Quy trình trồng và sấy lạnh củ đương quy tại Lâm Đồng

Là vị thuốc phổ thông trong đông y, đương quy được dùng trong nhiều đơn thuốc bổ và trị bệnh. Đây là cây dược liệu làm kinh tế được trồng tại Tây Bắc (Lào Cai, Hòa Bình) và Lâm Đồng. Bản thân cây đương quy ít sâu bệnh. Cây non mới trồng có thể bị nấm, xử lý thuốc sinh học. cây trưởng thành hầu như không có sâu bệnh nên công việc chăm sóc chủ yếu là nhổ cỏ. Trong vòng 5 tháng chuẩn bị thu hoạch người trồng không nên bón phân cho cây.

 Sau khi nảy mầm từ hạt, cây nhô lên mặt đất từ 10-15cm thì được đưa ra ruộng trồng. Nông dân nhổ cần để nguyên rễ thẳng xuống đất để cho củ đẹp khi trồng.

Sau khoảng 14 tháng trồng, đương quy bắt đầu cho thu hoạch củ. Củ lớn có thể nặng đến 8 lạng. Sản phẩm thu về cắt bỏ lá, đưa vào sơ chế rửa sạch đất cát trước khi chế biến.

Người xử lý làm sạch đất trong các kẽ rễ củ bằng cách xịt rửa dưới vòi nước áp lực lớn có tia nước nhỏ. Công đoạn này khó sử dụng máy móc vì máy quay làm gẫy các rễ nhỏ.

Sau khi rửa sạch, củ được đem vào để ráo và sau đó đem đi sấy lạnh.

Đương quy phơi nắng ngoài trời ở nhiệt độ cao có thể làm ảnh hưởng đến dược tính, bị khô, cứng. Bởi vậy, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư công nghệ sấy lạnh, sấy hơi nước để tạo ra sản phẩm có độ mềm, nhuận, màu sắc đẹp mắt.

Trong lò sấy lạnh (sấy thăng hoa), nhiệt độ sấy ngày đầu tiên là -15 độ, ngày thứ 2 là -20 đến -25 độ, ngày thứ 3 là -35 độ. Nhờ đó, nước được rút dần ra để đảm bảo chất lượng và mùi vị tự nhiên của củ.

Đến ngày thứ 3, củ đương quy được để đưa ra nhiệt độ thường, làm nguội rồi mới sấy bằng công nghệ nhiệt hơi nước. Sản phẩm cuối cùng đạt ẩm độ 12-13%, thân, rễ, củ còn độ mềm. Lúc này, củ có thể bảo quản ở nhiệt độ thường trong khoảng 7 ngày, nếu để trong bịch nilon kín thời gian được 4-5 ngày. Bảo quản lạnh được 5-6 tháng.

Củ đương quy sấy khô có thể chế biến thành nhiều món ăn bổ dưỡng, làm vị thuốc trong nhiều bài thuốc Đông y. Tuy nhiên, do thời gian bảo quản được ngắn nên sản phẩm này còn được chế biến sâu thành trà túi lọc, bột uống liền…