Những ngày qua, trước các phòng khám da liễu, nhiều bệnh nhân ngồi chờ tới lượt để được tư vấn và điều trị các bệnh về da. Phần lớn người bệnh bị ngứa, khô, tróc vảy, đau rát...
Anh Trần Thanh Tâm (36 tuổi, quận Bình Thạnh) đến tái khám sau 5 ngày điều trị ngứa do nấm. Trước đó, anh khám vì da vùng mông và bẹn trước bị ngứa, bong tróc. Hai tuần gần đây, khi trời nắng nóng, cơn ngứa dữ dội hơn.
Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, nhận thấy người bệnh nổi nhiều vòng tròn đỏ và các mụn nước nhỏ li ti xung quanh. Vùng da mông đen, chai sần do các vòng tròn đã lành sau đó tái đi tái lại liên tục.
Bệnh nhân được chẩn đoán bị lác đồng tiền (hay hắc lào). Anh được chỉ định dùng thuốc uống kháng nấm, chống ngứa và bôi thuốc kiềm nấm. Sau 5 ngày điều trị, anh Tâm không còn ngứa hay nổi mụn nước, các vòng tròn lác đồng tiền đã hết đỏ.
Cũng bị nhiễm nấm nhưng anh Nguyễn Huy Quang (33 tuổi, quận Bình Tân) có các triệu chứng khác. Anh thường xuyên chơi thể thao sau giờ làm việc. Hơn hai tuần trước khi đi khám, anh bị ngứa toàn thân, nổi nhiều đốm nâu đỏ ở lưng, ngực, đốm màu trắng ở hai cánh tay và chân. Anh thấy châm chích, ngứa nhiều khi đổ mồ hôi.
Qua thăm khám, tiến sĩ, bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích cho biết toàn thân anh Quang nổi đốm tròn màu trắng và hồng, da tróc có vảy mịn và ngứa nhiều. Kết quả soi tươi tìm nấm phát hiện anh bị lang ben vì nhiễm nấm thuộc nhóm Malassezia furfur (nấm gây bệnh ở lớp sừng). Bệnh nhân được chỉ định dùng thuốc uống và thuốc bôi kháng nấm, thuốc chống ngứa. Sau một tuần điều trị, người bệnh hết ngứa, các đốm tròn mờ hẳn.
Bên cạnh những bệnh nhân điều trị bệnh do nấm gây ra, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM tiếp nhận cả những bệnh nhân viêm da, nổi mụn mủ ở ngực, cổ, đầu do làm những nghề liên quan đến môi trường nhiệt độ cao, tiếp xúc với nắng nóng.
Anh Phan Thanh Hải (42 tuổi, quận Tân Bình) là đầu bếp, thường xuyên làm việc trong môi trường có nhiệt độ cao. Khi anh đứng gần bếp, da ngực anh hay đỏ, rát nhẹ, tuy nhiên sau khi tắm rửa, nghỉ ngơi vài ngày sẽ hết. Nhưng khi thời tiết nắng nóng, da anh bị đỏ nhiều, lan lên cổ, cằm và da đầu, có mụn mủ, ngứa rát xảy ra nhiều hơn.
Khám kỹ những nốt mụn đỏ trên da, bác sĩ Bích nhận định, anh bị viêm nang lông và viêm da dầu (viêm da tiết bã nhờn). Trên da đầu xuất hiện các nốt mụn nhỏ màu đỏ và mụn đầu trắng đặc trưng phát triển quanh nang lông. Người bệnh đau rát ở vùng trầy xước do gãi và mụn đã vỡ mủ. Ở cằm có những nốt mụn sưng lớn, ửng đỏ gây đau.
Hiện anh Hải được chỉ định dùng thuốc uống kháng viêm, chống ngứa, thuốc bôi trị nhiễm trùng, dầu gội và sữa tắm phù hợp với cơ địa. Qua 5 ngày điều trị, vùng da ở ngực, cổ và cằm của anh giảm hẳn những nốt mụn đỏ, hết mủ, sưng viêm.
Bác sĩ Bích giải thích, Việt Nam có khí hậu nhiệt đới, độ ẩm cao, mùa hè là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển.
Người bệnh có đặc thù công việc phải chạy xe gắn máy ngoài trời trong nhiều giờ, nắng nóng đổ mồ hôi, tạo điều kiện cho nấm dễ sinh sôi gây lác đồng tiền, nấm kẽ chân kẽ tay, lang ben, rôm sảy, viêm nang lông, nấm da, chốc... Riêng bệnh lác đồng tiền có tới 3 loại nấm gây ra. Ngoài ra, việc sử dụng sữa tắm chứa chất kiềm cao cũng tạo môi trường thuận lợi cho nấm phát triển.
Với những người làm việc thường xuyên trong môi trường có nhiệt độ cao kèm thể trạng thừa cân khiến mồ hôi, chất bã tiết ra nhiều nhưng không thoát được gây tắc nghẽn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây viêm da, viêm kẽ (nếp da), viêm nang lông... Tình trạng bệnh kéo dài cùng thời tiết nắng nóng nếu không điều trị sớm, viêm nang lông sẽ trở nặng.
Những người có sức đề kháng yếu nằm trong nhóm dễ bị nhiễm nấm da bao gồm: trẻ em dưới 5 tuổi, người già trên 80 tuổi, người có bệnh nền (đái tháo đường, lao, viêm phổi, ung thư, suy giảm miễn dịch)...
Để phòng ngừa bệnh da mùa nóng, mọi người nên lưu ý chọn quần áo có vải mỏng, cotton, mềm, thấm mồ hôi, không mặc đồ bó sát. Sau khi chơi thể thao, lao động, cần nhanh chóng lau khô mồ hôi và vệ sinh cơ thể .
Những người đang bị nấm da cần giặt và phơi quần áo ngoài nắng để diệt nấm và bào tử nấm. Người thừa cân tiết nhiều mồ hôi có thể sử dụng phấn rôm hoặc kem bôi giúp giảm ẩm ở các vùng da có nếp gấp như: cổ, bẹn, mông...
Mọi người cũng cần bổ sung vitamin C, các khoáng chất, thực phẩm chống oxy hóa để tăng sức đề kháng cho cơ thể. Người từng bị nấm ở da chân cần phơi giày ngoài nắng hoặc thay giày mới để tránh nhiễm lại bệnh.
Bệnh ở da có thể không nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng dai dẳng, gây khó chịu, làm giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng đến công việc. Do đó, người bệnh nên chủ động phòng ngừa, hạn chế bệnh tái phát. Khi thấy các biểu hiện lạ trên da, mọi người cần đi khám bác sĩ da liễu để được kiểm tra sớm, từ đó rút ngắn thời gian điều trị, tiết kiệm chi phí, giúp sống chất lượng hơn.
Đinh Tiên