Những người nên xét nghiệm STI

Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Bệnh tật (CDC) Mỹ khuyến nghị xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) một lần một năm, sau khi quan hệ tình dục không áp dụng biện pháp bảo vệ hoặc mỗi khi có bạn tình mới.

Các cặp đôi nên xét nghiệm trước khi quan hệ mà không dùng biện pháp bảo vệ. Nếu vừa quan hệ tình dục mà không dùng biện pháp bảo vệ, các chuyên gia khuyên nên xét nghiệm ít nhất hai tuần sau đó và xét nghiệm lại sau khoảng ba tháng kể từ khi có khả năng tiếp xúc. Sàng lọc cũng cần thiết trong trường hợp bao cao su hoặc các biện pháp bảo vệ khác bị rách, hỏng, tuột ra khi "yêu".

Một số loại STI hoàn toàn không có triệu chứng. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng sức khỏe như đau, mắc bệnh viêm vùng chậu, tổn thương thận.

Các hình thức xét nghiệm

Tùy vào các yếu tố liên quan đến hoạt động tình dục của từng người, chuyên gia chăm sóc sức khỏe chỉ định một hoặc nhiều hình thức xét nghiệm. Cụ thể là xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, dùng tăm bông lấy dịch tiết hoặc mẫu tại bộ phận sinh dục, cổ họng, miệng, môi, lưỡi, hậu môn hoặc bất kỳ vị trí nào trên cơ thể có vết loét, mụn nước, vết sưng hoặc tổn thương.

Các bệnh tình dục khác nhau được xét nghiệm bằng các hình thức khác nhau. Ví dụ chlamydia và lậu được xét nghiệm thông qua mẫu nước tiểu. Viêm gan, herpes (HSV), HIV và giang mai được xét nghiệm bằng mẫu máu. Người nhiễm virus u nhú ở người (HPV), HSV, bệnh trichomonas, u mềm lây có thể dùng phương pháp cạo tế bào.

Bạn cần nói rõ với bác sĩ nếu muốn được xét nghiệm tất cả các STI, bao gồm herpes, HPV và HIV. Xét nghiệm herpes thường không được khuyến nghị trừ khi người bệnh xuất hiện vết loét nhìn thấy được. Nguyên nhân là sau chẩn đoán, các hình thức bảo vệ như đeo bao cao su cũng như không ngăn chặn được virus lây truyền khi tiếp xúc da kề da.

Xét nghiệm HIV thường được bỏ qua với người thuộc nhóm nguy cơ cao mắc bệnh. Xét nghiệm HPV thường không được thực hiện vì theo khuyến cáo phụ nữ 30-65 tuổi chỉ nên xét nghiệm Pap (phết tế bào cổ tử cung) kết hợp xét nghiệm HPV 5 năm một lần.

Không nên xét nghiệm ngay sau khi quan hệ

Xét nghiệm ngay sau khi quan hệ tình dục sẽ không chẩn đoán được việc phơi nhiễm STI từ bạn tình mà bạn vừa quan hệ. Đó là vì các STI có thời gian ủ bệnh, tức khoảng thời gian từ khi bạn lần đầu tiếp xúc với mầm bệnh đến khi cơ thể nhận biết và sản xuất kháng thể để đáp ứng với bệnh. Sự hiện diện của các kháng thể dẫn đến kết quả xét nghiệm dương tính. Nên đợi 1-2 tuần sau quan hệ để xét nghiệm chlamydia, lậu hoặc trichomonas, và 1-6 tháng với các bệnh có thể xét nghiệm máu như giang mai, HIV và herpes.

Nếu người bệnh cho rằng đã tiếp xúc với HIV, bác sĩ có thể kê đơn thuốc dự phòng sau phơi nhiễm (PEP) kháng virus. Nếu dùng thuốc trong vòng 72 giờ sau khi có khả năng tiếp xúc mầm bệnh có thể giúp tránh nhiễm HIV. Trường hợp nghi ngờ tiếp xúc với bệnh chlamydia, lậu hoặc giang mai, herpes, bác sĩ có thể kê đơn thuốc dự phòng để ngăn ngừa lây truyền cho người khác hoặc giảm nguy cơ bùng phát triệu chứng.

Cách đọc kết quả

Kết quả xét nghiệm bệnh tình dục có thể có sau khoảng 5-10 ngày, tùy phòng khám và loại bệnh lây truyền qua đường tình dục. Một số xét nghiệm HIV nhanh có thể cung cấp kết quả trong vòng chưa đầy 30 phút. Khi nhiễm trùng nhiều bệnh cùng lúc, người bệnh có thể xét nghiệm dương tính với một hoặc nhiều STI. Một số STI làm tăng nguy cơ mắc các STI khác. Nếu xét nghiệm âm tính với tất cả STI, bạn không cần điều trị nhưng vẫn tiếp tục sử dụng biện pháp bảo vệ khi giao hợp.

Có thể xét nghiệm tại nhà

Mọi người có thể sử dụng dịch vụ xét nghiệm STI tại nhà. Bạn sẽ nhận được bộ dụng cụ để tự lấy mẫu tùy thuộc vào xét nghiệm máu, nước tiểu hoặc tăm bông. Sau khi hoàn tất việc thu thập mẫu, bạn đóng gói và gửi đến cơ sở xét nghiệm. Kết quả có thể có sau khoảng một tuần.

Cần lưu ý các bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà có thể kém chính xác hơn xét nghiệm trực tiếp tại phòng khám và kết quả có thể không rõ ràng. Nếu lấy mẫu không đúng cách, kết quả có thể không đúng.

Anh Ngọc (Theo Healthline)