Sự thay đổi màu của nước tiểu đôi khi là dấu hiệu cần quan tâm. Nước tiểu chuyển sang màu đậm có thể do sự thay đổi trong chế độ ăn uống hoặc tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên trong một số trường hợp, nước tiểu sậm màu có thể báo hiệu một số vấn đề về sức khỏe.
Triệu chứng đầu tiên là nước tiểu chuyển từ màu nhạt thông thường sang các màu sậm và tối hơn. Tùy thuộc vào từng loại nguyên nhân, nước tiểu sậm màu có các sắc độ khác nhau như: nâu sậm, hồng, đỏ, vàng đậm, cam, xanh dương hoặc xanh lá.
Bất cứ sự thay đổi nào của màu nước tiểu cũng cần có sự tham vấn của bác sĩ sớm.
Nguyên nhân nước tiểu sậm màu
Thận chịu trách nhiệm sản xuất nước tiểu. Sau quá trình ăn uống, chất lỏng sẽ đi qua hệ thống tiêu hóa, tuần hoàn vào thận. Sau đó, thận sẽ lọc và thải chất thải qua nước tiểu.
Nguyên nhân cơ bản khiến nước tiểu sậm màu là uống không đủ nước. Tuy nhiên một số nguyên nhân khác cũng khiến thay đổi màu nước tiểu bao gồm: nhiễm bệnh, nhiễm trùng hoặc du dùng thuốc. Một số nguyên nhân có thể xảy ra bao gồm:
Nhiễm trùng đường tiết niệu khiến nước tiểu có màu trắng đục, có mùi hôi. Nếu có máu, nước tiểu sẽ chuyển sang màu hồng hoặc đỏ sậm.
Các rối loạn về gan như viêm gan siêu vi cấp tính, xơ gan, dẫn đến bilirubin tích tụ, khiến nước tiểu có màu nâu sẫm.
Tiêu cơ vân (Rhabdomyolysis): Một hội chứng trong đó các tế bào cơ vân bị tổn thương và hủy hoại dẫn đến giải phóng một loạt các chất trong tế bào cơ vào máu và nước tiểu chuyển màu nâu sẫm.
Các loại thực phẩm như củ dền, quả mâm xôi hoặc một số thực phẩm sáng màu cũng khiến nước tiểu có màu hồng, đỏ hoặc nâu sáng.
Thiếu máu tán huyết, rối loạn chuyển hóa porphyrin, khối u trong bàng quang hoặc thận có thể khiến nước tiểu có màu hồng nhạt.
Sử dụng thuốc nhuận tràng, một số loại vitamin, nước tiểu có chuyển có màu vàng sẫm hoặc cam.
Nhiều loại thuốc có chứa thuốc nhuộm màu xanh, có thể gây ra nước tiểu màu xanh lá cây.
Làm gì khi nước tiểu sẫm màu
Việc điều trị các trường hợp nước tiểu sậm màu phụ thuộc chủ yếu vào nguyên nhân ban đầu. Nếu trong trường hợp do thiếu nước, bạn chỉ cần uống đủ lượng nước cơ thể cần. Nếu do thuốc, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo triệu chứng này là phản ứng phụ bình thường khi dùng thuốc
Xét nghiệm nước tiểu là cần thiết để xác định nguyên nhân và loại bỏ các nguy cơ tiềm ẩn. Quá trình xét nghiệm thường bao gồm:
Kiểm tra trực quan để kiểm tra màu sắc và độ trong.
Kiểm tra bằng kính hiển vi để nhận định những chất không bình thường trong nước tiểu mà mắt thường không nhìn thấy được như tế bào hồng cầu, bạch cầu hoặc vi khuẩn.
Thử nghiệm bằng que nhúng là dùng một que được xử lý hóa học, nhúng vào mẫu nước tiểu. Que này thay đổi màu sắc khi có sự bất thường như lượng protein, máu, mủ, vi khuẩn và đường dư thừa.
Thảo Miên (Nguồn verywellhealth)