* Vui lòng điền chính xác và đầy đủ để nhận được câu trả lời và tư vấn chuyên sâu từ chuyên gia.
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Tuổi 16 học trò với "tình yêu gà bông" sẽ là những kỷ niệm đẹp trong đời mỗi người. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng các em quan hệ tình dục sớm cũng là một mối lo ngại đối với phụ huynh bởi nguy cơ lây nhiễm các bệnh xã hội lây qua đường tình dục.
Như thống kê mới đây của Bệnh viện Da liễu TP HCM, nhóm 15-25 tuổi chiếm 25% dân số có hoạt động tình dục, song, hơn 50% số ca nhiễm bệnh tình dục mới ghi nhận thuộc nhóm này.
Hiện Việt Nam ó vaccine phòng các bệnh lây qua đường tình dục như HPV, viêm gan B. Trong đó HPV gây bệnh ở cả hai giới nam và nữ như: sùi mào gà, ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng. Viêm gan B có thể tiến triển thành viêm gan B mạn tính, tăng nguy cơ xơ gan, ung thư gan.
Bên cạnh đó, thanh thiếu niên cũng là nhóm tuổi thường xuyên tiếp xúc nơi đông người như tại trường học, ký túc xá, liên hoan tập thể, thích đi du lịch... là môi trường thuận lợi cho các mầm bệnh lây qua đường hô hấp lây lan. Phụ huynh nên rà soát lịch sử tiêm chủng, tiêm mới hoặc bổ sung các loại vaccine phòng bệnh lây qua đường hô hấp để bảo vệ con em mình. Ví dụ: cúm, phế cầu, sởi, bạch hầu, ho gà, não mô cầu, thủy đậu...
Ngoài ra, các bệnh lây qua trung gian là vết đốt của muỗi cũng có nguy cơ tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản cũng đã có vaccine phòng bệnh.
Cha mẹ nên đưa con đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn lịch tiêm phù hợp theo lứa tuổi và lịch sử chủng ngừa.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bác!
Vaccine cúm giúp cơ thể chống lại các chủng virus cúm lưu hành, nguy cơ gây viêm phổi, viêm tai giữa, viêm não... Còn vaccine phế cầu giúp phòng các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn phế cầu gây ra như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết...
Theo thông tin kê toa của nhà sản xuất hai vaccine trên, hai vaccine hoàn toàn có thể tiêm cùng lúc trong cùng một buổi tiêm. Việc tiêm cúm và phế cầu cùng lúc sẽ giúp tăng cường khả năng đối phó với các mầm bệnh truyền nhiễm, giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng hô hấp, nhập viện, tử vong và duy trì sức khỏe tốt hơn.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng phản ứng miễn dịch của cơ thể khi tiếp nhận cả hai loại vaccine này cùng lúc không bị giảm sút. Người tiêm không gặp tình trạng gây quá tải hệ miễn dịch hoặc tăng phản ứng sau tiêm.
Vì vậy, bác hoàn toàn có thể tiêm cúm và phế cầu trong một buổi tiêm. Trước tiêm, bác sẽ được khám sàng lọc kỹ. Bác sĩ sẽ đánh giá tình hình sức khỏe của bác, tiền sử bệnh lý và dị ứng để quyết định mũi tiêm phù hợp. Bác cũng nên chuẩn bị kỹ các thông tin, chia sẻ kỹ với bác sĩ về các bệnh đang mắc, cũng như các phản ứng sau khi tiêm các vaccine trước đó. Hai loại vaccine sẽ được tiêm ở các vị trí chi khác nhau.
Với vaccine cúm hiện Việt Nam lưu hành bốn loại vaccine, giúp ngừa 4 chủng virus cúm gồm A/H1N1, A/H3N2, B/Victoria và B/Yamagata. Trong đó, loại của Pháp, Hà Lan và Hàn Quốc tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Loại của Việt Nam tiêm cho người từ 18 đến 60 tuổi. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi cần tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng nếu chưa từng tiêm phòng cúm trước đó. Trẻ từ chín tuổi và người lớn tiêm một mũi và tiêm nhắc lại hàng năm.
Còn phế cầu Việt Nam hiện đang lưu hành 5 loại vaccine phòng bệnh do phế cầu khuẩn như phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15, phế cầu 20 và phế cầu 23. Tùy độ tuổi, mỗi loại có số mũi tiêm khác nhau. Trường hợp bác chưa từng chủng ngừa phế cầu, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm các loại vaccine phế cầu phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bác.
Chúc bác và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Cúm là bệnh hô hấp phổ biến trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Bệnh do virus cúm gây ra. Khi giao mùa, thời tiết thay đổi từ nắng sang mưa, nóng sang lạnh hoặc ngược lại là điều kiện thuận lợi cho các loại virus gây bệnh hô hấp trong đó có cúm phát triển. Trong khi đó, điều kiện thời tiết thất thường dễ khiến cơ thể mệt mỏi, miễn dịch kém hơn, hay đang ở thời tiết nắng nóng chuyển sang lạnh, mưa dễ khiến cơ thể chưa thích nghi kịp, trong khi hệ miễn dịch kém đi tạo điều kiện cho virus cúm xâm nhập và gây bệnh.
Để phòng bệnh cúm, bạn nên ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc, mang khẩu trang khi ra đường, đến nơi đông người. Bệnh cúm cũng có vaccine phòng ngừa hiệu quả. Bạn lo lắng tới việc mắc cúm thì tốt nhất nên phòng ngừa bằng vaccine. Vaccine cúm có hiệu quả phòng bệnh đến 90% và ngăn biến chứng như viêm phổi, viêm cơ tim, suy hô hấp...
Hiện Việt Nam đang lưu hành bốn loại vaccine, giúp ngừa 4 chủng virus cúm gồm A/H1N1, A/H3N2, B/Victoria và B/Yamagata. Trong đó, loại của Pháp, Hà Lan và Hàn Quốc tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Loại của Việt Nam tiêm cho người từ 18 đến 60 tuổi. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi cần tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng nếu chưa từng tiêm phòng cúm trước đó. Trẻ từ chín tuổi và người lớn tiêm một mũi và tiêm nhắc lại hàng năm.
Bên cạnh cúm, thời tiết nắng mưa thất thường, hay giai đoạn chuyển mùa cũng tạo điều kiện các mầm bệnh dễ lây qua đường hô hấp phát triển như thủy đậu, sởi, não mô cầu, phế cầu… Các bệnh này Việt Nam đã có vaccine phòng ngừa, bạn nên tiêm phòng ngừa càng sớm càng tốt.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Vaccine 4 trong 1 MMRV, giúp ngừa bốn bệnh gồm sởi, quai bị, rubella và thủy đậu vừa được đưa về Việt Nam và triển khai tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi đến người lớn, ngày 18/9. Vaccine này do Tập đoàn dược phẩm MSD (Mỹ) sản xuất, bổ sung thành phần tá dược và chất đệm nhằm ổn định kháng nguyên trong vaccine nên đảm bảo an toàn và khả năng sinh miễn dịch.
Vaccine MMRV chỉ định tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi (có thể tiêm sớm từ 9 tháng như trong trường hợp có dịch bệnh) và người lớn. Lịch tiêm vaccine gồm hai mũi cách nhau ba tháng, tối thiểu một tháng. Phụ nữ cần hoàn thành lịch tiêm ít nhất một tháng trước khi mang thai. Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy vaccine đạt hiệu quả phòng bệnh đến 99% sau hai liều tiêm, tương đương tiêm riêng lẻ từng loại ngừa sởi, quai bị, rubella và thủy đậu.
Bạn đang có kế hoạch mang thai, sinh con thì nên tiêm vaccine này. Lý do là, thủy đậu, sởi, quai bị, rubella là các bệnh truyền nhiễm dễ lây lan qua đường hô hấp và có khả năng tạo thành dịch. Phụ nữ mang thai, hệ miễn dịch suy giảm mẹ bầu suy giảm nên thuộc nhóm dễ mắc và gặp biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp, tăng nguy cơ sảy thai, dị tật bẩm sinh, thai lưu hoặc sảy thai...
Do vaccine không tiêm cho phụ nữ có thai, bạn cần chủng ngừa trước khi mang thai ít nhất một tháng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
HPV (Human Papillomavirus) là virus gây u nhú ở người, lây chủ yếu qua đường tình dục bao gồm qua đường truyền thống, hậu môn và miệng. Virus cũng có thể lây lan khi tiếp xúc với vật dụng dính chất tiết chứa virus. Virus HPV có hơn 200 chủng khác nhau, trong đó hơn 40 chủng gây bệnh ở cơ quan sinh dục. Nhiều người nhiễm virus không có triệu chứng và có thể tự đào thải. Tuy nhiên, virus rất dễ tái nhiễm và có khoảng 20% không tự đào thải được virus gây ra những biến đổi tế bào dẫn đến sùi mào gà, ung thư cổ tử cung, ung thư vùng hầu họng, hậu môn, âm hộ, âm đạo...
Khoảng 85% nữ và 91% nam giới có quan hệ tình dục sẽ nhiễm HPV ít nhất một lần trong đời. Tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh do virus HPV gây ra hiệu quả.
Việt Nam hiện lưu hành hai loại vaccine gồm Gardasil và Gardasil 9. Trong đó, vaccine Gardasil phòng được 4 type 6, 11, 16, 18 chỉ định tiêm cho nữ giới tuổi 9-26. Còn vaccine Gardasil 9 phòng ngừa 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định tiêm cho nam và nữ từ 9-45 tuổi, hiệu quả bảo vệ đến trên 90%. Người 15-45 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng.
Vaccine không phân biệt đã từng quan hệ tình dục, sinh con hay chưa. Do đó, bạn 35 tuổi vẫn có thể tiêm được và nên tiêm càng sớm càng tốt khi còn trong độ tuổi chỉ định.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
HPV là virus gây mụn cóc sinh dục và các loại ung thư nguy hiểm cho cả nam và nữ. Các bệnh ở nam giới gồm sùi mào gà, ung thư hậu môn, hầu họng và dương vật. Những người có ít nhất một bạn tình khác giới, khả năng nhiễm HPV trung bình trong suốt cuộc đời là 91% ở nam giới và gần 85% ở nữ giới. Tuy nhiên, khả năng đào thải virus của nam giới kém hơn nữ 26%. Tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh do virus HPV gây ra hiệu quả.
Hiện Việt Nam có hai loại vaccine phòng HPV gồm Gardasil và Gardasil 9. Trong đó, loại Gardasil tiêm cho nữ giới từ 9-26 tuổi. Còn vaccine Gardasil 9 giúp phòng 9 chủng HPV gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, sử dụng cho cả nữ và nam giới 9-45 tuổi, không phân biệt đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Vaccine hiệu quả phòng ngừa ung thư hậu môn, vòm họng, các tổn thương tiền ung thư hoặc loạn sản hậu môn, các tổn thương bộ phận sinh dục ngoài bao gồm cả mụn cóc sinh dục gây ra bởi 9 chủng HPV cho nam giới.
Bạn năm nay 40 tuổi, sẽ tiêm vaccine Gardasil 9. Lịch tiêm của bạn gồm ba mũi trong vòng 6 tháng.
Việc tiêm vaccine không có nghĩa là loại bỏ 100% nguy cơ mắc các bệnh do HPV. Bạn vẫn cần thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng bệnh như: quan hệ tình dục an toàn, quan hệ một vợ một chồng, hạn chế các chất kích thích, sinh hoạt lành mạnh, duy trì khám sức khỏe định kỳ....
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh thủy đậu hay còn gọi là trái rạ do virus Varicella zoster (VZV) gây ra. Theo thống kê, khoảng 90% người chưa có miễn dịch với thủy đậu có nguy cơ nhiễm bệnh khi tiếp xúc với nguồn lây.
Thủy đậu ở trẻ em là bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường biểu hiện bằng sốt, phát ban, mụn nước và phỏng rộp, gây ngứa ngáy, khó chịu. Tuy nhiên, ở một số người, biểu hiện của bệnh không điển hình, có thể chỉ sốt nên dễ bị nhầm lẫn với các bệnh do siêu vi thông thường khác. Nếu không điều trị kịp thời, thủy đậu có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm não, suy đa tạng và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Vaccine là cách phòng bệnh hiệu quả. Hiện Việt Nam có ba loại vaccine phòng ngừa thủy đậu gồm Varilrix (Bỉ) tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn, vaccine Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau một đến ba tháng tùy theo độ tuổi. Hai mũi giúp phòng bệnh lên đến 98%. Con bạn 6 tuổi, nên tiêm phòng sớm để tạo kháng thể phòng bệnh.
Ngoài thủy đậu, trẻ nhỏ cũng dễ nhiễm các tác nhân virus, vi khuẩn khác như cúm, não mô cầu, phế cầu, ho gà, bạch hầu... Bạn nên rà soát lại lịch sử tiêm chủng và bổ sung các mũi còn thiếu để phòng bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Dại là bệnh nhiễm virus cấp tính của hệ thống thần kinh trung ương, do động vật nhiễm virus dại lây sang người bởi chất tiết, thông thường từ nước bọt. Bệnh dại chưa có phương pháp điều trị, khi khởi phát triệu chứng, gần 100% người và động vật tử vong. Mỗi năm, thế giới có khoảng 59.000 người tử vong vì bệnh dại.
Việc tiêm vaccine dại cho chó, mèo giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại ở vật nuôi. Hiệu quả miễn dịch sau tiêm phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm đáp ứng của từng cá thể, chất lượng vaccine, kỹ thuật tiêm, thời điểm tiêm, sự tuân thủ phác đồ và việc nhắc lại định kỳ hàng năm. Không đảm bảo 100% vật nuôi đã tiêm phòng sẽ không mắc bệnh.
Do đó, trường hợp bạn bị chó cắn rách da, rướm máu, dù chó đã tiêm phòng vẫn có thể lây truyền virus dại. Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh dại, tiêm vaccine là cách phòng ngừa hiệu quả nhất.
Hiện Việt Nam có hai loại ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ). Người bị động vật cắn, cào tiêm với phác đồ 5 mũi, vào các ngày 0-3-7-14-28, đường tiêm ở bắp tay, bắp chân; hoặc 8 mũi vào ngày 0-3-7-28, với đường tiêm trong da. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ chỉ định tiêm ngừa phù hợp.
Trong thời gian tiêm, bạn nên theo dõi con vật, nếu chúng còn sống 10 ngày sau khi cắn, cào, bác sĩ có thể căn cứ vào tình trạng vết thương để chỉ định dừng tiêm. Vaccine lúc này vẫn có hiệu quả phòng bệnh. Ở những lần bị động vật cắn, cào sau, bạn chỉ cần tiêm thêm 2 mũi và không cần dùng huyết thanh kháng dại.
Khi bị động vật cắn, cào, liếm, trước hết bạn cần rửa sạch vết thương bằng nước sạch và xà phòng dưới vòi nước trong ít nhất 15 phút. Sau đó, tiếp tục sát trùng bằng cồn 45-70% hoặc cồn iốt để giảm thiểu lượng virus dại tại vị trí vết cắn. Ngoài ra, bạn không nên khâu hoặc băng kín vết thương vì điều này có thể làm virus dại thâm nhập vào cơ thể nhanh hơn, gây nhiễm trùng nặng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
HPV là virus gây ra nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục và các loại ung thư nguy hiểm ở cả nam và nữ, bao gồm sùi mào gà, ung thư cổ tử cung, âm đạo, âm hộ, hầu họng... Tiêm vaccine là biện pháp chủ động, an toàn và hiệu quả để phòng ngừa virus HPV.
Mũi tiêm ngừa HPV đã được chứng minh hiệu quả, dung nạp tốt ở trẻ vị thành niên và thanh thiếu niên, giúp phòng nhiễm virus trước khi bắt đầu có quan hệ tình dục lần đầu tiên. Vaccine đã trải qua nhiều năm thử nghiệm trước khi được FDA (Mỹ) cấp phép. Tiếp đó, vaccine được giám sát tính an toàn bởi CDC (Mỹ), FDA và nhiều nước trên toàn cầu. Nhiều nghiên cứu cho thấy vaccine HPV không làm mãn kinh sớm, chậm kinh, gây vô sinh hay ảnh hưởng quá trình dậy thì của trẻ.
Hiện Việt Nam có hai loại vaccine HPV là Gardasil và Gardasil 9. Mỗi loại có phác đồ tiêm chủng riêng. Trong đó, Gardasil phòng 4 type HPV gồm 6, 11, 16, 18 chỉ định tiêm cho bé gái và phụ nữ tuổi 9-26. Theo thông tin kê toa mới của nhà sản xuất, vaccine Gardasil có chỉ định tiêm chỉ cần 2 mũi thay vì 3 mũi nếu tiêm 2 mũi cách nhau từ 6 đến 12 tháng cho trẻ từ 9 tuổi đến dưới 14 tuổi. Người từ tròn 14 tuổi trở lên có lịch tiêm 3 mũi. Mũi hai cách mũi một hai tháng, mũi ba cách mũi một 6 tháng.
Còn Gardasil 9 phòng 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định cho nam và nữ tuổi 9-45, hiệu quả bảo vệ hơn 90%. Người 9 tuổi đến dưới 15 tuổi tiêm lần đầu tiên cần hai mũi. Mũi thứ hai cách mũi một từ 6 đến 12 tháng. Với người từ tròn 15 tuổi đến 45 tuổi cần tiêm 3 mũi với mũi 1 tiêm lần đầu tiên trong độ tuổi, mũi hai cách mũi một ít nhất hai tháng, mũi ba cách mũi hai tối thiểu 4 tháng.
Con bạn 10 tuổi có thể chọn tiêm 2 mũi vaccine Gardasil hoặc vaccine Gardasil 9.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh não mô cầu xâm lấn có thể dẫn đến viêm màng não, nhiễm trùng máu, viêm phổi, viêm màng ngoài tim... Người bệnh có nguy cơ tử vong trong vòng 24 giờ, tỷ lệ tử vong lên tới 50%. Những người sống sót có thể gặp di chứng nặng nề như cụt chi, liệt, điếc, chậm phát triển về tâm thần, thể chất...
Vi khuẩn não mô cầu lây qua đường hô hấp khi người khỏe mạnh hít phải các giọt bắn có chứa mầm bệnh từ người bệnh hoặc người mang vi khuẩn không biểu hiện triệu chứng hay còn gọi là người lành mang trùng. Trong cộng đồng, người mang vi khuẩn không triệu chứng chiếm từ 5-25%, cao hơn trong các vụ dịch là nguồn lây khó kiểm soát.
Ở môi trường học đường, nhà trẻ, ký túc xá tiếp xúc gần, dùng chung vật dụng sẽ làm tăng nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm. Trẻ em, đặc biệt trẻ trong độ tuổi mầm non, tiểu học có hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện, chưa tự nhân thức và chăm sóc được cho bản thân. Nhiều trẻ còn hay quên rửa tay, dễ chia sẻ đồ dùng cá nhân, ăn uống hoặc chơi đùa sát nhau, khiến nguy cơ lây lan bệnh càng cao.
Con gái bạn đã 6 tuổi, có thể tiêm phòng não mô cầu. Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine phòng 5 nhóm huyết thanh gây não mô cầu nguy cơ tử vong cao, bao gồm:
- Bexsero (Italy): loại thế hệ mới giúp phòng nhóm B, tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi và người lớn đến 50 tuổi
- VA-Mengoc BC (Cuba): giúp phòng hai nhóm B và C, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn đến 45 tuổi
- Menactra (Mỹ): giúp phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi đến người lớn 55 tuổi
- MenQuadfi (Mỹ): vaccine cộng hợp với giải độc tố uốn ván sản xuất theo công nghệ mới phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn (không giới hạn độ tuổi trên)
- Nimenrix: vaccine cộng hợp với giải độc tố uốn ván sản xuất theo công nghệ tiên tiến, phòng nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn (không giới hạn độ tuổi trên).
Các vaccine không có tác dụng phòng ngừa chéo, vì vậy mỗi người cần tiêm đủ vaccine có thành phần ngừa 5 nhóm huyết thanh gây bệnh kể trên. Bạn có thể dẫn con đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tư vấn theo đúng độ tuổi và lịch sử chủng ngừa. Cùng với đó, bạn cần hướng dẫn con thực hiện tốt khâu vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang khi tiếp xúc nơi đông người, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh răng miệng, súc họng bằng nước sát khuẩn...
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Người có quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn, nhất là với người lạ thuộc nhóm nguy cơ dễ mắc các bệnh truyền nhiễm dễ lây qua đường tình dục như HIV/AIDS, sùi mào gà, lậu, giang mai, chlamydia, Herpes sinh dục và viêm gan B... Đây là các bệnh để lại nhiều hệ lụy sức khỏe thể chất cũng tinh thần, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, công việc, kinh tế cho người mắc. Trong đó, nếu mắc viêm gan B và HIV/AIDS người bệnh phải sống chung suốt đời.
Do đó, bạn nên đi khám sức khỏe và thực hiện các xét nghiệm để biết chính xác cũng như yên tâm với sức khỏe bản thân. Trong trường hợp mắc bệnh, bạn nên tuân thủ việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, không nên bỏ điều trị hay điều trị theo mẹo dân gian, uống các loại lá cây khiến bệnh nặng hơn. Bạn cũng nên ăn uống đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, tránh sử dụng chung đồ dùng cá nhân, kiêng quan hệ tình dục để tránh làm lây lan mầm bệnh.
Trong các bệnh kể trên có viêm gan B và sùi mào gà Việt Nam có vaccine phòng ngừa. Đối với viêm gan B, hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine viêm gan B dành cho người lớn gồm Heberbiovac HB (Cu Ba) và Gene Hbvax (Việt Nam), Twinrix (Bỉ) phòng viêm gan A và B trong một mũi tiêm. Người lớn cần chủng ngừa ba mũi trong vòng 6 tháng.
Tuy nhiên, trước tiêm vaccine, bạn cần xét nghiệm định lượng kháng thể viêm gan B, để biết bản thân đã mắc viêm gan B hay đã có kháng thể kháng lại virus viêm gan B hay chưa. Trong trường hợp mắc bệnh, bạn tiêm vaccine sẽ không còn hiệu quả nữa. Còn trường hợp không có kháng thể với viêm gan B hoặc mức kháng thể dưới mức bảo vệ, bạn cần tiêm vaccine càng sớm càng tốt.
Còn sùi mào gà do virus HPV gây nên có hai loại vaccine phòng ngừa. Trong đó, vaccine Gardasil phòng 4 type 6, 11, 16, 18 chỉ định tiêm cho bé gái, phụ nữ trong độ tuổi 9-26. Vaccine Gardasil 9 phòng ngừa 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, được chỉ định tiêm cho nam, nữ từ 9-45 tuổi. Hiệu quả bảo vệ của vaccine trên 90%. Nhiều nghiên cứu chỉ ra, hơn 99% người được tiêm vaccine Gardasil 9 có kháng thể bảo vệ với 9 chủng HPV sau 7 tháng tiêm ngừa. Bạn là nam, hiện 25 tuổi, thuộc nhóm tiêm vaccine Gardasil 9, lịch tiêm gồm 3 mũi, cách nhau 6 tháng.
Ngoài ra, việc quan hệ tiếp xúc gần gũi cũng có thể lây lan vi khuẩn não mô cầu có nguy cơ gây tử vong trong 24 giờ và tình trạng viêm niệu đạo. Trong dân số, tỷ lệ người mang vi khuẩn ở vùng hầu họng cao nhưng không biểu hiện triệu chứng là nguồn lây khó kiểm soát. Bạn nên phối hợp tiêm các loại vaccine não mô cầu để phòng đầy đủ 5 nhóm huyết thanh não mô cầu gây bệnh phổ biến A, B, C, Y, W-135.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bạn làm việc ở công trình xây dựng, nơi có nhiều đất đá, sắt thép, dụng cụ làm việc sắc nhọn, chưa kể phải làm việc ở độ cao, xe cộ ra vào nhiều… thuộc nhóm dễ xảy ra tai nạn, hoặc có vết thương gây rách da, chảy máu. Nếu vết thương không được xử lý đúng là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn uốn ván có nhiều ngoài đất cát xâm nhập gây co cứng cơ toàn thân, khó nuốt, khó thở, co giật, suy hô hấp, ngừng tim, suy đa cơ quan, nguy cơ tử vong đến 90%. Vết thương bị hoại tử, nhiễm bẩn, yếm khí càng dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn uốn ván gây bệnh.
Do đó khi có vết thương, bạn cần rửa sạch vết thương với nước và xà phòng, lấy dị vật nếu có, sau đó đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ xem xét tình trạng vết thương, tư vấn tiêm chủng. Hiện Việt Nam có loại uốn ván đơn hoặc các loại vaccine phối hợp như 5 trong 1, 6 trong 1, 4 trong 1, 3 trong 1, 2 trong 1, tiêm theo từng độ tuổi. Người trưởng thành chưa tiêm hoặc không rõ lịch sử tiêm chủng cần ngừa uốn ván theo phác đồ 3 mũi trong vòng 7 tháng, tiêm nhắc 10 năm và bổ sung khi có vết thương.
Khi đã tiêm dự phòng uốn ván đầy đủ và còn trong thời gian bảo vệ, nếu có các vết thương lớn, mọi người chỉ cần tiêm thêm một liều vaccine, không cần dùng Globulin miễn dịch uốn ván (TIG) hoặc huyết thanh kháng uốn ván (SAT).
Bên cạnh uốn ván, công trình xây dựng chứa nhiều vật dụng như bồn và thùng chứa nước, bao bì, đất, đá hay đồ phế thải... là điều kiện thuận lợi cho muỗi vằn là trung gian truyền bệnh sốt xuất phát triển sinh sôi. Đây cũng là nơi có nhiều người làm việc cùng nhau, nếu một người mắc bệnh, muỗi vằn chích sau đó chích người lành sẽ làm lây lan mầm bệnh. Như thời gian qua, nước ta ghi nhận nhiều ổ dịch sốt xuất huyết, trong đó có nhiều ổ dịch ở công trình xây dựng.
Để phòng sốt xuất huyết, bạn nên tránh để muỗi chích bằng mặc quần áo dài, ngủ màn ngay cả ban ngày, dọn dẹp nơi ở và nơi làm việc sạch sẽ nhằm loại bỏ nơi ở và nơi sinh sản của muỗi. Sốt xuất huyết hiện Việt Nam có vaccine phòng ngừa do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất, tiêm cho trẻ từ 4 tuổi trở lên, lịch tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng. Vaccine phòng và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, tái nhiễm và nhập viện lần lượt hơn 80% và hơn 90%.
Với đặc thù công việc, bạn nên tiêm vaccine dự phòng uốn ván và vaccine sốt xuất huyết giúp đảm bảo sức khỏe và phòng nguy cơ mắc bệnh, chịu di chứng do hai bệnh này.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Hiện Việt Nam có hai loại vaccine HPV là Gardasil và Gardasil 9 giúp phòng các bệnh do virus HPV gây nên như sùi mào gà, ung thư cổ tử cung, ung thư vùng hầu họng, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo... Mỗi loại có phác đồ tiêm chủng riêng. Trong đó, Gardasil phòng 4 type HPV gồm 6, 11, 16, 18 chỉ định tiêm cho bé gái và phụ nữ tuổi 9-26. Theo thông tin kê toa mới của nhà sản xuất, vaccine Gardasil có chỉ định tiêm chỉ cần 2 mũi thay vì 3 mũi nếu tiêm 2 mũi cách nhau từ 6 đến 12 tháng cho trẻ từ 9 tuổi đến dưới 14 tuổi. Người từ tròn 14 tuổi trở lên có lịch tiêm 3 mũi. Mũi hai cách mũi một hai tháng, mũi ba cách mũi một 6 tháng.
Còn Gardasil 9 phòng 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định cho nam và nữ tuổi 9-45, hiệu quả bảo vệ hơn 90%. Người 9 tuổi đến dưới 15 tuổi tiêm lần đầu tiên cần hai mũi. Mũi thứ hai cách mũi một từ 6 đến 12 tháng. Với người từ tròn 15 tuổi đến 45 tuổi cần tiêm 3 mũi với mũi 1 tiêm lần đầu tiên trong độ tuổi, mũi hai cách mũi một ít nhất hai tháng, mũi ba cách mũi hai tối thiểu 4 tháng.
Con bạn 9 tuổi có thể chọn tiêm 2 mũi vaccine Gardasil hoặc vaccine Gardasil 9, lịch tiêm gồm hai mũi. Mũi thứ hai cách mũi một từ 6 đến 12 tháng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính, do ngoại độc tố của vi khuẩn uốn ván có tên Clostridium tetani gây ra. Bào tử của uốn ván có thể tồn tại rất lâu trong môi trường tự nhiên. Chúng xâm nhập vào cơ thể qua vết thương dù rất nhỏ và gây bệnh. Bệnh uốn ván nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến rối loạn thần kinh thực vật, suy hô hấp, suy đa tạng và tử vong.
Như hồi tháng 6, nước ta từng ghi nhận trường hợp một cụ bà 90 tuổi mắc uốn ván nặng sau khi cành cây tươi đâm trúng tay chảy máu. Bà phải thở máy qua mở khí quản do viêm phổi, suy hô hấp, nguy cơ tử vong cao. Trước đó, hồi tháng 5, một bé gái 7 tuổi cũng bị co giật, suy hô hấp do mắc uốn ván sau khi thanh gỗ mục đâm vào mu bàn chân.
Bạn vừa bị cành cây đâm vào cánh tay chảy máu, có nguy cơ nhiễm trùng uốn ván. Bạn nên thu xếp thời gian để sớm đến trung tâm tiêm chủng gần nhất, để được bác sĩ xem xét tình trạng vết thương và tư vấn lịch lịch tiêm phù hợp.
Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine có thành phần ngừa uốn ván, bao gồm uốn ván mũi đơn hoặc uốn ván mũi phối hợp như: 6 trong 1; 5 trong 1; 4 trong 1 phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt; 3 trong 1 phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván; 2 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván. Người lớn không rõ lịch sử tiêm chủng cần tiêm 3 mũi cơ bản. Nếu đã tiêm dự phòng đầy đủ, khi có vết thương chỉ cần tiêm thêm 1 mũi vaccine và không cần dùng huyết thanh kháng uốn ván.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh cúm mùa do virus cúm gây ra, thường là hai chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria). Bệnh gây ra các triệu chứng nhưng sốt cao đột ngột, chảy mũi, đau họng, ho, đau đầu, đau cơ, khớp, mệt mỏi. Một số trường hợp mắc cúm có nguy cơ trở nặng, dẫn đến biến chứng viêm phế quản, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm não, suy hô hấp, thậm chí tử vong. Trẻ nhỏ, người có bệnh nền, người cao tuổi và mẹ bầu là những nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc cúm và biến chứng.
Hiện nay, Việt Nam có nhiều loại vaccine cúm, bao gồm vaccine cúm tứ giá phòng hiệu quả cả 4 chủng virus cúm A và cúm B. Trẻ dưới 9 tuổi lần đầu tiêm vaccine cần tiêm hai mũi cơ bản, cách nhau một tháng, sau đó tiêm nhắc một mũi hằng năm. Người từ 9 tuổi trở lên chỉ tiêm một mũi, sau đó tiêm nhắc lại một mũi hằng năm.
Sau khi tiêm ngừa, vaccine cần tối thiểu hai tuần để tạo kháng thể miễn dịch. Bạn mới tiêm ngừa, thời gian cách kỳ nghỉ lễ chưa đủ hai tuần nên vẫn có nguy cơ lây nhiễm nếu tiếp xúc với mầm bệnh. Để phòng tránh, bạn nên đeo khẩu trang, chú ý vệ sinh cá nhân, rửa tay trước khi ăn uống, sau khi đi về sinh và tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng. Đồng thời, bạn cũng nên ăn đủ bữa và đủ dinh dưỡng, uống đủ nước giúp cơ thể được nạp đủ năng lượng.
Tiêm vaccine là biện pháp bảo vệ sức khỏe chủ động và hiệu quả. Bạn nên rà soát lịch sử tiêm chủng để bổ sung các mũi vaccine còn thiếu, tránh để tiêm quá gấp gáp, làm giảm hiệu quả phòng bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!