Hormone FSH (loại hormone kích thích nang trứng) là một trong những hormone quan trọng nhất đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ. FSH được sản xuất bởi tuyến yên và rất cần cho quá trình rụng trứng. FSH tăng cao xảy ra cũng đồng nghĩa với số lượng và chất lượng trứng ở phụ nữ giảm, gây khó thụ thai. Đo nồng độ FSH của phụ nữ có thể cung cấp cho bác sĩ dấu hiệu về tình trạng trứng của phụ nữ để đánh giá khả năng vô sinh và thụ thai thành công khi làm IVF.

Dưới đây là nguyên nhân khiến hormone này ở nữ tăng cao:

Suy buồng trứng sớm

Suy buồng trứng sớm là nguyên nhân khiến nồng độ FSH tăng cao. Tình trạng này xảy ra khi buồng trứng ngừng sản xuất trứng, thường ở tuổi trước tuổi 40. Các nang trứng bị mất hoặc bị rối loạn chức năng sẽ dẫn đến suy giảm chức năng buồng trứng sớm.

Hầu hết, tình trạng này thường phát triển trước khi phụ nữ bước sang tuổi 32, nhưng đôi khi có thể được chẩn đoán ở độ tuổi sớm nhất là 14 ở một số bé gái.

Phụ nữ bị suy buồng trứng sớm có mức FSH tăng cao cũng tương tự như cơ thể đang trải qua thời kỳ mãn kinh. Khi trứng trưởng thành, buồng trứng đồng thời sản xuất ra estrogen, gửi thông điệp đến não để tuyến yên ngừng sản xuất FSH. Nếu một người không thể sản xuất trứng nữa thì mức FSH sẽ tiếp tục tăng lên mức cao.

Chất lượng trứng kém

Chất lượng trứng kém có thể làm tăng nồng độ FSH ở phụ nữ. Chất lượng trứng thể hiện sự phát triển của trứng thành phôi sau khi được thụ tinh. Bình thường, trứng phải có số lượng nhiễm sắc thể chính xác và các nhiễm sắc thể đó phải có khả năng kết hợp với tinh trùng để tồn tại và phát triển.

Khi trứng không chứa đủ số lượng nhiễm sắc thể thì mức FSH sẽ tăng lên. Khi có thể bắt đầu có dấu hiệu sản xuất trứng kém chất lượng, tuyến yên sẽ tăng tiết FSH để cải thiện chất lượng của trứng. Mặc dù chất lượng trứng kém có thể gây ra nồng độ FSH cao khi phụ nữ già đi, nhưng phụ nữ trẻ cũng có thể có nguy cơ. Nguyên nhân là do các vấn đề sức khỏe hoặc di truyền. Lạc nội mạc tử cung, hút thuốc, xạ trị và hóa trị cũng là nguyên nhân gây làm giảm chất lượng trứng và tăng nồng độ FSH.

Tuổi tác

Đây cũng là nguyên nhân phổ biến khiến mức FSH tăng cao. Khả năng thụ thai của phụ nữ giảm đi ít nhiều sau độ tuổi 30, nhưng tới độ tuổi 40 lại giảm đi nhanh chóng. Phụ nữ càng gần đến thời kỳ mãn kinh, số lượng trứng càng giảm cho đến khi buồng trứng không còn sản xuất trứng nữa.

Khi cơ thể già đi, lượng hormone trong cơ thể biến đổi, sự rụng trứng ít nhiều cũng bị ảnh hưởng. Mức FSH được tăng lên như một cách để cân bằng hormone và bắt đầu quá trình rụng trứng. Cùng với sự lão hoá, cơ thể phải tạo ra nhiều FSH hơn để cân bằng nội tiết tố.

Trong giai đoạn tiền mãn kinh, cơ thể phụ nữ tăng FSH nhằm cố gắng tạo ra nhiều trứng thụ tinh hơn nhưng ở thời kỳ mãn kinh, cơ thể phụ nữ không còn khả năng sản xuất trứng nữa. Trong thời kỳ mãn kinh, FSH của phụ nữ có thể vẫn tăng cao với nỗ lực khởi động lại quá trình sản xuất trứng và kích thích rụng trứng.

Bảo Bảo (Theo Livestrong)