"Quân đội Trung Quốc đang có những bước đi lớn nhằm cải thiện năng lực tác chiến điện tử, thông tin liên lạc và thu thập thông tin tình báo gần Biển Đông", các chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington, Mỹ, cho biết trong báo cáo công bố ngày 17/12.
Ảnh vệ tinh chụp hồi cuối tháng 11 được CSIS công bố cho thấy quân đội Trung Quốc nhanh chóng mở rộng cơ sở Mộc Miên, phía tây đảo Hải Nam, nhằm nâng cao năng lực theo dõi các lực lượng quân sự nước ngoài hoạt động trong khu vực Biển Đông và trên không gian, nhóm chuyên gia CSIS nhận định.
Cơ sở Mộc Miên trên đảo Hải Nam tháng 8/2020 và tháng 11. Ảnh: CSIS, Maxar.
"Hoạt động nâng cấp tại cơ sở Mộc Miên là một phần trong nỗ lực lớn hơn nhằm tăng năng lực tác chiến điện tử của quân đội Trung Quốc", báo cáo có đoạn. Cơ sở Mộc Miên có các nền tảng theo dõi và liên lạc qua vệ tinh, có thể sử dụng trong tác chiến điện tử.
Cơ sở này có thể thu thập thông tin tình báo thông qua chặn thu và phân tích tín hiệu hoặc liên lạc từ vệ tinh, radar, các khí tài và hệ thống điện tử khác. Nhiều công trình gần căn cứ Mộc Miên dường như chuyên thu thập tín hiệu liên lạc giữa các cá nhân và tổ chức.
Các chuyên gia CSIS cho biết cơ sở Mộc Miên bắt đầu hoạt động từ năm 2018, nhưng ảnh vệ tinh chụp ngày 21/11 cho thấy một số công trình mới được xây thêm tại khu vực này.
Khu phức hợp liên lạc vệ tinh và tình báo tín hiệu mới ở phía nam gồm một tòa nhà lớn với 4 ăng ten parabol, ba chiếc có đường kính 14 m và một chiếc đường kính 4 m, cùng ít nhất 4 ăng ten tháp phục vụ liên lạc hoặc tác chiến điện tử.
Một số tòa nhà lớn mới được xây dựng tại cơ sở Mộc Miên, bao gồm sở chỉ huy, tòa nhà hành chính, khu nhà dành cho nhân viên bảo trì và nhà ở. Rải rác trong khuôn viên có ít nhất 90 phương tiện và xe kéo các loại, trong đó có nhiều xe chở một ăng ten lớn hoặc hai ăng ten nhỏ.
"Phần lớn hoạt động mở rộng cơ sở được hoàn thành trong hơn một năm qua", các chuyên gia nhận định. "Ảnh chụp ngày 30/8/2020 cho thấy những con đường mới làm và móng của các tòa nhà. Tới 21/11, phần lớn đường sá đã được hoàn thiện".
Nhóm chuyên gia cho biết các phương tiện xuất hiện trong ảnh vệ tinh cho thấy phần lớn khu vực mới xây dựng tại cơ sở Mộc Miên đã đi vào hoạt động. Cơ sở này còn được cho là nơi quân đội Trung Quốc huấn luyện các lực lượng thu thập thông tin tình báo tín hiệu và tác chiến điện tử.
Vị trí cơ sở Mộc Miên và các công trình mới xây dựng trong ảnh chụp ngày 21/11. Ảnh: CSIS, Maxar.
Báo cáo được CSIS công bố sau khi không quân Mỹ được cho là đang đẩy mạnh hoạt động do thám tại khu vực Biển Đông. Tổ chức Sáng kiến Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) thuộc Viện Nghiên cứu Đại dương Đại học Bắc Kinh ngày 1/12 cho biết trinh sát cơ Mỹ thực hiện 94 chuyến bay ở Biển Đông trong tháng 11, tăng gần 30% so với 75 chuyến hồi tháng 2.
Mỹ tăng tần suất hoạt động của trinh sát cơ và các khí tài quân sự ở Biển Đông trong bối cảnh căng thẳng tại đây và eo biển Đài Loan leo thang. Mỹ nhiều lần phản đối các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc, cáo buộc nước này quân sự hóa Biển Đông và đe dọa các nước láng giềng trong khu vực.
Trong cuộc họp báo ngày 18/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng tái khẳng định lập trường rõ ràng và nhất quán của Việt Nam về chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng như vấn đề Biển Đông.
"Việt Nam đề nghị các bên tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 trong mọi hoạt động trên Biển Đông, không có hành động làm phức tạp tình hình, góp phần duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và trật tự pháp lý trên biển tại khu vực", bà Hằng tuyên bố.
Nguyễn Tiến (Theo CSIS)