"Chỉ chú trọng vào tuyên bố chủ quyền của một bên và áp đặt ý chí của mình lên những bên khác không phải cách mà các láng giếng đối xử với nhau. Điều này đi ngược lại triết lý phương Đông về cách mọi người hòa hợp", Ngoại trưởng Vương Nghị nói trong diễn đàn trực tuyến do đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines và một nhóm vận động địa phương tổ chức ở thủ đô Manila hôm qua.
Ông Vương mong muốn Trung Quốc và Philippines có thể "giải quyết hợp lý các vấn đề dựa trên tinh thần thiện chí và thực tế", đồng thời khẳng định Bắc Kinh sẽ "không sử dụng sức mạnh của mình để chèn ép các nước nhỏ hơn".
Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Phó Oánh cũng hy vọng người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Philippines vào tháng 5 sẽ "thực hiện chính sách đối ngoại độc lập một cách khôn ngoan, dũng cảm và có trách nhiệm".
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin (trái) gặp Ngoại trưởng Vương Nghị tại Manila đầu năm 2021. Ảnh: Reuters.
Phát biểu được đưa ra chưa đầy hai tháng sau khi Philippines lên án vụ ba tàu hải cảnh Trung Quốc phun vòi rồng, buộc hai tàu tiếp vận nước này quay đầu và đình chỉ nhiệm vụ tiếp tế cho đơn vị lính đồn trú trên xác tàu BRP Sierra Madre nằm tại bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Video do Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Hermogenes Esperon công bố sau đó cho thấy tàu hải cảnh Trung Quốc chiếu đèn pha công suất cao và xịt vòi rồng vào tàu tiếp tế Philippines. Không ai bị thương trong sự việc, nhưng các tàu Philippines phải hủy nhiệm vụ và quay về bờ.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nhận định vụ tàu hải cảnh Trung Quốc xịt vòi rồng và cản trở tàu tiếp tế dân sự Philippines là "hành động làm leo thang căng thẳng khu vực, xâm phạm quyền tự do hàng hải ở Biển Đông và phá hoại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ", cảnh báo "bất cứ cuộc tấn công vũ trang nào nhằm vào tàu công vụ Philippines" sẽ kích hoạt hiệp ước phòng thủ chung Mỹ - Philippines 1951.
Trung Quốc đơn phương vẽ ra "đường chín đoạn", nêu yêu sách chủ quyền phi lý với phần lớn diện tích Biển Đông, bất chấp luật pháp quốc tế và phản ứng quyết liệt của dư luận các nước. Căng thẳng giữa Bắc Kinh và các nước láng giềng có tranh chấp chủ quyền trên biển leo thang trong những tháng gần đây, trong khi nhiều quốc gia phương Tây cũng tăng cường hiện diện quân sự trong khu vực.
Hải quân Mỹ hôm 11/1 triển khai nhóm tác chiến tàu sân bay USS Carl Vinson và tàu đổ bộ USS Essex vào Biển Đông để tiến hành các cuộc diễn tập. Thông tin chiến hạm Mỹ tới Biển Đông được công bố sau khi tàu sân bay Sơn Đông của Trung Quốc kết thúc đợt huấn luyện tại khu vực và trở về cảng Tam Á trên đảo Hải Nam.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng hôm 14/1 cho biết Việt Nam nhiều lần khẳng định quan điểm nhất quán và rõ ràng rằng "luôn phản đối và không chấp nhận mọi yêu sách liên quan không phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982".
"Việt Nam một lần nữa đề nghị các bên liên quan tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, đóng góp tích cực và thực chất nhằm duy trì hòa bình, ổn định, bảo vệ an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, tính toàn vẹn của UNCLOS và trật tự dựa trên luật lệ", bà Hằng cho biết.
Vũ Anh (Theo Reuters)