Mãn dục nam được định nghĩa là sự thiếu hụt testosterone kết hợp với các triệu chứng hoặc giảm sinh tinh trùng; hoặc cả hai. Ngày nay, tình trạng này được gọi bằng các thuật ngữ mới như: suy giảm một phần androgen ở nam giới cao tuổi, hoặc suy tuyến sinh dục nam khởi phát muộn, hoặc suy giảm testosterone.

Dấu hiệu

Theo Tiến sĩ - bác sĩ Từ Thành Trí Dũng (Trưởng khoa Nam học Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP HCM), mãn dục nam làm người đàn ông cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống, giảm hứng thú với cuộc sống, dễ buồn ngủ sau khi ăn tối, dễ buồn bực và cáu gắt. Về mặt thể chất, cơ thể giảm sức mạnh và sự linh hoạt, giảm khả năng làm việc, giảm sức mạnh và độ bền khi chơi thể thao. Ham muốn tình dục cũng giảm đi và khả năng cương của dương vật cũng bị giảm.

Những thay đổi của cơ thể sẽ từ từ, có thể kèm theo thay đổi về hành vi, tính tình. Hơn thế nữa, có thể có nhiều rối loạn khác như bệnh tim mạch, loãng xương. Biểu hiện của mãn dục nam xảy ra từ từ và kéo dài hàng chục năm.

Sang chấn về tâm lý, rượu, tai nạn, phẫu thuật, dùng thuốc, béo phì và nhiễm trùng có thể khởi đầu cho hiện tượng này.

Nguyên nhân

Mãn dục nam thường đi kèm với nồng độ nội tiết tố sinh dục nam testosterone trong máu thấp.

Testosterone được sản xuất từ tinh hoàn và tuyến thượng thận, giúp tổng hợp protein, cần thiết cho hoạt động tình dục và làm cương dương vật. Nó cũng ảnh hưởng đến nhiều hoạt động chuyển hóa như: sản xuất tế bào máu trong tủy xương, tạo xương, chuyển hóa mỡ, đường, chức năng gan và làm tuyến tiền liệt to ra.

Hậu quả của testosterone thấp bao gồm:

- Giảm hoạt động tình dục.

- Thay đổi thói quen, cách cư xử, tâm lý, xúc cảm.

- Giảm khối lượng cơ, giảm sức mạnh cơ.

- Tăng khối lượng mỡ ở bụng và phần trên cơ thể.

- Loãng xương, đau lưng.

- Nguy cơ tim mạch.

- Teo tinh hoàn, vú to nam giới, và lông trên cơ thể thưa thớt.

Những hậu quả này thường mất từ vài tháng đến vài năm để xuất hiện. Mãn dục nam ảnh hưởng đến chất lượng sống, gây nhiều tác hại lâu dài và tiềm tàng, nhất là nguy cơ tim mạch và loãng xương.

Điều trị

Bổ sung testosterone là phương pháp hiệu quả để điều trị mãn dục nam. Nó có tác dụng làm tăng sức sống, tăng ham muốn tình dục, cải thiện khả năng cương, cải thiện tinh thần, giảm buồn rầu, giảm giận dữ, giảm kích thích và mệt mỏi... Khối lượng cơ cũng tăng, giảm mỡ. Sức mạnh và độ bền của cơ bắp cũng tăng. Giảm hao hụt khối lượng xương. Đặc biệt là giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch. Những hiệu quả này thường được ghi nhận sau khoảng 3-6 tháng điều trị.

Điều trị bổ sung testosterone thích hợp cho hầu hết mọi nam giới bị suy giảm nội tiết tố nam. Tuy nhiên, những người bị ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, bệnh gan, bệnh tim, phù, phì đại tuyến tiền liệt, bệnh thận, đái tháo đường không nên dùng.

Thay đổi lối sống theo hướng tích cực cũng góp phần cho việc dự phòng và điều trị thành công mãn dục nam, bao gồm: chế độ ăn hợp lý, giảm thuốc lá và rượu, tập thể dục đều đặn, tránh và điều trị căng thẳng thần kinh (nếu có).

Anh Ngọc