Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh nhân tiểu đường khi mắc sốt xuất huyết dễ biến chứng nặng do sức đề kháng kém, hạ tiểu cầu, nguy cơ bội nhiễm các bệnh khác. Tiểu cầu giảm sâu có thể gây xuất huyết nặng, như xuất huyết nội tạng, não, thoát huyết tương, cô đặc máu đe dọa tính mạng người bệnh. Ngoài ra, tiểu đường còn khiến huyết áp diễn biến thất thường, dẫn đến bù dịch khó khăn, chậm hồi phục.
Hiện không có phương pháp điều trị sốt xuất huyết đặc hiệu. Vì vậy, người bệnh tiểu đường cần có các biện pháp phòng tránh mắc bệnh cũng như ngăn ngừa bệnh tiến triển sang giai đoạn nặng hơn.
Trong đó, tiêm vaccine sốt xuất huyết là cách phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay, được Bộ Y tế nước ta, CDC Mỹ và WHO, cùng nhiều nghiên cứu trên thế giới chứng minh. Hiện Việt Nam có vaccine phòng sốt xuất huyết Qdenga, do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất. Vaccine có khả năng ngừa cả 4 type huyết thanh virus sốt xuất huyết Den-1, Den-2, Den-3, Den-4. Tiêm đủ và đúng phác đồ giúp ngăn ngừa mắc bệnh hơn 80% và ngăn nguy cơ nhập viện do bệnh hơn 90%.
Vaccine chỉ định tiêm cho trẻ từ 4 tuổi đến người lớn, với lịch tiêm gồm 2 mũi, cách nhau 3 tháng. Nhóm chống chỉ định tiêm gồm: người đang mang thai hoặc có kế hoạch mang thai trong vòng một tháng sau khi tiêm vaccine, đang cho con bú; người bị suy giảm miễn dịch, đang điều trị bằng liệu pháp ức chế miễn dịch như hóa trị liệu hoặc liều cao corticosteroid toàn thân, liệu trình dài hai tuần trở lên; những người nhiễm HIV có triệu chứng hoặc nhiễm HIV không có triệu chứng kèm theo suy giảm chức năng miễn dịch; người gặp phản ứng quá mức với hoạt chất, liều vaccine Qdenga trước đó hoặc với bất kỳ tá dược nào. Vaccine cũng được khuyến cáo hoãn tiêm khi bị sốt nặng cấp tính.
Do đó, trường hợp người 60 tuổi, có bệnh nền tiểu đường càng cần thiết tiêm chủng, nên tiêm sớm để chủ động phòng bệnh. Tại cơ sở tiêm chủng, bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe của người tiêm để chỉ định lịch tiêm và loại vaccine phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Các nghiên cứu cho thấy việc thường xuyên tụ tập ở bar, pub hay club có thể tăng tỷ lệ mang mầm bệnh não mô cầu. Lý do, các khu vực này thiếu không gian thông thoáng, có nhiều tiếp xúc gần như ôm, hôn, dùng chung ly, cốc... tạo điều kiện cho vi khuẩn lây lan, khó kiểm soát nguồn lây. Ngoài ra, việc bạn thường xuyên hút thuốc, thức khuya cũng làm hệ miễn dịch suy giảm, khiến vi khuẩn dễ xâm nhập và sinh sôi gây bệnh.
Theo Cục phòng bệnh (Bộ Y tế), có đến 50% người mắc bệnh do não mô cầu tử vong nếu không được điều trị đúng cách. Khoảng 20% bệnh nhân sống sót sau viêm màng não do não mô cầu phải chịu nhiều di chứng về thể chất và tinh thần như cắt cụt chi, điếc, mù lòa, chậm phát triển tâm thần và hành vi... Do đó, bạn nên sớm chủng ngừa để phòng bệnh cho bản thân.
Hiện Việt Nam có 4 loại vaccine phòng não mô cầu, gồm: Bexsero (Italy) phòng não mô cầu nhóm B , VA-Mengoc-BC (Cuba) phòng nhóm BC, Menactra (Mỹ) và MenQuadfi (Pháp) phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135. Bexsero tiêm cho người từ 2 tháng đến 50 tuổi, VA-Mengoc BC tiêm cho người từ 6 tháng tuổi đến 45 tuổi và Menactra tiêm cho người từ 9 tháng tuổi đến 55 tuổi. Riêng MenQuadfi có thể tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn không giới hạn tuổi.
Vaccine não mô cầu không có miễn dịch phòng ngừa chéo nên trẻ em và người lớn cần tiêm sớm và đầy đủ 5 nhóm huyết thanh để phòng ngừa toàn diện, không nên chỉ tiêm một loại. Bạn nên đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tư vấn và chọn loại vaccine phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Hiện các xét nghiệm thường quy tầm soát HPV và ung thư cổ tử cung cho phụ nữ từ 21 tuổi đã quan hệ tình dục gồm: phết tế bào cổ tử cung, xét nghiệm HPV, quan sát cổ tử cung bằng dung dịch axit acetic. Bạn có thể làm một trong các xét nghiệm trên để biết được tình trạng sức khỏe bản thân, cũng như phát hiện tế bào bất thường.
Tuy nhiên, trước khi tiêm vaccine HPV, bạn không cần tiến hành xét nghiệm sàng lọc để tìm kiếm virus trước. Lý do, HPV có hơn 200 chủng có thể tự đào thải hoặc gây mụn cóc sinh dục, ung thư khi nhiễm dai dẳng. Kết quả xét nghiệm HPV dương tính đôi khi không cho biết chính xác đã nhiễm chủng HPV nào. Mặt khác, xét nghiệm âm tính không đủ để chứng minh trước đây chưa nhiễm HPV.
Hiện nay, tại Việt Nam có hai loại vaccine phòng HPV là Gardasil và Gardasil 9. Trong đó, Gardasil chỉ định cho nữ giới từ 9-26 tuổi. Còn Gardasil 9 chỉ định cho cả nam và nữ từ 9-45 tuổi, không phân biệt đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Vaccine giúp phòng ngừa 9 chủng HPV nguy cơ cao gồm: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, là nguyên nhân gây ra sùi mào gà, ung thư hậu môn, ung thư vòm họng và các tổn thương tiền ung thư tại bộ phận sinh dục.
Có 5 trường hợp không được tiêm ngừa, gồm: người dị ứng với bất kỳ thành phần, hoạt chất, tá dược có trong vaccine; người có phản ứng quá mẫn cảm sau khi tiêm mũi HPV trước đó; người đang bị sốt cao cấp tính, nhiễm trùng ở cấp độ vừa hoặc nặng; người bị giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu; phụ nữ mang thai.
Đặc biệt, người đã và đang nhiễm virus HPV càng nên tiêm vaccine. Lý do, vaccine HPV phòng được 9 chủng HPV và một người không nhiễm hết tất cả các chủng này. Tiêm vaccine giúp ngăn ngừa các chủng HPV cơ thể chưa nhiễm. Mặt khác, HPV cũng có thể tự đào thải ra khỏi cơ thể và kháng thể không tồn tại lâu dài, mọi người vẫn có thể tái nhiễm các chủng HPV đã từng mắc. Tiêm vaccine cũng giúp ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm. Thêm nữa, dù đã nhiễm HPV thì trong cuộc đời, việc quan hệ tình dục sẽ diễn ra rất nhiều lần sau đó và nguy cơ nhiễm tiếp các chủng HPV vẫn hiện hữu.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
HPV là virus gây ra nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục và các loại ung thư nguy hiểm ở cả nam và nữ, bao gồm sùi mào gà, ung thư cổ tử cung, âm đạo, âm hộ, hậu môn, dương vật, hầu họng và hốc mũi.
Tiêm vaccine là biện pháp chủ động, an toàn và hiệu quả để phòng ngừa virus HPV. Bất cứ ai đã từng quan hệ tình dục đều có nguy cơ nhiễm HPV. Tỷ lệ nhiễm HPV ở nam giới trung bình lên đến 91%, trong khi khả năng đào thải virus ở nam giới lại thấp hơn nữ giới khoảng 26%. Bên cạnh đó, vaccine cũng có những đường lây không qua quan hệ tình dục như tiếp xúc vật dụng, khăn tắm, đồ lót, dụng cụ sinh thiết, phẫu thuật dính mầm bệnh.
Hiện nay, tại Việt Nam có hai loại vaccine phòng HPV là Gardasil và Gardasil 9. Trong đó, Gardasil chỉ định cho nữ giới từ 9-26 tuổi. Còn Gardasil 9 chỉ định cho cả nam và nữ từ 9-45 tuổi, không phân biệt đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Vaccine giúp phòng ngừa 9 chủng HPV nguy cơ cao gồm: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, là nguyên nhân gây ra sùi mào gà, ung thư hậu môn, ung thư vòm họng và các tổn thương tiền ung thư tại bộ phận sinh dục.
Trường hợp của bạn là nam giới, 34 tuổi, hoàn toàn có thể tiêm vaccine Gardasil 9. Lịch tiêm gồm 3 mũi trong vòng 6 tháng. Khi tiêm đủ liều, vaccine có thể đạt hiệu quả bảo vệ trên 90%.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do trung gian là muỗi vằn đốt người bệnh và truyền virus sang người lành thông qua vết đốt. Bệnh gây ra các triệu chứng như sốt cao đột ngột, người mệt lả, nhức đầu, đau hốc mắt, đau cơ, đau họng, buồn nôn, nôn, kèm tiêu chảy. Ở giai đoạn hạ sốt, bệnh dễ đột ngột trở nặng, có thể biến chứng sốc sốt xuất huyết, sốc mất máu, suy gan, suy thận, suy tim cấp, rối loạn điện giải, nhiễm trùng, suy đa tạng, cô đặc máu và tử vong.
Tiêm vaccine sốt xuất huyết là cách phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay, được Bộ Y tế nước ta, CDC Mỹ và WHO, cùng nhiều nghiên cứu trên thế giới chứng minh. Hiện Việt Nam có vaccine phòng sốt xuất huyết Qdenga, do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất. Vaccine có khả năng ngừa cả 4 type huyết thanh virus sốt xuất huyết Den-1, Den-2, Den-3, Den-4. Tiêm đủ và đúng phác đồ giúp ngăn ngừa mắc bệnh hơn 80% và ngăn nguy cơ nhập viện do bệnh hơn 90%.
Vaccine chỉ định tiêm cho trẻ từ 4 tuổi đến người lớn, với lịch tiêm gồm 2 mũi, cách nhau 3 tháng. Do đó, con bạn 7 tuổi đã đủ tuổi để tiêm ngừa. Bạn nên đưa con đến cơ sở tiêm chủng gần nhất để khám và chỉ định tiêm, phòng bệnh sớm nhất có thể.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Vi khuẩn phế cầu thường trú trong hầu họng của mỗi người, lây qua đường hô hấp khi tiếp xúc với người bệnh hoặc người lành mang trùng không có triệu chứng. Bệnh có thể tạo thành ổ dịch nhỏ ở môi trường đông đúc như ký túc xá, nhà máy, viện dưỡng lão... Vi khuẩn này hiện có hơn 100 tuýp huyết thanh gây ra nhiều bệnh phế cầu xâm lấn cho cả trẻ em và người lớn như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng máu và bệnh phế cầu không xâm lấn như viêm phổi, viêm tai giữa và viêm xoang...
Hiện nay, tại gần 230 trung tâm tiêm chủng thuộc Hệ thống Tiêm chủng VNVC đều đang lưu hành 5 loại vaccine phòng bệnh do phế cầu khuẩn. Bao gồm: phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15, phế cầu 20 và phế cầu 23. Trong đó, loại phế cầu 10 tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến dưới 6 tuổi, phế cầu 13 và phế cầu 15 tiêm cho trẻ từ 6 tuần và người lớn. Vaccine phế cầu 20 tiêm cho người từ 18 tuổi và phế cầu 23 tiêm cho trẻ từ 2 tuổi và người lớn.
Tùy độ tuổi, mỗi loại có số mũi tiêm khác nhau. Trường hợp ba bạn 60 tuổi, chưa từng chủng ngừa phế cầu, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm các loại vaccine phế cầu 13, 15, 20 và 23. Bạn nên sắp xếp đưa người nhà đến các cơ sở tiêm chủng gần nhất để được tư vấn và chỉ định loại vaccine phù hợp.
Ngoài vaccine phế cầu, bạn cũng nên tiêm ngừa cúm, não mô cầu, sởi... để phòng các bệnh lây qua đường hô hấp, ảnh hưởng đến phổi cho gia đình.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Phụ nữ trước khi mang thai nên chuẩn bị sức khỏe thật tốt để có một thai kỳ khỏe mạnh. Bạn dự định năm sau sẽ mang thai, tức còn ít nhất khoảng 6 tháng nữa, hoàn toàn có thể tiêm ngừa nhiều loại vaccine để phòng bệnh như: cúm, sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, bạch hầu - uốn ván - ho gà, HPV, viêm gan B, sốt xuất huyết, não mô cầu, phế cầu...
Với vaccine cúm, bạn cần tiêm một mũi cơ bản, sau đó tiêm nhắc một mũi hằng năm để bổ sung kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành. Như vậy, khi chưa có thai, vaccine tạo kháng thể bảo vệ sức khỏe cho bạn. Trong thời gian mang thai, tùy theo thời điểm tiêm chủng, bạn có thể tiêm thêm một mũi vaccine cúm và vaccine phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván để phòng bệnh và truyền kháng thể thụ động bảo vệ bé trong những tháng đầu đời.
Thai phụ mắc cúm có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp, sảy thai, sinh non, thai chết lưu, tăng nguy cơ dị tật thai nhi như hở hàm ếch, bệnh tim bẩm sinh... Bạch hầu, ho gà, uốn ván đều là những bệnh nguy hiểm, tăng nguy cơ tử vong cho mẹ và thai nhi, bé sơ sinh khi chào đời.
Việt Nam là nước nhiệt đới, bệnh cúm lưu hành quanh năm, vì vậy, thời điểm tiêm tốt nhất là tiêm sớm nhất khi có thể. Vaccine cúm có thể tiêm gộp với các vaccine khác giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức đi lại. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn lịch tiêm phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh não mô cầu xâm lấn cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn đến viêm màng não, nhiễm trùng máu, viêm phổi, viêm màng ngoài tim… Các triệu chứng ban đầu của bệnh thường mơ hồ như sốt, đau họng, ho… dễ nhầm lẫn với cúm, gây chậm trễ điều trị. Người bệnh có nguy cơ tử vong trong vòng 24 giờ, tỷ lệ tử vong lên tới 50%. Những người sống sót có thể gặp di chứng nặng nề như cụt chi, liệt, điếc, chậm phát triển về tâm thần, thể chất...
Tại Việt Nam, có 5 type huyết thanh não mô cầu nguy cơ gây tử vong gồm A, B, C, Y, W-135, đều đã có vaccine để phòng ngừa.
Bé nhà bạn 12 tháng tuổi, chưa tiêm vaccine não mô cầu. Hiện tại, bé có thể tiêm các vaccine phòng bệnh não mô cầu, bao gồm:
Vaccine VA-Mengoc-BC của Cu Ba, phòng 2 type huyết thanh B và C. Lịch tiêm gồm 2 mũi, cách nhau 45 ngày.
Vaccine Bexsero của Ý, lịch tiêm 2 mũi, cách nhau hai tháng, vaccine cần tiêm nhắc một mũi cách mũi 2 một năm.
Vaccine Menactra của Mỹ phòng các type A, C, Y, W-135, tiêm hai mũi, cách nhau ba tháng và tiêm nhắc một mũi sau 15 tuổi.
Nhằm kịp thời tạo kháng thể bảo vệ trẻ, bạn nên đưa bé đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn lịch tiêm phù hợp, có thể tiêm kết hợp vaccine nếu cần thiết.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính, do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn sinh sống trong môi trường tự nhiên, có nhiều trong đất cát, xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở dù rất nhỏ. Bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như rối loạn thần kinh thực vật, suy hô hấp, nhiễm trùng cơ hội, viêm phổi, tỷ lệ tử vong khoảng 10-90% hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề như teo cơ, cứng khớp...
Trẻ sơ sinh có thể tiêm vaccine có thành phần uốn ván từ hai tháng tuổi như 6 trong 1; 5 trong 1; 4 trong 1 phòng thêm các bệnh bạch hầu, ho gà, bại liệt. Lịch tiêm gồm 4 mũi khi trẻ đủ 2, 3, 4 tháng hoặc 2, 4, 6 tháng, mũi 4 tiêm khi trẻ từ 16-18 tháng. Riêng vaccine 4 trong 1, trẻ cần tiêm nhắc khi đủ 4-6 tuổi. Vaccine uốn ván được khuyến cáo nên tiêm nhắc sau mỗi 10 năm hoặc khi có vết thương bẩn, sâu.
Bé nhà bạn năm nay 8 tuổi, đã tiêm vaccine 5 trong 1, thường bị ngã trầy xước da thì vẫn nằm trong đối tượng được khuyến cáo nên tiêm nhắc một mũi vaccine. Tốt nhất, bạn nên đưa con đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ đánh giá tình trạng vết thương và tư vấn lịch tiêm phù hợp.
Ngoài ba vaccine kể trên, Việt Nam hiện còn có các vaccine ngừa uốn ván cho trẻ em và người lớn, bao gồm vaccine uốn ván mũi đơn và vaccine uốn ván mũi kết hợp như 3 trong 1 phòng các bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn, vaccine 2 trong 1 phòng thêm bệnh bạch hầu, tiêm cho trẻ từ 7 tuổi và người lớn. Tùy thuộc độ tuổi và lịch sử tiêm chủng, bác sĩ sẽ tư vấn lịch tiêm phù hợp.
Không chỉ em bé, cả gia đình bạn cũng nên kiểm tra lịch sử chủng ngừa để chủ động tiêm ngừa đủ 3 mũi trước phơi nhiễm. Khi xảy ra vết thương sâu, bẩn, mọi người chỉ cần tiêm nhắc một mũi vaccine uốn ván mà không cần tiêm thêm huyết thanh kháng độc tố uốn ván, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh sởi rất dễ lây khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện làm phát tán virus ra không khí. Người lành cũng có thể lây bệnh khi chạm tay vào các vật dụng chứa virus như bàn tay, mặt bàn, ghế, môi trường sinh hoạt có chứa virus... sau đó đưa tay lên mắt, mũi, miệng. Một người mắc có thể lây cho 12-18 người khi tiếp xúc gần, đặc biệt là những ai chưa có miễn dịch từ tiêm vaccine hoặc chưa từng mắc sởi.
Bạn đã tiếp xúc gần với bạn trai, nếu chưa mắc bệnh và chưa tiêm vaccine phòng sởi, nguy cơ lây bệnh là rất cao.
Bệnh sởi có thời gian ủ bệnh từ 10-14 ngày. Trong giai đoạn này, người bệnh sẽ không có biểu hiện bệnh. Vì vậy, bạn nên theo dõi sức khỏe và hạn chế tiếp xúc với người khác. Nếu có các dấu hiệu như sốt, ho, chảy nước mũi, đau họng, mắt đỏ, miệng nổi đốm Koplik... cần đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán và điều trị sớm, giúp bệnh nhanh khỏi.
Về tiêm vaccine, theo hướng dẫn của Bộ Y tế, vaccine sởi vẫn có giá trị bảo vệ với người đã tiếp xúc với bệnh nhân sởi. Trường hợp chưa có miễn dịch với sởi cần tiêm ngay, tốt nhất trong 72 giờ đầu sau khi tiếp xúc. Trường hợp kéo dài thời gian tiêm ngừa đến 6 ngày sau tiếp xúc, nguy cơ mắc sởi tăng lên, vaccine chỉ giúp phòng biến chứng nặng.
Hiện Việt Nam có ba loại vaccine chứa thành phần phòng sởi cho người lớn, chỉ có trong tiêm chủng dịch vụ gồm mũi sởi đơn MVVAC (Việt Nam); loại phối hợp 3 trong 1: sởi - quai bị - rubella Priorix (Bỉ) và MMR II (Mỹ). Tiêm đầy đủ mũi vaccine sởi có hiệu quả phòng bệnh lên đến 98%. Người lớn chưa tiêm hoặc không nhớ lịch sử chủng ngừa cần tiêm đủ ít nhất hai mũi vaccine, phác đồ cách nhau một tháng. Phụ nữ nên tiêm vaccine sởi trước khi có kế hoạch mang thai ít nhất ba tháng hoặc 1 tháng tùy theo loại vaccine để chủ động bảo vệ thai kỳ khỏi nguy cơ mắc sởi và giúp truyền kháng thể thụ động cho con.
Vì vậy, bạn nên đến cơ sở tiêm chủng càng sớm càng tốt để bác sĩ chỉ định sử dụng vaccine phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Các nghiên cứu trên thế giới chỉ ra, HPV là virus gây mụn cóc sinh dục và các loại ung thư nguy hiểm cho cả nam và nữ. Ở nam giới, virus HPV ngoài gây ra bệnh sùi mào gà, còn gây ra bệnh ung thư hậu môn, ung thư dương vật, ung thư vùng hầu họng, ung thư hốc mũi…
Bất cứ ai từng quan hệ tình dục đều có nguy cơ nhiễm virus HPV. Trong đó, xác suất nhiễm HPV trung bình ở nam giới là 91%, tuy nhiên khả năng đào thải virus của nam giới kém hơn nữ 26%. Tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh do virus HPV gây ra hiệu quả.
Hiện Việt Nam có hai loại vaccine phòng HPV gồm Gardasil và Gardasil 9. Trong đó, loại Gardasil tiêm cho nữ giới từ 9-26 tuổi. Còn vaccine Gardasil 9 giúp phòng 9 chủng HPV gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, sử dụng cho cả nữ và nam giới 9-45 tuổi, không phân biệt đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Vaccine hiệu quả phòng ngừa ung thư hậu môn, vòm họng, các tổn thương tiền ung thư hoặc loạn sản hậu môn, các tổn thương bộ phận sinh dục ngoài bao gồm cả mụn cóc sinh dục gây ra bởi 9 chủng HPV cho nam giới.
Bạn năm nay 25 tuổi, sẽ tiêm vaccine Gardasil 9. Lịch tiêm của bạn gồm ba mũi trong vòng 6 tháng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra, trung gian truyền bệnh là muỗi vằn. Có 4 type huyết thanh gây bệnh gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Sau khi nhiễm lần đầu, cơ thể sẽ tạo ra kháng thể đặc hiệu dài hạn chống lại type virus Dengue, có tác dụng bảo vệ chéo với các type khác, thường khoảng 6 tháng. Tuy nhiên, khi kháng thể suy giảm dần, người bệnh vẫn có nguy cơ mắc sốt xuất huyết lần nữa do một type virus Dengue khác.
Bạn đã mắc bệnh hai lần thì vẫn có nguy cơ mắc thêm hai type huyết thanh khác của virus. Hơn nữa, kháng thể cũ liên kết với type virus Dengue mới, gây ra hiện tượng "tăng cường phụ thuộc kháng thể" (ADE). Hiện tượng này khiến cơ thể không đủ khả năng tiêu diệt virus. Ngược lại, chúng tạo điều kiện để virus xâm nhập vào các tế bào dễ dàng hơn, làm tăng mức độ phản ứng viêm. Tình trạng xuất huyết sẽ nặng hơn, gây chảy máu ồ ạt, suy giảm chức năng đa cơ quan, thậm chí tử vong.
Để phòng bệnh hiệu quả, bạn nên chủng ngừa vaccine sốt xuất huyết để tránh mắc bệnh lần tiếp theo. Vaccine tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn, giúp phòng hiệu quả 4 type huyết thanh virus Dengue lưu hành, giảm nguy cơ mắc bệnh hơn 80% đồng thời giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau ba tháng. Vaccine có hiệu quả tương tự với người đã mắc bệnh, song cần chờ khỏi bệnh trong 6 tháng mới nên tiêm. Phụ nữ nên tiêm vaccine trước 3 tháng hoặc tối thiểu 1 tháng trước khi mang thai.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Sốt xuất huyết có 4 type huyết thanh gây bệnh: Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Một người có thể mắc bệnh 4 lần với 4 type khác nhau, do đó, dù bạn đã từng mắc bệnh, vẫn có nguy cơ bị lại nếu nhiễm một type virus khác.
Ở lần nhiễm đầu tiên lúc 15 tuổi, cơ thể bạn sẽ tạo ra kháng thể đặc hiệu dài hạn chống lại type virus Dengue, có tác dụng bảo vệ chéo với các type khác. Tuy nhiên, kháng thể này thường chỉ kéo dài khoảng 6 tháng, không còn hiệu quả khi bạn đã 25 tuổi. Khi kháng thể suy giảm dần, bạn vẫn có nguy cơ mắc sốt xuất huyết lần nữa do một type virus Dengue khác. Kháng thể cũ liên kết với type virus Dengue mới, tạo điều kiện để virus xâm nhập vào các tế bào dễ dàng hơn, làm tăng mức độ phản ứng viêm. Tình trạng xuất huyết sẽ nặng hơn, gây chảy máu ồ ạt, suy giảm chức năng đa cơ quan, thậm chí tử vong.
Để phòng bệnh hiệu quả, bạn nên chủng ngừa vaccine sốt xuất huyết. Vaccine tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn, giúp phòng hiệu quả 4 type huyết thanh virus Dengue lưu hành, giảm nguy cơ mắc bệnh hơn 80% đồng thời giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau ba tháng. Vaccine có hiệu quả tương tự với người đã mắc bệnh, song cần chờ khỏi bệnh trong 6 tháng mới nên tiêm. Phụ nữ nên tiêm vaccine trước 3 tháng hoặc tối thiểu 1 tháng trước khi mang thai.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Người mắc viêm phổi có thể bị tổn thương ở các tổ chức kẽ của phổi như vách phế nang và mô liên kết xung quanh, khiến mô phổi bị viêm tạm thời, làm giảm hiệu quả trao đổi khí và gây ra các triệu chứng như ho, sốt, khó thở. Viêm phổi nhẹ có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, tăng nguy cơ nhiễm trùng, làm suy yếu khả năng loại bỏ vi khuẩn, dễ gặp biến chứng và bội nhiễm. Phế cầu khuẩn là vi khuẩn thường trú ở vùng hầu họng, có thể dễ dàng xâm lấn khi cơ thể suy yếu hoặc nhiễm trùng đường hô hấp gây ra viêm phổi nặng, viêm màng não, nhiễm trùng huyết.
Bạn đang mắc viêm phổi, nên tiêm vaccine phòng phế cầu khuẩn càng sớm càng tốt để ngừa các chủng vi khuẩn phế cầu nguy hiểm. Vaccine còn giúp giảm tỷ lệ người lành mang trùng và giảm khả năng lây từ người lành sang người có sức đề kháng kém. Các mũi tiêm cũng giúp ngăn ngừa đồng nhiễm, bội nhiễm, giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Việt Nam hiện có 5 loại vaccine, gồm: phế cầu 10 phòng 10 chủng phế cầu, tiêm từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi. Vaccine phế cầu 13 phòng 13 chủng phế cầu, tiêm từ 6 tuần tuổi đến người lớn. Vaccine phế cầu 23 phòng 23 chủng phế cầu, tiêm cho trẻ từ 2 tuổi trở lên đến người lớn. Vaccine phế cầu 15, phòng 15 chủng phế cầu tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên (sớm nhất từ 6 tuần tuổi) và người lớn. Vaccine phế cầu 20 phòng 20 chủng phế cầu tiêm cho người lớn từ 18 tuổi.
Tùy độ tuổi, mỗi loại có số mũi tiêm khác nhau. Bạn nên sắp xếp đến các cơ sở tiêm chủng gần nhất để được tư vấn và chỉ định loại vaccine phù hợp. Ngoài vaccine phế cầu, bạn cũng nên tiêm ngừa cúm, não mô cầu, sởi... để phòng các bệnh lây qua đường hô hấp, ảnh hưởng đến phổi.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Zona thần kinh virus Varicella-Zoster (VZV) gây ra, đây cũng là tác nhân gây bệnh thủy đậu. Virus dễ tái hoạt động khi cơ thể suy giảm miễn dịch, căng thẳng thần kinh, suy nhược hoặc mắc một số bệnh lý mạn tính như cao huyết áp, tiểu đường, thừa cân, béo phì, tim mạch, tăng cholesterol trong máu... Cuộc sống hiện đại, áp lực kinh tế và nuôi dạy con cái cũng khiến nhiều người căng thẳng, dẫn đến giảm sức đề kháng, tăng khả năng mắc zona thần kinh.
Zona có thể biến chứng viêm phổi, viêm gan, viêm màng não, tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Người bệnh có thể bị đau dây thần kinh kéo dài nhiều tháng, nhiều năm sau khi mụn nước zona đã lành, gây suy giảm chất lượng cuộc sống.
Hiện Việt Nam có vaccine ngừa zona thần kinh Shingrix do hãng dược GSK (Bỉ) sản xuất. Vaccine được chỉ định tiêm cho người trên 50 tuổi, có hiệu quả lên đến 97% và người từ 18 tuổi có nguy cơ cao như suy giảm hoặc ức chế miễn dịch, có nguy cơ bị ức chế miễn dịch do bệnh lý. Vaccine sẽ giúp giảm tỷ lệ mắc zona thần kinh từ 70-87%. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau một hoặc hai tháng tùy đối tượng. Bạn nên đến các cơ sở tiêm chủng gần nhất, đem theo các loại thuốc đang sử dụng để được tư vấn lịch tiêm phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Bạn đã được chuyển sang trang đăng ký của VNVC, đối tác VnExpress
