Theo tài liệu được công bố vào tháng 9/2020 bởi Thư viện y học Mỹ, chất lượng tinh dịch của nam giới bị suy giảm 50-60% trong 40 năm qua. Cùng với đó, số lượng và chất lượng của tinh trùng ngày càng giảm khiến cho khả năng sinh sản của đàn ông bị sa sút. Chế độ ăn uống nhiều chất béo, carbohydrate đơn, đạm động vật, sự thiếu hụt chất xơ và chất béo không bão hòa, ngoài ra hút thuốc và uống nhiều bia rượu được coi là nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này, bên cạnh các nguyên nhân khác như căng thẳng, ít vận động.
Thực phẩm giúp tăng số lượng và chất lượng tinh trùng
Theo bác sĩ Đoàn Ngọc Thiện (Khoa Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh), testosterone là một hormone sinh dục của nam giới đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa quá trình sinh tinh. Hormone này còn tham gia điều hòa đáp ứng tình dục của nam giới như kích thích ham muốn, tăng khả năng cương cứng của dương vật. Bên cạnh đó, testosterone cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể ở nam giới, bao gồm các cơ quan vận mạch và tuần hoàn, hệ thống cơ, xương, khớp, thần kinh và bộ não...
Ngoài testosterone, sự hình thành tinh dịch và tinh trùng cũng cần có sự tham gia của các chất như protein, carotenoid, kẽm, selen, axit lactic, axit citric, đồng, canxi, magie, vitamin C, vitamin E... Nhiều thành phần quan trọng trong số này có nguồn gốc từ thực phẩm. Do đó, một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối giúp duy trì nồng độ testosterone ổn định là rất quan trọng đối với quá trình sinh tinh, khả năng sinh sản cũng như sức khỏe sinh lý của nam giới. Dưới đây là các nhóm thực phẩm mà nam giới nên ưu tiên trong thực đơn.
Thực phẩm giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa
Vitamin A, vitamin C, vitamin E là những chất chống oxy hóa cao, giúp bảo vệ tinh trùng khỏi những tổn thương do các tác nhân gây hại cũng như tăng khả năng di chuyển của tinh trùng. Hầu hết các loại rau củ quả đều có chứa các vitamin nói trên và các nguyên tố vi lượng quan trọng khác. Một số loại trái cây như cam, quýt, bưởi, kiwi, dâu, đu đủ, cà chua, các loại rau củ như cà rốt và các loại rau màu xanh đậm có hàm lượng vitamin cao hơn.
Thực phẩm chứa kẽm và selen
Kẽm và selen là những nguyên tố có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất hormone testosterone và tinh trùng ở nam giới. Do đó, nếu lượng kẽm và selen trong cơ thể bị thiếu hụt có thể dẫn đến tình trạng suy giảm ham muốn, tinh trùng bị giảm sút, dị dạng, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt vợ chồng và duy trì nòi giống.
Các thực phẩm giàu kẽm và selen mà nam giới nên bổ sung gồm có hàu và các loại hải sản (tôm, cua, cá bơn...), thịt gia cầm, gan, các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám, các loại rau và trái cây như rau măng tây, rau chân vịt, khoai tây, quả dưa hấu, chuối, lựu, bơ...
Tờ The Guardian công bố một nghiên cứu được thực hiện ở Tây Ban Nha cho thấy, những người đàn ông ăn các loại hạt như hạnh nhân, hạt dẻ, hạt óc chó sau 14 tuần thì số lượng tinh trùng tăng lên 16%. Còn theo một nghiên cứu đăng trên ABC News (Australia), nam giới nếu ăn 60 con hàu mỗi ngày sẽ giúp cơ thể tăng testosterone.
Thực phẩm chứa axit béo không bão hòa và axit folic
Axit béo không bão hòa giúp tinh trùng của nam giới tăng lên về số lượng và khỏe mạnh hơn. Vì thế, cánh mày râu nên bổ sung các loại thực phẩm như cá cơm, cá mòi, cá hồi, các loại rau có màu xanh đậm, cam, chuối, dâu, các loại đậu như đậu lăng, đậu đen vào bữa ăn hằng ngày.
Đồng thời, các nghiên cứu cũng chứng minh những người đàn ông có nồng độ axit folic thấp sẽ gặp khó khăn trong quá trình sản sinh ra các tinh trùng khỏe mạnh. Loại chất này cũng quan trọng với phụ nữ, giúp làm giảm nguy cơ sinh con bị dị tật ống thần kinh bẩm sinh. Nguồn bổ sung tốt nhất các axit folic là từ ngũ cốc, rau lá xanh, các loại quả đậu và nước cam ép.
Hạn chế hút thuốc và uống rượu bia
Ngoài việc tăng cường các nhóm thực phẩm nói trên, nam giới nên hạn chế tối đa hoặc bỏ hẳn việc hút thuốc để đảm bảo quá trình sản sinh tinh trùng được bình thường. Nam giới có thể uống một ly rượu vang mỗi ngày nhưng nếu có thói nghiện rượu, đặc biệt là rượu mạnh, sẽ khiến tinh trùng giảm cả về số lượng lẫn chất lượng.
Bổ sung dưỡng chất dành riêng cho nam giới
Bác sĩ Đoàn Ngọc Thiện chia sẻ thêm, sử dụng đầy đủ các nhóm dưỡng chất nói trên rất cần thiết nhưng cũng là một thách thức với nam giới, đặc biệt trong nhịp sống bận rộn như hiện nay. Để thực phẩm phát huy tác dụng, cần ăn số lượng nhiều và kiên trì trong khoảng thời gian dài. Ngoài ra, những dưỡng chất trong thực phẩm cũng rất dễ bị hao hụt trong quá trình bảo quản và chế biến. Tình trạng thực phẩm nhiễm độc còn khiến cho các chất cần hấp thu bị ảnh hưởng.
Do vậy, nam giới có thể bổ sung các tinh chất quý như eurycoma longifolia, tinh chất hàu đại dương và chiết xuất thông biển Pháp nhằm kích thích cơ thể tự tăng sản sinh testosterone nội sinh, từ đó giúp cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng, tăng khả năng sinh sản. Các tinh chất này được chiết xuất từ thiên nhiên, có lợi cho sức khỏe, là nguyên liệu để cơ thể sản sinh lượng testosterone đúng với nhu cầu nội tại.
Theo NGND.GS.TS.BS Trần Quán Anh (Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Tâm Anh Hà Nội), hiện nay khuynh hướng thế giới khuyến khích sử dụng các tinh chất từ thiên nhiên để kích thích sản sinh testosterone tự nhiên từ bên trong một cách an toàn và bền vững. Nam giới nên tránh việc sử dụng các phương pháp đưa trực tiếp testosterone tổng hợp bên ngoài vào cơ thể bởi tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho tim mạch, đột quỵ, ung thư, vô sinh...
Bên cạnh dinh dưỡng, nam giới cũng được khuyến khích duy trì tập luyện thể dục thể thao đều đặn, kiểm soát tốt cân nặng để hạn chế tình trạng căng thẳng quá mức gây ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản cũng như sức khỏe sinh lý.
Anh Ngọc