(Bài viết Ý Kiến không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.)
Phát minh là những ý tưởng mới chưa hề có trong quá khứ. Phát minh có thể là ý tưởng hoàn mới 100%, hay ý tưởng cải tiến cái đã có. Ví dụ, vaccine Covid-19 (mới), hay cách dùng loại thuốc đã có trị được nCoV... Đặc điểm của phát minh là mới và thực tế làm được, dùng được, thương mại hóa được; nhưng có thể dùng nguyên liệu, vật tư đã có sẵn, ví dụ: dùng ARN, ADN của nCoV (có sẵn) chế kháng sinh để chống lại nó (mới).
Điều nên để ý khi phát minh là đừng bao giờ trùng lặp với cái đã có sẵn ở trên thế gian này, như vậy mới đáng đăng ký, để được cấp bằng phát minh (Patent). Không có phát minh nào là bé, là không tốt cả (có nhiều phát minh rất đơn giản, nhưng khi vào thực tế, về lâu về dài, chúng có giá trị gấp bội những phát minh phức tạp). Vì vậy dân chúng hay các cơ quan quản lý nên khuyến khích, hỗ trợ những ý tưởng sáng tạo, phát minh thay vì chê bai, "dìm hàng".
Mỹ là nước có nhiều phát minh nhất, nhưng trong một triệu giáo sư, tiến sĩ, kỹ sư và dân chúng, chỉ có vài trăm nhà phát minh tự nghiên cứu thêm hoặc nghiên cứu cho các công ty họ đang làm việc, và thành công là số rất khiêm tốn. Ai cũng có thể phát minh được, không cứ phải là người có học vị cao, miễn là ta chịu khó nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi trong trải nghiệm hoặc đôi khi trong trí tưởng tượng, có thể thêm tính chịu khó, thích quan sát, học hỏi...
Do đó, chúng ta đừng đòi hỏi điều kiện phải hoàn chỉnh, mới phát minh. Hồi nhỏ, khi học tiểu học, tôi đi lượm mấy cái bạc đạn cũ, dùng vài thanh gỗ và chế được "xe bạc đạn" để làm đồ chơi cao cấp cùng với ban bè. Sau đó, hàng trăm người dân nghèo quê tôi đã dùng chúng để chở các thanh củi nhặt từ rừng về để xài hoặc để bán, đỡ biết bao nhiêu công lao động gánh, vác...
Đương nhiên về mặt Nhà nước, các cơ sở kinh doanh, nhà đầu tư... nên tạo điều kiện dễ dàng hơn cho người có óc sáng tạo; khuyến khích, tạo cơ hội cho họ; đi sâu, đi sát và lập các sân chơi, các nhóm sáng tạo...
Người phát minh cũng nên tự sáng tạo ra khung trời cho riêng bản thân. Đôi khi ta cũng phải tự hỏi "có thể làm gì để phát minh của mình đóng góp cho nước nhà hay cho nhân loại"?
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
