Mãn dục nam là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể do nội tiết tố nam testosterone suy giảm 0,7-1,3% mỗi năm. Điều này ảnh hưởng đến khả năng sinh lý, sinh sản của phái mạnh như làm giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng và gây ra các vấn đề về sức khỏe toàn thân như béo bụng, giảm khối cơ, bị các bệnh về rối loạn chuyển hóa, mệt mỏi, tinh thần khó tập trung.

Bác sĩ Đoàn Ngọc Thiện (khoa Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, mãn dục nam thường rơi vào độ tuổi 40-50. Tình trạng này diễn ra từ từ, kéo dài hàng chục năm cho đến cuối đời. Tuy nhiên, quá trình mãn dục nam diễn ra nhanh hay chậm phụ còn thuộc vào hormone sinh dục testosterone, độ tuổi, thể chất, lối sống của mỗi người.

Những yếu tố thúc đẩy nhanh quá trình mãn dục nam bao gồm mức độ căng thẳng, uống nhiều bia rượu, dùng thuốc, béo phì, nhiễm trùng... Do đó, để biết bản thân bước vào giai đoạn mãn dục nam hay chưa, nam giới có thể đánh giá dựa trên các triệu chứng sau đây:

Giảm ham muốn, rối loạn cương dương

Đây là biểu hiện dễ nhận thấy nhất của tình trạng mãn dục nam. Tần suất hoạt động tình dục giảm, không còn hứng thú, thậm chí không nghĩ tới hoặc mất cảm giác với tình dục; thường gặp các vấn đề về rối loạn cương dương, không thể kiểm soát được quá trình xuất tinh.

Rối loạn cương dương có thể gặp ở người trẻ nhưng đa số nam giới mắc phải ở giai đoạn mãn dục nam. Tuy nhiên, nam giới không nghĩ đến nguyên nhân mãn dục mà thường cho là triệu chứng tạm thời do lối sống, thức khuya, căng thẳng, rượu bia... nên không chữa trị sớm.

Bên cạnh đó, khi testosterone suy giảm cũng sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của đàn ông. Nội tiết tố sinh dục nam tham gia vào quá trình sản xuất tinh trùng, nên khi nồng độ hormone này suy giảm sẽ khiến số lượng và chất lượng tinh trùng cũng giảm theo.

Hói đầu, béo bụng

Lượng testosterone suy giảm sẽ ảnh hưởng đến sinh lý bên trong cơ thể và cả diện mạo bên ngoài của nam giới. Thể hình của nam giới rơi vào tình trạng mất cân đối, các cơ bắp không còn săn chắc, quá trình tích mỡ tăng lên đáng kể, đặc biệt là lượng mỡ ở bụng to lên, tóc bắt đầu rụng nhiều, tóc thưa thớt, thậm chí bị hói theo hình chữ M.

Kém tập trung, sa sút tinh thần

Đây là biểu hiện về mặt cảm xúc, tinh thần của thời kỳ mãn dục nam. Bước vào giai đoạn này, nam giới kém tập trung, mất đi tính quyết đoán trong công việc, tính tình nóng nảy, suy nghĩ kém lạc quan hơn, giảm động lực làm việc và dễ xuống tinh thần.

Bên cạnh đó, nam giới bước vào thời kỳ mãn dục nam còn có biểu hiện mất ngủ, hay mệt mỏi, giảm sức bền khi chơi thể thao và có nguy cơ bị các bệnh lý như huyết áp cao, tiểu đường type 2, rối loạn mỡ máu, loãng xương, đau nhức xương khớp...

Mãn dục nam là quy luật tất yếu, tuy nhiên, quá trình này diễn ra nhanh, chậm phụ thuộc vào nồng độ testosterone trong cơ thể. Bác sĩ Ngọc Thiện khuyến nghị, để nâng cao sức khỏe và tăng cường sinh lực, đẩy lùi thời gian mãn dục nam, nam giới cần điều chỉnh lối sống lành mạnh như có chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý, kiểm soát stress, có chế độ dinh dưỡng cân đối khoa học: hạn chế tinh bột, rượu bia, chất béo, thức ăn nhanh, tăng cường chất xơ từ rau xanh, trái cây tươi, các thực phẩm giàu kẽm, selen từ hải sản, các loại hạt, ngũ cốc; nói không với thuốc lá.

Ngoài ra, quý ông cần duy trì rèn luyện thể thao 30-60 phút mỗi ngày. Việc vận động không chỉ giúp cơ thể dẻo dai, đốt cháy mỡ thừa mà còn là cách tăng sản sinh nội tiết tố testosterone. Những bài tập ưu tiên cho phái mạnh là đẩy tạ, Kegel, bơi lội, chạy nước rút, chạy bộ, đá bóng...

Trường hợp nam giới không thấy rõ các dấu hiệu mãn dục và muốn xác định chính xác có thể thăm khám, làm xét nghiệm testosterone. Dựa vào kết quả bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp hợp như bổ sung testosterone (dạng miếng, dạng gel, dạng viên hoặc dạng tiêm) trong những trường hợp cần thiết. Tuy nhiên, các phương pháp bổ sung testosterone kể trên không nên sử dụng cho nam giới đang mắc ung thư tuyến tiền liệt hoặc ung thư vú, cần cân nhắc với đối với trường hợp bị bệnh tim, thận, gan, máu nhiều canxi hoặc đang sử dụng thuốc làm loãng máu..., bác sĩ Ngọc Thiện nhấn mạnh.

Quyên Phan