Doanh nông Lâm Đồng bỏ tơ tằm về trồng đương quy

Thị trường đương quy hiện còn nhiều khó khăn, nhưng ông Trần Trọng Điệu vẫn gắn bó vì thấy được tiềm năng tiêu thụ của cây dược liệu này.

Từ thời kỳ làm kinh tế mới, ông dân gốc Hưng Yên Trần Trọng Điệu vào Lâm Đồng làm nghề tơ tằm. Năm 2016, sau gần 37 năm, ông quyết định chuyển sang trồng và chế biến các sản phẩm từ cây đương quy.

Lão nông chia sẻ ông ấp ủ ý định về trồng cây dược liệu đã lâu. Bên cạnh đó, làm tơ tằm cũng có nhiều thăng trầm vì sức ép về nhân công, đầu ra. Đồng thời, ông Điệu nhận thấy đương quy có nhu cầu tiêu thụ lớn mà nguồn chủ yếu là nhập từ nước ngoài Bởi vậy, công ty quyết định đầu tư thu mua sản phẩm theo các tiêu chuẩn sạch.

Cây đương quy hợp với đồng đất của cao nguyên Lâm Đồng nhờ lợi thế về độ cao, thổ nhưỡng, khí hậu. Ngoài ra, nhiệt độ trung bình 22-25 độ đảm bảo cây cho dược chất tốt nhất. Để có nguồn nguyên liệu phục vụ cho sản xuất, ông liên kết với các hộ trồng quanh khu vực Đức Trọng, Lâm Hà.

Cụ thể, ông Điệu giao giống, hướng dẫn, giám sát kỹ thuật chăm sóc đương quy theo quy trình VietGap, và bao tiêu đầu ra. Sản phẩm thu mua được sản xuất thành đương quy khô, trà, trà túi lọc đương quy.

Lão nông lưu ý, trong vòng 5 tháng chuẩn bị thu hoạch, vườn đương quy không được bón bất cứ loại phân nào hay phun xịt thuốc bảo vệ thực vật nào. Người trồng chỉ nhổ cỏ bằng tay. Cây khoảng 14 tháng bắt đầu cho thu hoạch. Củ to nhất cỡ 8 lạng một củ.

Để nắm rõ quy trình chế biến, phơi sấy đạt được màu và chất lượng như hiện nay, tính riêng máy móc làm thử, ông Điệu đầu tư gần 100 triệu.

Tận dụng lợi thế kiến thức về các công nghệ sấy trong ngành sản xuất tơ tằm nhiều năm, lão nông tự mày mò thiết kế máy sấy riêng cho đương quy và đặt hàng sản xuất. Ban đầu, sấy không đúng cách, các rễ bị gãy, màu sắc không đẹp, không bảo quản được lâu.

Sản phẩm đương quy sấy nguyên củ có độ ẩm 12-13% để có độ nhuận, mềm. Nếu sản phẩm bị sấy khô hơn, giá trị dược liệu sẽ giảm đi. Theo ông, thời gian bảo quản trong điều kiện thường là khoảng 10 ngày, để nguyên trong bao bì nilon là 4-5 ngày, bảo quản lạnh thì để được lâu hơn. Do đó, các sản phẩm đương quy sấy để điều kiện thường trong 2-3 tháng không có dấu hiệu mốc, hỏng cần cảnh giác.

Ông Điệu chia sẻ thêm, thị trường dược liệu đương quy hiện nay vẫn khó, công nghệ chế biến sau thu hoạch còn tương đối hạn chế khiến. Bởi vậy, sản phẩm chưa đa dạng. Đương quy sấy khô mới chủ yếu vào được một số nhà thuốc, phòng chẩn trị Đông y. Năm 2017, các sản phẩm chế biến khác như trà mới được đưa vào, lượng tiêu thụ cũng chưa mạnh do sản phẩm còn mới.

Ngoài ra, chỉ riêng về nguyên liệu, mấy chục năm làm việc với nông dân cũng có nhiều điểm khó. Ví dụ, khi ký hợp đồng, nông dân thường sẽ yêu cầu giá cố định, nhưng sản phẩm phải đạt tiêu chuẩn vì các lý do canh tác. Sản phẩm kém hơn khi buộc nên không thể mua được với giá như cũ hoặc thời điểm giá lên, dù đã ký cố định, nông dân lại bán ra ngoài.

Năm 2018, ông dự định tham gia thêm các hội chợ để giới thiệu giá trị của cây đương quy tới người dùng và mở rộng thị trường ra miền Bắc.

Thư Kỳ