Là người có nửa chục căn nhà, tôi nhất trí đánh thuế bất động sản thứ hai. Nhưng đánh thuế như thế nào là phù hợp? Nói về thuế suất, khi so sánh thuế suất các nước khác, phải tính đến mối tương quan giữa giá trị tài sản và thu nhập.
Ví dụ Mỹ và Việt Nam có giá nhà đất tương đương, nhưng tiền lương tối thiểu một giờ của Mỹ gấp 10 Việt Nam, nếu cùng mức thuế suất thì gánh nặng thuế người Việt sẽ gấp 10 lần người Mỹ, do đó, để hợp lý thì thuế suất Việt Nam chỉ nên bằng 1/10 Mỹ. Nói về giá, giá nhà Việt Nam là quá đắt đỏ, là giá của sự đầu cơ, cần đưa về hệ quy chiếu phù hợp. Ví dụ đất quận 9, quận 12 ven Sài Gòn những năm 2018 chỉ 18 triệu một mét vuông, nay 2022 giá gấp 5, gấp 10 là phi lý trong khi những khu vực đó suốt 5 năm qua không hề thêm điện đường trường trạm nào.
>> Đánh thuế bất động sản bỏ hoang từ bài toán xây nhà trọ
Giá nhà nơi gọi là đắc địa như có quy hoạch metro, vành đai 3 tăng hơn chục lần nhưng làm gì đã xong các dự án đấy. Rồi dân Thảo Điền mua nhà giá hơn 200 triệu một mét vuông mà nước ngập tận đùi, chưa có giúp dân khắc phục hoàn cảnh... những trường hợp như vậy chỉ lấy 18 triệu cộng với tỉ lệ lạm phát hàng năm thôi.
Đối với nhà chung cư phải cho họ khấu hao thời hạn sử dụng theo nguyên tắc càng cũ giá càng về không, rồi phải làm rõ nếu họ chưa có sổ hồng thì phải thu thuế tài sản từ chủ dự án.
Đối với các thành phần kinh tế, phải đánh thuế công bằng trên tài sản của cá nhân kinh doanh bất động sản và công ty kinh doanh BĐS. Bản thân công ty là đã được khấu trừ nhiều loại chi phí rồi.
Nay chỉ cho phép những dự án khuyến khích như nhà ở xã hội, chung cư cao tầng được ân hạn 4 năm kể từ ngày cấp phép dự án là miễn thuế. Từ năm thứ 5 phải đánh thuế tài sản kể cả chủ đầu tư chuyển nhượng dự án. Điều này giúp loại các chủ đầu tư năng lực kém, vay ngân hàng cao làm đội giá nhà hoặc trây ỳ chờ giá lên rồi lật kèo người mua.
>> Đánh thuế để giảm bớt nỗi khổ mua nhà
Thu đều khắp đất nước, chỉ miễn trừ địa bàn khó khăn theo danh mục ưu đãi đầu tư. Bởi vì đời sống người lao động Sài Gòn, Hà Nội chịu nhiều chi phí nên vất vả hơn vùng ven. Thực tế buôn đất chủ yếu ở vùng ven chứ không mấy ai buôn các nhà phố, chung cư nội thành lợi nhuận rất thấp. Đối với từng loại đất như thổ cư, nông nghiệp thì nghiên cứu thêm chính sách các nước tiên tiến, chứ Việt Nam này người ta đặc biệt yêu thích buôn đất vườn, đất cây lâu năm, vì biên lợi nhuận hiện nay là cao nhất.
Ngoài ra, cho thời gian để người dân có nhiều thửa đất được ghép thửa lại, trước khi xác định BĐS thứ hai, thứ ba. Do đặc thù đất vùng ven một miếng đất to có khi bao gồm chục sổ do ngày trước thu mua mở rộng đất làm nông nghiệp. Sau đó, Nhà nước đã cho họ chuyển đổi sang đất thổ cư và họ giữ nguyên nhiều sổ chứ chưa ghép.
Hoàng Phương Nhàn
(Thạc sĩ Tài chính)
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.