Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là một quá trình mất nhiều thời gian, tốn kém, đòi hỏi cao về mặt thể chất. Trong suốt 2 tuần tiêm hormone thường xuyên, cảm xúc, tinh thần và thể chất của người vợ sẽ bị ảnh hưởng. Việc chuẩn bị đầy đủ sức khoẻ, tinh thần và kiến thức rất quan trọng trước khi cặp đôi bước vào chu kỳ căng thẳng này.

Trong 30 ngày trước khi bắt đầu chu kỳ IVF, các đôi cần lưu ý về chế độ ăn, lối sống, quan hệ tình dục dưới đây để góp phần gia tăng tỷ lệ thụ thai thành công.

Hiểu biết về các giai đoạn IVF

Mỗi chu kỳ IVF lại có nhiều giai đoạn. Thông thường, các đôi sẽ phải trải qua hơn một chu kỳ IVF mới có thể có thai thành công và bước vào thai kỳ, chờ con chào đời. Dưới đây là những giai đoạn trong một chu kỳ IVF và từng mốc thời gian để các đôi có thể dự liệu và chuẩn bị trước tinh thần trước khi bước vào hành trình này.

Giai đoạn chuẩn bị: Giai đoạn này kéo dài từ 2 đến 5 tuần trước khi bắt đầu chu kỳ IVF. Các đôi phải thay đổi lối sống, bỏ các thói quen xấu, đảm bảo sức khỏe ở trạng thái tốt nhất. Trong giai đoạn này, bác sĩ cũng có thể khuyên phụ nữ dùng thuốc để điều hoà chu kỳ kinh nguyệt đều đặn.

Giai đoạn 1: Giai đoạn này kéo dài một ngày. Ngày đầu tiên của chu kỳ IVF chính là ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt sát với thời điểm sẽ tiến hành thụ tinh nhân tạo. Đây là thời điểm mở đầu cho toàn bộ các quá trình tiếp sau.

Giai đoạn 2: Giai đoạn này sẽ mất từ 3 đến 12 ngày. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn sử dụng các loại thuốc kích thích sinh sản, nhằm kích thích buồng trứng để sản xuất nhiều trứng hơn so với bình thường.

Giai đoạn 3: Khi nang noãn đạt kích thước yêu cầu, phụ nữ sẽ được tiêm mũi thuốc cuối cùng là hormone thai kỳ hCG. Hormone này sẽ thúc đẩy sự trưởng thành nang trứng trước khi chọc hút noãn. 36 tiếng sau khi tiêm hCG, bác sĩ sẽ tiến hành lấy trứng ra.

Giai đoạn 4: Giai đoạn này thường mất một ngày. Đàn ông sẽ được lấy mẫu tinh trùng tươi hoặc rã đông mẫu tinh trùng được đông lạnh trước đó để chuẩn bị cho việc thụ tinh với trứng. Trứng tươi sẽ được thụ tinh trong vòng vài giờ. Sau đó, phụ nữ bắt đầu sử dụng hormone progesterone để chuẩn bị tử cung, đảm bảo cho một thai kỳ khỏe mạnh và giảm khả năng sảy thai.

Giai đoạn 5: Khoảng một tuần sau khi tạo phôi, phôi thai khoẻ mạnh sẽ được đưa vào tử cung của người mẹ. Đây là thủ thuật không xâm lấn và phụ nữ không cần nằm lại bệnh viện để theo dõi. Trong vòng 2 tuần sau khi chuyển phôi, người mẹ vẫn phải tiếp tục sử dụng các loại thuốc nội tiết theo hướng dẫn của bác sĩ.

Giai đoạn 6: 9 đến 12 ngày sau khi chuyển phôi, các đôi cần quay lại để gặp bác sĩ. Bác sĩ sẽ kiểm tra để xem bào thai có thể làm tổ trong tử cung hay không. Ngoài ra, phụ nữ cũng sẽ được xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone thai kỳ.

Chế độ ăn

Trong một chu kỳ IVF, các đôi nên ăn các bữa ăn cân bằng, lành mạnh. Đặc biệt không nên thử áp dụng các chế độ ăn kiêng, không gluten, hay ăn chay vào thời điểm này. Nên lưu ý ăn nhiều trái cây, rau quả tươi, tăng lượng protein từ cá và thịt gia cầm, ăn các loại ngũ cốc nguyên hạt, ăn chất béo lành mạnh như bơ, dầu ô liu. Các loại thực phẩm nên tránh bao gồm thịt đỏ, đường, ngũ cốc tinh chế, hạn chế đồ ăn nhiều muối.

Chế độ tập luyện

Nhiều phụ nữ tránh tập thể dục trong chu kỳ IVF vì lo lắng điều này ảnh hưởng đến khả năng mang thai. Theo các chuyên gia, phụ nữ có thể tiếp tục thói quen tập luyện nhưng cần có một chế độ phù hợp. Nếu chỉ số BMI khoẻ mạnh, từng thường xuyên tập luyện thể thao và tử cung bình thường, phụ nữ có thể tiếp tục tập thể dục. Tuy nhiên, phụ nữ đang làm IVF không nên chạy quá 30 km mỗi tuần vì sẽ tác động đến sự dày lên của niêm mạc tử cung và chuyển máu từ tử cung đến các cơ và bộ phận khác trong cơ thể.

Các chất hoá học cần tránh

Các chuyên gia khuyến cáo trong quá trình IVF, các đôi cần tránh các đồ gia dụng có chưa hoá chất gây rối loạn nội tiết tố (EDC), thay vào đó, cố gắng chuyển sang sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên.

Ngoài ra một số loại hoá chất cần lưu ý không sử dụng như: paraben, triclosan, benzophenone trong một số mỹ phẩm, kem dưỡng ẩm, xà phòng; formaldehyde có trong sơn móng tay; chất chống cháy brom hoá có thể có trong đồ nội thất, thiết bị điện tử, thảm yoga, hoặc quần áo; các chất hóa học perfluorinated compounds (PFCs) thường dùng trong các đồ làm bếp chống dính, chống gỉ, các bao bì chống thấm dầu mỡ dùng để gói thực phẩm và thức ăn nhanh...

Lưu ý khi quan hệ tình dục

Trong 3 đến 4 ngày trước khi lấy tinh trùng, nam giới cần tránh xuất tinh vì các chuyên gia muốn lựa chọn những "tinh binh" tốt nhất. Việc kiêng hoàn toàn quan hệ tình dục là không cần thiết, miễn là đàn ông không xuất tinh trong giai đoạn trước khi lấy tinh trùng. Ngoài ra, các đôi cũng nên tránh giao hợp sâu trong âm đạo vì có thể gây kích ứng cổ tử cung.

Ứng phó với các triệu chứng IVF

Các triệu chứng xuất hiện khác nhau theo từng trường hợp và có rất nhiều vấn đề phụ nữ có thể gặp phải. Dưới đây là một số cách đối phó trong các trường hợp phổ biến:

Chảy máu: Sau khi lấy trứng chảy máu nhẹ, xuất hiện đốm đỏ là bình thường thường, nhưng chảy máu nhiều là bất thường. Phụ nữ cũng không nên dùng tampon trong chu kỳ IVF.

Đầy hơi: Uống nhiều nước để giảm cảm giác đầy hơi, bên cạnh nước lọc bạn có thể uống nước dừa hoặc nước điện giải.

Nhức đầu: Bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng các thuốc giảm đau như acetaminophen (Tylenol)
Ibuprofen (Motrin).

Kiệt sức và mệt mỏi: Nên ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm, chợp mắt từ 30 đến 45 phút trong ngày. Tránh làm việc quá sức.

Căng thẳng và lo lắng: Có thể ngồi thiền, tập yoga, tập thở đều đề bình tĩnh lại. Ngoài ra cố gắng ngủ nhiều hơn, tắm nước ấm, quan hệ tình dục để giải phóng hormone, đến gặp bác sĩ trị liệu tâm lý nếu cần.

Thảo Miên (Theo Healthline)