Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò rất quan trọng giúp quả thận mới khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, huyết áp cao và loãng xương do lượng đường trong máu, choholesterol, huyết áp ... đều bị ảnh hưởng và có khả năng tăng cao sau khi ghép thận. Dưới đây là những điều cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người mới ghép thận.

Cung cấp đủ nước: Nếu quả thận mới hoạt động bình thường, cần uống đủ 2 - 3 lít nước một ngày. Mất nước có thể gây hại cho thận.

Bổ sung thực phẩm giàu protein: Trong hai tháng đầu sau cấy ghép, cần nhiều protein hơn để cơ thể hồi phục và chống lại nhiễm trùng. Thực phẩm giàu protein bao gồm: thịt nạc, gia cầm, cá; sữa ít béo hoặc không béo, sữa chua, phô mai; trứng; đậu, đậu phụ, các thực phẩm từ đậu nành khác.

Ăn thực phẩm giàu chất xơ: Người bệnh nên ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau củ (được rửa sạch, hầm chín), ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu.

Hạn chế thực phẩm giàu kali: Thuốc cấy ghép thận có thể tạo ra mức kali cao trong máu. Do đó, các bác sĩ chuyên khoa và chuyên gia dinh dưỡng khuyên người bệnh nên tránh những loại thực phẩm giàu kali như: một số loại trái cây (dưa, chuối, bơ, cam); một số loại rau, củ (khoai tây, cà chua, rau lá xanh đậm); chocolate; đậu lăng, quả hạch, bơ hạt...

Hạn chế thực phẩm giàu natri: Người mới ghép thận cần hạn chế tiêu thụ natri ở mức 2.000 - 2.500 mg/ngày để giúp kiểm soát tình trạng giữ nước và huyết áp. Các loại thực phẩm có hàm lượng natri cao gồm: gia vị (muối, tỏi, nước tương, sốt teriyaki); thịt ướp muối (giăm bông, thịt xông khói, xúc xích); thực phẩm đông lạnh; dưa chua và ô liu; thực phẩm đóng hộp có muối (rau, súp đóng hộp); thức ăn nhanh...

Ăn ít đường: Người bệnh cần hạn chế nước trái cây, soda và các loại đồ uống nhiều đường; hạn chế kẹo và các loại thức ăn tráng miệng; không thêm đường vào thực phẩm hoặc đồ uống như ngũ cốc và trà. Chọn các loại thực phẩm lành mạnh ít đường như: sữa thông thường thay vì sữa chocolate hoặc sữa chua nguyên chất thay vì sữa chua có hương vị.

Ăn ít chát béo: Hạn chế bơ, bơ thực vật, thịt đỏ, đồ chiên, da gia cầm, thịt xông khói, xúc xích, các sản phẩm từ sữa béo, trứng, sốt mayonnaise và đồ ăn vặt (khoai tây chiên, bánh quy...)

Cẩn trọng khi ăn trái cây, rau tươi: Bệnh nhân sau ghép thận không nên ăn một số loại hoa quả như nho, bưởi, lựu hay rau, vì các loại quả này sẽ gây tăng nồng độ thuốc, có khả năng gây tương tác với thuốc ức chế miễn dịch đang dùng làm ảnh hưởng tới quá trình phục hồi thận. Người bệnh không nên ăn trái cây chưa chín, chưa rửa sạch, trái cây bị hỏng... Nên ăn trái cây được rửa sạch, rau củ hầm.

Sau khi ghép thận, người bệnh cần dùng một số loại thuốc ức chế miễn dịch hoặc chống đào thải nhằm giảm nguy cơ thận mới bị cơ thể từ chối. Nhưng những loại thuốc này làm suy yếu khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, tăng nguy cơ mắc bệnh do vi trùng (vi khuẩn) từ thực phẩm. Tuy nhiên, người bệnh có thể giảm khả năng nhiễm trùng bằng cách: xử lý thực phẩm an toàn, rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi chạm vào thịt gà hoặc trứng sống; cẩn thận khi đi ăn ngoài; tránh một số loại thực phẩm "có nguy cơ cao" vì chúng có nhiều khả năng chứa vi khuẩn gây nhiễm trùng.

Một số loại thực phẩm được coi là nguy cơ cao gồm: các loại thực phẩm bị hư hỏng, mốc hoặc quá hạn sử dụng; thực phẩm sống hoặc nấu chưa chín như: thịt gia cầm, cá, tôm, cua, mực ống, nghêu sò, hến, sushi...; trái cây, rau sống chưa rửa sạch; rau mầm. Các sản phẩm từ sữa, phô mai hay sữa chua chưa tiệt trùng cũng nên tránh.

Để giữ quả thận mới khỏe mạnh, bên cạnh tuân thủ chế độ ăn uống khoa học, người bệnh cần uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, duy trì cân nặng cho phép, giảm cân nếu cần và tập thể dục đều đặn. Mọi chế độ dinh dưỡng, tập luyện đều cần hỏi ý kiến của bác sĩ chữa trị trực tiếp để đảm bảo sự an toàn.

Như Ý (Theo Kidney, Health)