Đã mấy năm rồi kể từ khi chuyển nhà, tôi mới có dịp gặp lại người hàng xóm dễ mến của mình. Do bận công việc và gia đình, đã mấy lần tôi dự định về lại con phố nơi có ngôi nhà cũ của mình nhưng lần lượt mãi mà chưa làm được. Nay gặp lại người hàng xóm cũ với bộ dạng tạp vụ đang lau sàn cho một cửa hàng khiến tôi lẫn người đối diện vô cùng khó xử.
Chị Xuân là một người phụ nữ hoạt bát và ấm áp. Mỗi buổi sáng đi làm hay buổi chiều tan ca về đến nhà, nếu có cơ hội gặp nhau khi mở khóa cửa thì tôi luôn thấy chị cười. Lúc gặp lại, chị chỉ nở một nụ cười gượng gạo chứ không còn tự nhiên như trước nữa. Gương mặt của người phụ nữ còn hai năm nữa mới tròn bốn mươi tuổi đã có nhiều nếp nhăn và xuất hiện vết chân chim.
Hỏi ra mới biết, ba năm trước chị sinh đứa con thứ hai rồi nghỉ việc. Một phần sinh con khi 35 tuổi khiến chị lo lắng, muốn dành trọn một năm nghỉ ngơi chăm sóc con. Phần khác chị nghĩ rằng nghỉ một năm rồi xin việc khác chắc cũng không có vấn đề gì.
Sau một năm ở nhà chăm con, chị lên các trang mạng tuyển dụng tìm việc kế toán thì tá hỏa thấy độ tuổi yêu cầu ứng viên từ 22 đến 35 tuổi. Công ty nào tìm người trên 35 tuổi thì sẽ tuyển cho vị trí quản lý. Kiên trì tìm kiếm, chị cũng có đi thử việc ở vài công ty nhưng cũng không được lâu. Mãi đến năm ngoái, sau khi nhân sự của một công ty tỏ ý chị đã lớn tuổi, chị mới từ bỏ tìm công việc văn phòng. Chị kể có lúc muốn xin đi làm công nhân nhưng giờ các xưởng, nhà máy cũng ưa tuyển thanh niên trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát hơn.
>> 'Tuổi 35 mà chưa làm sếp, cần xem lại năng lực bản thân'
Ở một góc độ khác, từ ngày 1/1 năm nay, tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh tăng theo lộ trình, cho đến khi đủ 62 với nam và 60 với nữ. Trong điều kiện bình thường, nam đủ 60 tuổi 3 tháng được nghỉ hưu, với lao động nữ là đủ 55 tuổi 4 tháng. Tức là nếu điều kiện làm việc lý tưởng, sếp dễ mến, đồng nghiệp dễ thương, cơ quan phúc lợi tốt thì phụ nữ đến 55 tuổi 4 tháng sẽ nghỉ hưu. Trên thực tế nhiều người lại không có cơ hội đó bởi tuổi tác cản trở.
Từ câu chuyện người hàng xóm cũ của mình, tôi thấy rằng với một xã hội dân số trẻ, người trung niên bị thất nghiệp là một trở ngại. Bởi vì rất khó để xin được một việc tử tế theo ý muốn. Nếu muốn mau có việc nhất, nam có thể đi làm bảo vệ, trông xe cửa hàng, nữ thì đi làm tạp vụ, dọn dẹp.
Quyền quyết định tuyển dụng từ phía các công ty, cơ quan chức năng khó mà can thiệp vào được bởi họ không chê ứng viên già thì cũng sẽ tìm một lý do khác để từ chối.
Tôi nghĩ ai rồi cũng có nguy cơ khủng hoảng vì mất việc ở tuổi trung niên bởi ai rồi cũng già. Vì thế, mỗi người phải tự lực cánh sinh, thích nghi để tránh vào vết xe đổ của nhiều người đi trước.
>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.