Cháy nắng là tình trạng tế bào da bị tổn thương do tiếp xúc với tia cực tím (UV) trong thời gian dài. Tình trạng này có thể gây ra những triệu chứng ngắn hạn như viêm, ngứa và bong tróc. Trường hợp bị cháy nắng nghiêm trọng có thể gây sưng, phồng rộp, nổi mụn nước, sốt, ớn lạnh và đau đầu. Các triệu chứng thường xuất hiện khoảng một giờ sau khi tiếp xúc ánh nắng mặt trời và biểu hiện rõ rệt trong 24-48 giờ.

Về lâu dài, cháy nắng có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư da. Tiếp xúc với ánh nắng thường xuyên cũng có thể dẫn đến nếp nhăn và đốm nâu trên da. Thời gian phục hồi làn da cháy nắng phụ thuộc vào mức độ của tổn thương. Ngoài dùng gel lô hội và kem hydrocortisone, ăn một số loại thực phẩm sau khi bị cháy nắng có thể làm giảm các triệu chứng, giúp da nhanh lành hơn.

Cà rốt

Cà rốt là một trong những thực phẩm tốt nhất nên ăn nếu bị cháy nắng, vì trong loại củ này có chứa beta carotene. Đây là loại carotenoid được tìm thấy tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm có màu cam và màu vàng như khoai lang, dưa đỏ. Thực phẩm không có màu cam như rau lá xanh cũng là nguồn cung cấp beta carotene tốt.

Carotenoid tích tụ ở lớp ngoài của da để tạo thành hàng rào chống lại các tác động của môi trường, bao gồm cả tia cực tím (UV). Chúng hỗ trợ chống lão hóa da bằng cách thúc đẩy độ đàn hồi và hydrat hóa của da, đồng thời giảm hình thành nếp nhăn và các đốm đồi mồi. Bổ sung đủ lượng beta carotene trong chế độ ăn uống có thể bảo vệ làn da khỏi tác hại do tia UV gây ra.

Sữa chua

Các sản phẩm sữa lên men được tạo ra bằng cách thêm vi khuẩn có lợi và/hoặc men vào sữa. Sữa lên men bằng vi khuẩn axit lactic được chứng minh có tác dụng đẩy mạnh quá trình sửa chữa ADN và cải thiện khả năng miễn dịch của da sau khi bị cháy nắng. Sản phẩm sữa chua chứa collagen thủy phân có thể thúc đẩy làn da khỏe mạnh hơn nữa.

Nước cam

Vitamin D có tác dụng giảm viêm do cháy nắng nhanh. Nước cam tươi có thể cung cấp 15% lượng vitamin D được khuyến nghị hằng ngày. Thức uống này cũng giúp tăng cường hydrat hóa, chất chống oxy hóa và polyphenol. Polyphenol có thể làm giảm tác hại của bức xạ tia cực tím A (UVA) và tia cực tím B (UVB) trên da.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra bổ sung nhiều cam quýt trong chế độ ăn uống có liên quan đến việc giảm nguy cơ phát triển ung thư biểu mô tế bào đáy, một loại ung thư da phổ biến.

Sốt cà chua

Thưởng thức món ăn cùng tương cà chua vừa ngon miệng vừa hỗ trợ sức khỏe làn da, rất hữu ích sau khi bị cháy nắng. Sốt cà chua có chứa lycopene, một loại carotenoid có khả năng bảo vệ da.

Lựu

Lựu giàu polyphenolic, có lợi ích chống viêm, chống oxy hóa và chống ung thư. Loại quả này cũng có thể hồi phục vết cháy nắng. Một nghiên cứu tại Mỹ năm 2019, trên 74 người, cho thấy dùng nước ép lựu và chiết xuất từ quả lựu đều hiệu quả hơn giả dược trong việc ngăn ngừa UVB gây ban đỏ da.

Để ngăn ngừa cháy nắng từ đầu, mọi người nên hạn chế ra ngoài vào thời điểm 10-16h, mặc áo quần che kín cơ thể, đội mũ rộng vành, đeo kính râm. Thoa kem chống nắng phổ rộng có thể ngăn chặn cả tia UVA và UVB.

Khi bị cháy nắng, người bệnh cần dùng nước làm mát vùng da bị ảnh hưởng, uống thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thoa kem dưỡng ẩm để giảm triệu chứng. Che chắn vùng da bị ảnh hưởng đến khi lành hẳn. Uống nhiều nước để hạ nhiệt và hạn chế mất nước. Nếu các triệu chứng cháy nắng không giảm, người bệnh nên đi khám để được kiểm tra và xử trí kịp thời.

Anh Ngọc (Theo Verywell Health)