Có hơn 200 chủng HPV, trong đó khoảng 40 chủng có thể gây mụn cóc sinh dục hoặc ung thư ở người. Quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng là những con đường lây truyền HPV hàng đầu. Virus có thể lây qua tiếp xúc da kề da trong khi quan hệ, thường là khi bạn tình nhiễm HPV nhưng không có triệu chứng.
HPV có thể lây lan qua quan hệ tình dục bằng miệng (oral sex). Vì vậy về lý thuyết, hôn là yếu tố nguy cơ gây bệnh. Tuy nhiên, mối liên hệ này chưa được làm rõ. Một số nghiên cứu cho rằng hôn mở miệng có thể liên quan đến lây truyền virus này. Một nghiên cứu năm 2014 tại Canada với đến 222 cặp đôi phát hiện ra những người đàn ông có bạn tình bị HPV ở miệng có nguy cơ nhiễm virus này ở miệng cao hơn. Song phát hiện này còn hạn chế bởi thực tế những người tham gia vừa hôn sâu vừa oral sex, do đó con đường lây truyền thực sự chưa rõ ràng.
Một nghiên cứu năm 2022 từ Đại học Michigan, Mỹ, đã kiểm tra gạc miệng của 392 người lớn đang hoạt động tình dục. Kết quả cho thấy những người có hai hoặc nhiều bạn tình hôn sâu có khả năng nhiễm HPV ở miệng cao gấp đôi so với những người chỉ có một hoặc không có bạn tình. Tuy nhiên, những người tham gia cũng vừa hôn vừa quan hệ tình dục, nghĩa là con đường lây nhiễm virus vẫn chưa rõ ràng. Điều này cho thấy hôn cũng đóng vai trò trong việc lây truyền HPV qua đường miệng.
Tiêm vaccine và quan hệ tình dục lành mạnh là biện pháp ngăn ngừa lây nhiễm HPV. Ảnh: Ngọc Phạm
Dù bao cao su có thể bảo vệ một phần khỏi HPV nhưng biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêm vaccine. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ khuyến nghị tiêm vaccine phòng HPV cho trẻ em 11-12 tuổi, sớm nhất từ 9 tuổi và bất kỳ ai dưới 26 tuổi chưa được tiêm vaccine này đầy đủ thời thơ ấu.
CDC Mỹ không khuyến nghị tiêm vaccine ngừa HPV cho người lớn trên 26 tuổi, chủ yếu vì khả năng tiếp xúc với virus ở độ tuổi này cao. Người lớn 27-45 tuổi chưa được tiêm vaccine đầy đủ có nguy cơ nhiễm HPV và vẫn có thể có hiệu quả nếu tiêm vaccine. Sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục và hạn chế số lượng bạn tình cũng giúp phòng bệnh.
Hầu hết người nhiễm HPV không có triệu chứng. Nam và nữ giới nghi ngờ bị mụn cóc do HPV gây ra, hãy đi khám để bác sĩ xét nghiệm chẩn đoán. Nữ giới có thể phát hiện loại virus này thông qua xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung định kỳ. Không có xét nghiệm HPV cho nam giới.
Anh Ngọc (Theo Verywell Health)
