Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ vô sinh toàn cầu là 15%, đồng nghĩa khoảng 60 đến 80 triệu cặp vợ chồng bị vô sinh, trong đó vô sinh nam chiếm 40-70%. Các chuyên gia cho biết sức khỏe sinh sản của con người phải đối mặt với những thách thức lớn do nhiều yếu tố, bao gồm di truyền, môi trường, lối sống và tâm lý. Trong đó, các chất gây ô nhiễm không khí có tác động tiêu cực đến chất lượng tinh trùng.
Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học về Môi trường tổng thể, các nhà khoa học đã đánh giá tác động của những chất gây ô nhiễm không khí với các thông số tinh dịch và vô sinh nam. Nghiên cứu được thực hiện trên 3.940 nam giới ở Trung Quốc, từ 22 đến 49 tuổi, đăng ký từ tháng 11/2018 đến tháng 4/2021. Các mẫu tinh dịch được thu thập từ những người tham gia và 8 thông số tinh dịch: lượng tinh dịch, nồng độ tinh trùng, tổng số lượng tinh trùng, khả năng vận động tiến triển, khả năng vận động toàn phần, sức sống, hình thái tinh trùng, chỉ số biến dạng đã được phân tích.
![[Caption]. Ảnh: Freepik](https://vcdn1-suckhoe.vnecdn.net/2023/04/26/tinhtrung-1363-1682484006.jpg?w=680&h=0&q=100&dpr=1&fit=crop&s=joAi3s2ktDiceEJD9QkwNQ)
Các chất gây ô nhiễm không khí có thể làm tổn thương tinh trùng, gây vô sinh ở nam giới. Ảnh: Freepik
Nghiên cứu kéo dài 12 tháng, trong thời gian theo dõi, tỷ lệ vô sinh được đánh giá giữa những người tham gia là những người có quan hệ tình dục trong một năm nhưng không thể thụ thai. Các thuật toán học máy đã được sử dụng để ước tính nồng độ của nhiều chất gây ô nhiễm không khí và chỉ định chúng cho từng người. Những chất gây ô nhiễm được đưa vào phân tích là PM2.5, PM10, SO2, NO2, O3 và CO. Các phân tích thống kê đã được tiến hành để xác định mối quan hệ giữa từng chất gây ô nhiễm không khí và thông số tinh dịch, tác động chung và ảnh hưởng của tổn thương tinh dịch do chất ô nhiễm gây ra đối với vô sinh nam.
Những phơi nhiễm này được chia thành 4 giai đoạn nhạy cảm gồm: toàn bộ thời kỳ sinh tinh, lưu trữ mào tinh hoàn, phát triển khả năng vận động của tinh trùng và sinh tinh. Kết quả chỉ ra tác động tiêu cực đáng kể của SO2 và O3 đối với hình thái tinh trùng, khả năng vận động và sức sống tiến triển tương ứng. Trong khi PM2.5, PM10 và NO2 cho thấy mối liên quan với hình thái tinh trùng thì O3 và NO2 có mối liên quan với chỉ số dị dạng của tinh trùng.
Kết quả cũng chỉ ra các chất gây ô nhiễm không khí khác nhau có khoảng thời gian nhạy cảm khác nhau. Tác động của SO2 và O3 đối với hình thái và khả năng vận động cũng như sức sống của tinh trùng tương ứng đã được quan sát thấy trong toàn bộ thời kỳ sinh tinh (90 ngày). Tác động của các PM và NO2 đến hình thái tinh trùng và chỉ số dị dạng tinh trùng được quan sát thấy trong giai đoạn sinh tinh. Về chỉ số dị dạng tinh trùng, ảnh hưởng của PM và O3 lần lượt được ghi nhận trong thời gian dự trữ mào tinh hoàn và phát triển khả năng vận động của tinh trùng.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu còn phân tích mối quan hệ giữa các chất ô nhiễm và nguy cơ vô sinh cho thấy sự thay đổi hình thái tinh trùng do SO2 gây ra làm tăng đáng kể nguy cơ vô sinh nam. Cụ thể, hình thái tinh trùng bị thay đổi chiếm khoảng 60% tổng ảnh hưởng của SO2 đối với khả năng sinh sản của nam giới.
Các chuyên gia cho biết họ cần những nghiên cứu sâu với số lượng người, mẫu tinh trùng lớn và đa dạng hơn để xác định rõ về mối quan hệ giữa ô nhiễm không khí và các thông số của tinh dịch.
Hải My (Theo News Medical)