Phần lớn các khối u được tìm thấy trong tinh hoàn là do sự tích tụ chất lỏng, nhiễm trùng, sưng da hay tĩnh mạch. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, khối u đi kèm với các triệu chứng như: đau hoặc khó chịu; cứng hoặc nặng ở bìu; khó đi tiểu; tiết dịch bất thường... Trong một số trường hợp, khối u tinh hoàn không gây bất kỳ triệu chứng nào khác và có thể vô hại. Tuy nhiên, nam giới cũng cần tới bác sĩ chuyên khoa bởi một số tình trạng bệnh lý nghiêm trọng có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư.
Theo các bác sĩ, khối u và sưng bên trong hoặc trên vùng da xung quanh tinh hoàn xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
U nang: U nang là một túi chứa đầy chất lỏng giống như một khối u nhỏ và cứng khi chạm vào, phát triển ở hầu hết mọi nơi trên cơ thể và thường vô hại. Những u nang này không gây ra bất kỳ triệu chứng nào và thường không cần điều trị nhưng đôi khi khiến nam giới có cảm giác nặng nề hoặc đau âm ỉ. Trong trường hợp u nang gây đau, nam giới cần phẫu thuật.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Dù hầu hết người bị giãn tĩnh mạch thừng tinh không gặp bất kỳ triệu chứng nào, bệnh có thể gây ra các biến chứng như vô sinh và làm chậm sự phát triển của tinh hoàn ở tuổi dậy thì.
Nang nước thừng tinh: Còn gọi là tràn dịch màng tinh hoàn, xảy ra sau khi bị nhiễm trùng hoặc chấn thương tinh hoàn. Tràn dịch thường không đau và không gây ra bất kỳ triệu chứng nào ngoài sưng tấy, ảnh hưởng đến một hoặc cả hai tinh hoàn. Một số biến chứng có thể xảy ra như: nhiễm trùng, teo tinh hoàn...
Xoắn tinh hoàn: Đây là tình trạng nghiêm trọng. Nếu không điều trị, có thể gây nhiễm trùng, vô sinh và teo tinh hoàn. Trong một số trường hợp phải phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn.
Viêm mào tinh hoàn: Mào tinh hoàn là một ống nằm phía sau mỗi tinh hoàn và chứa tinh trùng. Tình trạng viêm khiến mào tinh hoàn bị sưng và đau khiến nam giới cảm thấy như có một khối u. Những người bị viêm mào tinh hoàn cũng có thể bị đau, nhạy cảm và nóng ở vùng da xung quanh. Nếu không được điều trị, bệnh dễ dẫn đến nhiễm trùng, gây áp xe, làm tăng nguy cơ vô sinh hoặc nhiễm trùng huyết.
Ung thư tinh hoàn: Khối u hoặc sưng có thể là một trong những triệu chứng đầu tiên của ung thư tinh hoàn. Hầu hết khối u không gây đau. Chúng thường hình thành ở mặt trước hoặc mặt bên của tinh hoàn khiến nam giới có cảm giác toàn bộ tinh hoàn cứng hơn bình thường. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, bệnh không phổ biến, chỉ khoảng 1/250 nam giới mắc và nguy cơ tử vong khoảng 1/5.000.
Cách chẩn đoán và điều trị
Nam giới có thể tự kiểm tra khối u hay tình trạng sưng tấy ở tinh hoàn bằng tay. Nếu khối u không gây đau hoặc khó chịu, nam giới có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, cần thường xuyên kiểm tra tại nhà để đảm bảo khối u không to lên hoặc thay đổi hình dạng. Các bác sĩ cho biết u nang thường sẽ tự biến mất. Khi chúng gây đau, chườm khăn ấm sẽ giúp giảm sưng; còn khi bị nhiễm trùng, nam giới cần dùng thuốc để điều trị nhiễm trùng.
Với các khối u ác tính, nam giới sẽ cần điều trị bằng xạ trị hoặc hóa trị tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn chúng phát triển. Phẫu thuật để loại bỏ khối u ác tính ở tinh hoàn cũng cần thiết trong một số trường hợp.
Như Ý (Theo Medical News Today)