ThS.BS Vũ Thị Thùy Trang, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết có hai loại nếp nhăn tĩnh và động. Nếp nhăn động hình thành do chuyển động của cơ khi thể hiện các cảm xúc cười, giận dữ, nhướn mày, cau mày, chun mũi...

Ví dụ, khi cười cơ gò má lớn kéo môi xếch lên trên tạo ra vẻ mặt cười. Đồng thời, các cơ quanh mi mắt lúc này cũng co lại tạo ra nếp chân chim. Cười nhiều tạo một phản xạ co cơ và các nếp nhăn trên mặt xuất hiện thường xuyên tạo ra các rãnh cười và nếp chân chim. Cơ mặt co quá mức ở một số vùng cụ thể, tạo các nếp nhăn động ở trán, vùng gian mày, khóe mắt, rãnh cười...

Nếp nhăn tĩnh xuất hiện ngay cả khi cơ mặt không cử động và xuất hiện nhiều, sâu hơn khi co cơ. Theo thời gian, da lão hóa mất dần collagen, elastin và axit hyaluronic (HA) khiến các nếp nhăn càng hằn sâu hơn. Nếp nhăn khiến khuôn mặt trông mệt mỏi và già đi.

Botox (viết tắt của botulinum toxin) dùng trong thẩm mỹ thường thuộc tuýp A, với liều lượng ở mức không gây ngộ độc. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt liệu pháp tiêm botox trong điều trị thẩm mỹ xóa nếp nhăn một số vùng trên khuôn mặt.

Theo bác sĩ Trang, botox ban đầu có dạng bột, khi tiêm thuốc được pha loãng với nước muối sinh lý vô trùng thành dạng dung dịch. Các vị trí cần tiêm được đánh dấu khi người bệnh cử động cơ mặt. Để giảm cảm giác khó chịu, người bệnh được thoa thuốc tê lên vùng tiêm. Bác sĩ sử dụng mũi kim nhỏ tiêm một lượng nhỏ dung dịch vào cơ phía dưới nếp nhăn động. Quá trình tiêm botox xóa nhăn khoảng 30 phút.

Cơ chế hoạt động của botox là ức chế đường dẫn truyền thần kinh (chặn các tín hiệu được truyền từ dây thần kinh đến các cơ). Sau tiêm 2-3 ngày, các cơ ở vùng tiêm bắt đầu suy yếu, giảm cử động, từ đó hạn chế biểu cảm cười, nhăn trán và xóa các nếp nhăn động. Riêng với các nếp nhăn tĩnh, cần phối hợp giữa tiêm botox và các phương pháp trẻ hóa da khác như tiêm filler, HA... để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Phương pháp xóa nhăn bằng botox đạt hiệu quả rõ nhất sau 1-2 tuần và kéo dài 3-6 tháng. Để duy trì hiệu quả, cần tiêm lặp lại mỗi 6 tháng, theo bác sĩ Trang.

Ngoài điều trị nếp nhăn, botox còn được sử dụng để điều trị tăng tiết mồ hôi, điều trị cười hở lợi, thu nhỏ lỗ chân lông. Tuy nhiên, đây là một thủ thuật thẩm mỹ cần được chỉ định và thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa da liễu, thẩm mỹ da. Nếu tiêm quá liều lượng, không đúng kỹ thuật và vị trí có thể gây sụp mi, sụp cung mày, song thị, khô mắt, gương mặt đơ cứng hoặc mất đối xứng...

Người đang bị rối loạn đông máu; rối loạn chức năng thần kinh cơ (bệnh nhược cơ, xơ cứng cột bên teo cơ); dị ứng với bất cứ thành phần nào của botox; phụ nữ có thai, cho con bú thuộc nhóm chống chỉ định tiêm botox xóa nhăn.

Anh Thư