Thứ ba, 6/8/2024, 14:22 (GMT+7)

Bệnh béo phì

PGS.TS, Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

Béo phì là tình trạng tăng trọng lượng cơ thể mạn tính, do tăng khối lượng mỡ quá mức và không bình thường, liên quan đến dinh dưỡng và chuyển hóa.

Nguyên nhân, cơ chế

- Yếu tố môi trường

Ăn nhiều: Có thể do thói quen có tính chất gia đình hoặc ăn nhiều trong bệnh lý tâm thần.
Giảm hoạt động thể lực nên sử dụng năng lượng ít dẫn đến dư thừa và tích lũy: Do nghề nghiệp hoặc tuổi già.

- Nguyên nhân hormone, nội tiết

Ghrelin còn được gọi là "hormone đói". Nhiều nghiên cứu cho thấy người béo phì sau khi ăn, hormone ghrelin chỉ giảm rất ít. Vì thế, vùng não không nhận được tín hiệu đủ mạnh khiến cơ thể ngừng ăn, dẫn đến ăn quá nhiều.
Hội chứng Cushing: Rối loạn phân bố mỡ nhiều ở mặt, cổ, bụng trong khi tứ chi gầy.
U tiết insulin: Tăng cảm giác ngon miệng và tăng tân sinh mô mỡ từ glucid.
Suy giáp: Béo phì do chuyển hóa cơ bản giảm.
Béo phì sinh dục: Mỡ phân bố nhiều ở thân và gốc chi kèm suy sinh dục.

- Nguyên nhân di truyền

Các nhà khoa học xác định được các gene liên quan đến béo phì, bao gồm:

Gene FTO (khối lượng chất béo và béo phì) có vai trò kiểm soát hành vi ăn uống và chi tiêu năng lượng.
Sự thiếu hụt gene MC4R (thụ thể melano- cortin 4), liên quan đến béo phì, tăng khối lượng chất béo và kháng insulin.
Các gene béo phì thụ thể B2-adrenergic đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình phân giải lipid và sản sinh nhiệt.

Béo phì trên lâm sàng biểu hiện là tăng cân, được xác định bằng phương pháp đo nhân trắc (anthropometry) lâm sàng, tức chỉ số khối cơ thể (BMI).

- Biến chứng chuyển hóa

- Biến chứng tim mạch

- Biến chứng về tiêu hóa

- Biến chứng ở phổi

- Biến chứng về xương khớp

- Biến chứng khác

- Chế độ ăn.

- Tập luyện thể dục thể thao, thay đổi hành vi.

- Dùng thuốc.

- Phẫu thuật:

Miễn trừ trách nhiệm

Các bài viết của VnExpress có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.