Gần đây, tôi thấy nhiều người nói về câu chuyện nghỉ hưu sớm, tự do tài chính khi về già, có người lo lắng vì mức lương hưu ít ỏi không đủ chi tiêu, có người trăn trở về việc muốn vào viện dưỡng lão nhưng không có đủ tiền... Đây là những nỗi lo rất thường trực với những người Việt đang ở bên kia sườn dốc.
Để khi về hưu, bạn (hoặc cả vợ, chồng bạn) có thu nhập bằng hoặc cao hơn khi đang làm việc là một bài toán không đơn giản, nhưng cũng rất nhiều người giải được. Ở đây, tôi không muốn nói riêng về câu chuyện lương hưu, mà muốn đề cập đến các khoản thu nhập thụ động khác nữa (gọi chung là thu nhập khi đã hết tuổi lao động, đã nghỉ hưu).
Muốn làm được vậy, trước khi nghỉ hưu, bạn và gia đình phải có ý thức tạo ra nhiều nguồn thu nhập khác ngoài lương trước đã (tất nhiên là trong khả năng sức khỏe và năng lực của mỗi người, cũng như quyết tâm của chính bạn). Cụ thể:
Đầu tiên, bạn là phải có ý thức lao động tích cực trên các công việc chính tại cơ quan, đơn vị mà mình đang làm việc (dù ở bất cứ cương vị nào). Luôn có ý thức trau dồi, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ để làm việc có năng suất cao hơn hoặc giải quyết công việc nhanh gọn hơn. Đó chính là cách tiết kiệm được sức lao động (gián tiếp tạo nên sức khỏe tốt - cũng chính là góp phần tiết kiệm được tiền bạc cho bản thân và gia đình).
Thứ hai, bạn phải tận dụng mọi thời gian rảnh rỗi (có kế hoạch rõ ràng từ trước) sau khi làm công việc cho thu nhập chính để làm thêm. Nghĩa là ngoài tám giờ làm việc theo quy định, bạn phải dành khoảng 2 đến 3 giờ mỗi ngày để tạo ra một công việc nhất định, làm ra sản phẩm hay dịch vụ gì đó phù hợp với bản thân để kiếm thêm thu nhập.
Thứ ba, bạn cũng cần phải có ý thức và kế hoạch rõ ràng trong chi tiêu để dù có mức thu nhập như thế nào cũng luôn có dòng tiền dư dả để đầu tư, tiết kiệm cho tương lai lâu dài. Ít nhất là đến khi về hưu, bạn cũng phải có tích lũy một khoản tương đương 5 năm thu nhập (khoảng 60 tháng lương khi đang đi làm). Nếu cả hai vợ chồng cũng làm được vậy, có nghĩa là khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu ra, vợ chồng bạn sẽ có khoản tiền tiết kiệm khoảng 120 tháng lương cố định.
Thứ tư, nếu còn sức khỏe tốt, bạn cũng cần tìm việc làm thêm một cách phù hợp nhất để tăng thêm thu nhập. Ví dụ giáo viên có thể đi dạy gia sư, công nhân có thể làm thêm nghề đúng chuyên môn hoạc trái nghề nhưng phù hợp nhu cầu xã hội. Bạn bè hay chính gia đình tôi cũng đang làm như vậy. Vợ tôi 65 tuổi vẫn đi dạy thêm, tôi 72 tuổi vẫn đi làm bảo vệ. Các khoản thu nhập phụ có khi còn gấp ba đến bốn lần lương hưu.
Nói tóm lại, muốn có thu nhập tốt sau khi hết tuổi lao động, thì ngay từ khi còn trẻ, khỏe và sung sức, mỗi người, mỗi gia đình cần phải có ý thức và kế hoạch làm việc hết sức có thể. Sau đó, bạn cần tập trung tích lũy, tiết kiệm và đầu tư theo cách của mình để tạo ra nhiều nguồn thu nhập thụ động khác bên cạnh lương cứng.
Làm được vậy, khi về già, các bạn sẽ không phải tiếc nuối những điều mà chúng ta đã không làm được khi còn sức trẻ. Mọi việc không bao giờ là sớm hay muộn khi ta chưa đứng vào vạch xuất phát để hướng về đích.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.