Chiều 2/11, bác sĩ CKI Đoàn Quốc Anh, khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP HCM, cho biết vừa tiếp nhận 5 người bị sốc phản vệ độ 2 sau khi ăn canh gà lá giang, bạc hà (dọc mùng). Những bệnh nhân này làm chung công ty tại TP HCM. Cả 5 người đều có triệu chứng ngứa lưỡi, đau họng, khó thở. Một trường hợp thêm có biểu hiện sưng môi.
Bác sĩ Đoàn Quốc Anh nhận định 5 bệnh nhân bị sốc phản vệ với dọc mùng khiến thanh quản phù nề gây tắt nghẽn đường thở. Người bệnh được tiêm bắp adrenaline chống sốc theo phác đồ của Bộ Y tế, theo dõi sát các chỉ số huyết áp, mạch, nhịp thở, SpO2 (nồng độ bão hòa oxy trong máu), tri giác, thể tích nước tiểu...
Sau 3 tiếng cấp cứu, 5 bệnh nhân hết ngứa, giảm sưng môi, không còn khó thở. Người bệnh được theo dõi tiếp trong 24 giờ, phòng trường hợp triệu chứng sốc phản vệ tái diễn, nguy hiểm đến tính mạng. Hiện các bệnh nhân khỏe, xuất viện.
Theo bác sĩ Quốc Anh, 5 trường hợp trên đến bệnh viện nhanh chóng, điều trị kịp thời nên tình trạng cải thiện ngay lập tức. Nếu chần chừ nhập viện người bệnh có thể rơi vào sốc phản vệ độ 3, nguy kịch tính mạng vì đường thở bị tắt nghẽn dẫn đến ngừng hô hấp nhanh chóng.
Bác sĩ Quốc Anh cho biết thêm bạc hà (miền Bắc gọi dọc mùng) là cây thuộc họ ráy, thường được dùng để nấu canh chua (không phải bạc hà cho tinh dầu). Trong Đông y, bạc hà (tên khoa học Alocasia odora) chứa photpho, kali, canxi, magie, sắt, đặc biệt nhiều chất xơ cản trở sự hấp thụ cholesterol. Bạc hà có vị nhạt, tính mát, không độc với tác dụng giảm đờm, chữa mụn nhọt, ghẻ, sưng bàn tay, bàn chân.
Một số người có cơ địa dị ứng khi ăn bạc hà dễ bị ngứa lưỡi, ngứa ran trong cổ họng, phát ban, sưng môi, thậm chí khó thở, tắc thở, ngất xỉu. Bạc hà có thể gây sốc phản vệ nhanh chóng từ khoảng vài phút đến một tiếng sau khi ăn. Những người có cơ địa dị ứng mạnh với bạc hà sẽ trở nặng, thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp.
Các mức độ sốc phản vệ do bạc hà diễn ra từ nhẹ đến nặng: nổi mề đay, ngứa, da đỏ ửng, phù mạch, khó thở, nhịp tim nhanh, tím tái, rối loạn nhịp thở, phù nề hô hấp, tắt đường thở, ngừng tuần hoàn, ngừng hô hấp, tử vong.
Thông thường, triệu chứng đầu tiên của sốc phản vệ biểu hiện qua da. Tuy nhiên, sau khi ăn bạc hà, biểu hiện thường xảy ra bên trong cổ họng nên người bệnh ít nhận ra, đến khi khó thở hoặc có các dấu hiệu nặng hơn như rối loạn nhịp thở, tắt đường thở, ngừng tuần hoàn mới đưa đến cấp cứu.
Bác sĩ Quốc Anh khuyến cáo những người từng dị ứng, sốc phản vệ với bạc hà không nên ăn lại loại thực phẩm này. Với người không biết cơ thể bị dị ứng nếu ăn bạc hà cần lưu ý các biểu hiện ngứa họng, ngứa lưỡi để đến bệnh viện kịp thời.
Ngoài ra, việc chế biến bạc hà không đúng cách cũng khiến người ăn dễ bị dị ứng, sốc phản vệ. Cụ thể, khi sơ chế thực phẩm cần mang bao tay, rửa kỹ, lột sạch lớp vỏ xanh bên ngoài bởi đây là bộ phận dễ gây ngứa, dị ứng. Sau đó, cắt lát và bóp nhẹ với muối để loại bỏ chất ngứa trong dọc mùng rồi rửa lại nhiều lần với nước sạch. Khi chế biến cần nấu chín kỹ để loại bỏ chất gây ngứa.
Nguyễn Trăm