Disney và siêu anh hùng thống trị phòng vé
Theo CNBC, Disney chiếm đến 40% tổng doanh thu phòng vé ở Mỹ. Trên toàn cầu, hãng có số phim cán mốc tỷ USD trong năm cao nhất lịch sử màn ảnh (sáu, có thể là bảy trong vài ngày tới khi Star Wars: The Rise of Skywalker cán mốc này). Chiến lược của hãng là tạo ra các phim giàu tính giải trí, dễ xem và hình ảnh đẹp, đồng thời thâu tóm các thương hiệu điện ảnh hàng đầu như Star Wars, Marvel.
* Xem thêm: 10 phim bom tấn ăn khách nhất năm 2019
Điểm nhấn lớn nhất của Disney năm nay là Avengers: Endgame - tác phẩm đạt doanh thu cao nhất mọi thời (2,79 tỷ USD). Bom tấn siêu anh hùng là mốc son cho 11 năm phát triển của Vũ trụ Điện ảnh Marvel, trở thành hiện tượng văn hóa toàn cầu. Ở phương diện khác, thành công của Avengers: Endgame còn phản ánh xu thế gần đây của Hollywood là phát triển các "vũ trụ điện ảnh" dài hơi với nhiều nhân vật, câu chuyện gắn liền nhau, thay vì chỉ sản xuất từng phần phim như truyền thống. Hai phim khác năm nay thuộc Vũ trụ Điện ảnh Marvel là Captain Marvel và Spider-Man: Far from Home cũng thu hơn một tỷ USD.
Phòng vé Trung Quốc tiếp tục trỗi dậy
Năm qua, phòng vé Mỹ thu 11,4 tỷ USD, giảm 4% so với năm ngoái (theo Deadline). Trong khi đó, tổng doanh thu phim ở Trung Quốc là chín tỷ USD, tăng nhẹ so với năm ngoái (8,67 tỷ USD, theo Deadline). Kết quả này đi theo đúng dự đoán của các chuyên gia: Trung Quốc sẽ dần thay Mỹ trở thành thị trường điện ảnh số một thế giới.
Ngoài ra, giới phân tích nhận định phòng vé Trung Quốc ngày càng "nội địa hóa" - tức hướng đến các phim Hoa ngữ thay vì phim nước ngoài. Năm nay, phim Mỹ chỉ chiếm 31% doanh thu ở Trung Quốc (giàm 3% so với năm 2018). Còn thị phần phim nội ở nước này tăng từ 62% (năm 2018) lên 65%. Điện ảnh thương mại Trung Quốc đang có bước chuyển mình khi có tác phẩm hút khách ở cả dòng khoa học viễn tưởng (The Wandering Earth) và hoạt hình (Ne Zha) - hai thể loại trước nay gần như là "độc tôn" của người Mỹ ở phòng vé.
Với dân số đông, tốc độ phát triển cụm rạp đáng kể, thị trường điện ảnh Trung Quốc nhiều khả năng tiếp tục phát triển. Tuy nhiên, phim nước này phần đông vẫn hướng đến khán giả trong nước, chưa có tầm vóc toàn cầu như phim Hollywood. Ở Việt Nam, phim Trung Quốc cũng ít dấu ấn phòng vé năm qua, ăn khách nhất chỉ có Tân vua hài kịch và Na Tra: Ma đồng giáng thế (khoảng 20 tỷ đồng).
Game of Thrones kết thúc chưa trọn vẹn
Series Game of Thrones kết thúc ở mùa tám trong năm nay. Sau tám năm, loạt phim thành hiện tượng văn hóa với câu chuyện về cuộc chiến vương quyền, loạt nhân vật nhiều tài nghệ, cá tính lôi cuốn. Độ nổi tiếng của series khiến cả Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng mượn tình tiết trong phim để diễn đạt ý tưởng chính trị của mình.
Dù vẫn đạt mức xem cao, mùa cuối của Game of Thrones vướng nhiều lời chê về kịch bản, khi các tình tiết bị đẩy nhanh quá mức, còn Dạ Vương (Night King) - kẻ được xem là ác nhân chính của series - bị giết đột ngột. Hơn 1,8 triệu người ký đơn trên trang Change, yêu cầu làm lại mùa tám. Cái kết chưa trọn của phim để lại nhiều tiếc nuối, nhất là khi một số chuyên gia nhận định đây có thể là series gây sốt toàn cầu cuối cùng được triển khai theo kiểu "chúng ta xem cùng nhau", tức mỗi tuần ra một tập. Mô hình này đang đứng trước khả năng bị thay thế bởi các nền tảng trực tuyến kiểu Netflix - cung cấp một lần cả mùa phim để khán giả xem lúc nào tùy thích.
Phim trực tuyến tiếp tục phát triển
Theo nhiều báo Âu Mỹ, một trong những sự kiện nổi bật nhất năm là màn ra mắt hồi tháng 11 của Disney+ - dịch vụ chiếu phim trực tuyến của Disney. Theo The Verge, động thái này đánh dấu kỷ nguyên mới trong việc chiếu phim trực tuyến (streaming) - khi một đại gia Hollywood chính thức nhập cuộc. Trận chiến giữa các đơn vị trực tuyến (streaming wars) hiện là giữa Netflix, Disney+, Apple TV+, Amazon Prime, HBO.
Được chú ý từ vài năm qua - với đơn vị tiên phong là Netflix, việc chiếu phim trực tuyến đang thay đổi diện mạo nền công nghiệp phim ảnh thế giới. Cách thức phát hành phim của hãng này tạo cuộc cách mạng khi người dùng có thể xem phim ở nhiều nơi và thời gian tùy thích, không còn bị gắn liền với việc đến rạp hay qua truyền hình. Gần đây, Netflix bắt đầu thực hiện các series và phim điện ảnh phát sóng gần như độc quyền trên nền tảng trực tuyến - gây nhiều cuộc tranh luận ở các liên hoan phim, giải thưởng về việc liệu điện ảnh có còn giữ giá trị nguyên bản nếu chiếu trên Internet.
Bất chấp những tranh cãi, sự thịnh vượng của Netflix kéo theo nhiều đơn vị bước vào cuộc chơi trực tuyến. Trong đó, Disney+ được xem là đối thủ mạnh nhất với sức mạnh tài chính, khả năng sáng tạo nội dung của Disney và số lượng thương hiệu mà họ giữ bản quyền. Năm sau, Disney+ sẽ phát nhiều series tiềm năng như The Falcon and the Winter Soldier, Loki, WandaVision, Hawkeye (thuộc Vũ trụ Điện ảnh Marvel), hứa hẹn sự cạnh tranh khốc liệt với Netflix trong "trận chiến" có tác động lớn đến ngành công nghiệp phim ảnh.