Theo bác sĩ chuyên khoa I, Phan Huỳnh Tiến Đạt (Trung tâm Tiết niệu Thận học Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh), tiểu buốt là tình trạng đi tiểu có cảm giác bị đau và nóng rát, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, nam giới từ lứa tuổi trung niên dễ mắc hơn, điều này liên quan đến đường tiết niệu và bệnh lý toàn thân.
Tiểu buốt không phải là một loại bệnh, mà là triệu chứng nhiều bệnh lý có thể gây ra. Nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sống cũng như gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, như ảnh hưởng đến đường tiết niệu hoặc dẫn tới các bệnh vô sinh, ung thư, viêm màng não, viêm màng tim...
Nhiều bệnh lý gây ra các triệu chứng về đường tiểu như khó tiểu, đau rát. Ảnh: Freepik
Một số bệnh lý sau đây gây nên triệu chứng tiểu buốt ở nam giới:
Phì đại tuyến tiền liệt
Hay còn gọi là tăng sinh tuyến tiền liệt lành tính, làm tuyến tiền liệt to ra, tắc nghẽn đường tiết niệu dưới, gây ra các triệu chứng rối loạn đường tiểu.
Viêm tuyến tiền liệt
Là tình trạng nhiễm trùng tại tuyến tiền liệt do vi khuẩn hoặc không phải do vi khuẩn gây ra. Bệnh có thể diễn tiến cấp tính hay mạn tính và gây ra các triệu chứng về đường tiểu như đau rát, khó tiểu, cảm giác muốn đi tiểu liên tục, đau dương vật, tinh hoàn...
Ung thư tuyến tiền liệt
Bệnh thường diễn tiến âm thầm cho đến khi khối u tăng trưởng gây tiểu ra máu và đi tiểu khó khăn, đau đớn. Để chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt cần được bác sĩ thăm khám tổng quát, thăm khám trực tràng, xét nghiệm nồng độ PSA trong máu và sinh thiết tuyến tiền liệt.
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Là trình trạng khá phổ biến ở đường tiết niệu, do nhiễm vi khuẩn ở đường tiết niệu. Các triệu chứng phổ biến nhất của nhiễm trùng đường tiết niệu bao gồm cảm giác muốn đi vệ sinh gấp, thường xuyên và cảm giác nóng rát hoặc đau đớn khi đi tiểu.
Sỏi tiết niệu
Sỏi hình thành do sự kết tinh tự nhiên của các tinh thể vô cơ trong nước tiểu. Sỏi có thể xuất hiện rải rác ở các vị trí của hệ tiết niệu như sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang...
Hầu hết sỏi được hình thành từ thận, rồi di chuyển theo đường tiết niệu và bài tiết ra ngoài. Khi điều này xảy ra, dòng chảy của nước tiểu bị chặn một phần. Một trong những triệu chứng của sỏi tiết niệu là tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra sỏi, nước tiểu đục hoặc có mùi hôi, buồn nôn và nôn, kèm những cơn đau theo từng đợt.
Bác sĩ Đạt trong một ca nội soi tán sỏi ống mềm. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs)
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất gây ra hiện tượng đau buốt khi đi tiểu là: bệnh lậu, giang mai, Chlamydia, herpes sinh dục... Khó tiểu, tiểu buốt, đau hoặc rát khi đi tiểu, sưng đau tinh hoàn... là những triệu chứng thường gặp của các bệnh này.
Viêm bàng quang
Là một trong những bệnh thường gặp ở đường tiết niệu ở dạng cấp tính hoặc mãn tính. Nguyên nhân phổ biến nhất là do nhiễm khuẩn đường tiết niệu. Bệnh thường gây ra các triệu chứng như đi tiểu nhiều, tiểu đau rát, luôn có cảm giác phải đi tiểu gấp.
Ung thư bàng quang
Bệnh xảy ra khi các tế bào bất thường phát triển trong bàng quang. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể làm tổn thương đáng kể mô, các cơ quan và xâm lấn hoặc di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể. Bệnh thường có các triệu chứng như đi tiểu thường xuyên, tiểu buốt, tiểu ra máu, kèm đau vùng chậu và lưng.
Viêm niệu đạo
Là tình trạng viêm ống dẫn tiểu từ bàng quang ra ngoài, gây ra triệu chứng đau buốt khi đi tiểu. Viêm niệu đạo thường do nhiễm vi khuẩn và có thể chữa khỏi bằng thuốc kháng sinh.
Viêm mào tinh hoàn
Nguyên nhân gây bệnh do thể do nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn. Bên cạnh tiểu buốt, bệnh còn có các triệu chứng sưng đỏ bìu, chảy dịch, đau khi giao hợp...
Ngoài ra, tiểu buốt còn do một số nguyên nhân khác như táo bón, thói quen nhịn tiểu, tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị, vệ sinh không đúng cách, cơ thể thiếu nước hoặc những người bị bệnh lý toàn thân cũng tăng yếu tố nguy cơ như tiểu đường, người lớn tuổi, người từng đặt ống thông tiểu.
Do vậy, khi có triệu chứng bất thường ở đường tiết niệu cần thăm khám sớm. Tùy vào căn nguyên, mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị thích hợp. Bên cạnh đó, nam giới cần điều chỉnh lối sống lành mạnh, phòng ngừa tình trạng này từ sớm như uống đủ nước (2-2,5 lít/mỗi ngày), quan hệ tình dục an toàn, vệ sinh thân thể đúng cách, sạch sẽ, có chế độ dinh dưỡng, vận động khoa học (ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế thức ăn cay nóng, rượu bia, chất kích thích), giữ tinh thần thỏa mái, bác sĩ Tiến Đạt lưu ý.
Thảo Nhi