần gây ra và làm tăng cơn đau thận. Điều trị sỏi thận nhỏ bằng cách tăng lượng nước lọc uống vào, dùng thuốc. Sỏi thận kích thước lớn cần được can thiệp y tế để loại bỏ.
Nhiễm trùng thận
Nhiễm trùng thận là loại nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI), xảy ra khi vi khuẩn từ niệu đạo hoặc bàng quang di chuyển đến một hoặc cả hai quả thận. Các triệu chứng của UTI có thể nghiêm trọng hơn sau khi uống rượu.
Người bệnh cần uống nhiều nước và đi khám ngay. Bác sĩ thường kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng. Người bệnh có thể sử dụng miếng chườm ấm hoặc thuốc giảm đau nhằm giảm cảm giác khó chịu. Nhiễm trùng thận nghiêm trọng hoặc tái phát có thể cần phải nhập viện hoặc phẫu thuật.
Mất nước
Rượu có đặc tính lợi tiểu, gây đi tiểu nhiều hơn, dễ mất nước. Rượu cũng ảnh hưởng đến khả năng thận duy trì cân bằng nước và chất điện giải trong cơ thể. Điều này dẫn đến suy giảm chức năng thận và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Người bị mất nước mạn tính có nguy cơ cao gặp phải những tác dụng phụ này.
Bù nước và chất điện giải bằng đồ uống thể thao chứa điện giải, tránh đồ uống có đường. Trong một số trường hợp, tình trạng mất nước cần được điều trị y tế.
Hẹp khúc nối niệu quản - bể thận
Người bị hẹp khúc nối niệu quản - bể thận có thể đau thận sau khi uống rượu. Tình trạng này cản trở hoạt động bình thường của thận và bàng quang. Đôi khi, cơn đau xuất hiện ở bên hông, lưng dưới hoặc bụng, có thể lan đến bẹn. Uống rượu làm tăng cơn đau. Tình trạng này có thể tự khỏi hoặc được điều trị bằng thủ thuật xâm lấn tối thiểu, có thể cần phẫu thuật trong một số trường hợp.
Thận ứ nước
Thận ứ nước là tình trạng một hoặc hai quả thận tích tụ nước tiểu do tắc nghẽn lưu thông từ thận đến bàng quang. Lúc này bể thận có thể sưng hoặc to ra, gây đau hông, khó tiểu. Sỏi thận làm tăng nguy cơ thận ứ nước. Người bệnh cần điều trị sỏi thận hoặc nhiễm trùng thận nếu đây là nguyên nhân.
Viêm dạ dày
Uống quá nhiều rượu có thể dẫn đến viêm dạ dày, khiến niêm mạc dạ dày viêm hoặc sưng. Dù tình trạng này không liên quan trực tiếp đến thận, song cơn đau có thể xuất hiện ở vùng bụng trên và có liên kết cơn đau thận. Điều trị viêm dạ dày bằng cách tránh uống rượu, dùng thuốc giảm đau.
Uống nhiều rượu còn có thể gây ra một số hậu quả lâu dài về sức khỏe bao gồm bệnh tiểu đường type 2 và huyết áp cao. Uống hơn 4 ly mỗi ngày là quá nhiều rượu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính hoặc tổn thương thận lâu dài. Nguy cơ càng tăng lên với người hút thuốc lá.
Người bị đau thận sau khi uống rượu thì nên ngừng uống trong một khoảng thời gian nhất định hoặc giảm lượng tiêu thụ. Thay rượu mạnh bằng bia hoặc rượu vang vì những đồ uống này có nồng độ cồn thấp hơn, song vẫn nên tránh uống quá nhiều.
Uống nhiều nước để cơ thể đủ nước. Hãy thử đổi đồ uống có cồn thành nước trái cây và trà. Thực hiện chế độ ăn ít chất béo, lành mạnh với nhiều trái cây và rau tươi. Hạn chế lượng đường, muối và caffeine nạp vào cơ thể. Tập thể dục thường xuyên và duy trì sở thích lành mạnh giúp uống rượu ít hơn.
Anh Ngọc (Theo Healthline)
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh thận - tiết niệu tại đây để bác sĩ giải đáp |