Nhiều người thắc mắc vì sao Việt Nam có hệ thống trường chuyên? Tôi nhớ năm tôi học cấp hai, đã có chuyện lớp chọn, một là chọn để dạy và đi thi với nhau (thành tích), hai là các sở giáo dục muốn tranh nhau vị thế qua giáo dục nên tổ chức các lớp chọn ở cấp cơ sở rồi sau đó thi nội bộ rồi lại tuyển lên trên, dần dần các học sinh này phải có chế độ dạy học khác các bạn đồng lứa, nó dẫn đến trường chuyên cấp tỉnh thành xuất hiện.
Để thoát khỏi hạn chế luật giáo dục, buộc các trường chuyên lớp chọn này phải mang tên cải cách giáo dục, hoặc thực nghiệm sư phạm để có cơ sở áp dụng cách dạy mới khác luật giáo dục đề ra. Đơn giản là học bớt các môn phụ, tăng môn chính, làm các bài tập trong các giáo trình mang tên thực nghiệm sư phạm khác luật sách giáo khoa, do đó các bạn lớp chuyên trường chọn luôn học xong chương trình chính, chuẩn bị thi đại học hoặc thi cấp tỉnh là chính.
Tiếng lành đồn xa, cha mẹ dựa vào quyền lực, quan hệ để xin suất học cho con vào các trường này làm nảy sinh hiện tượng chạy trường. Bản thân tôi là một học sinh trường chuyên lớp chọn, tôi thấy được gốc rễ của hệ thống này và nghiệm trên bản thân mình, tôi được cũng như mất rất nhiều thứ.
Thành tích là tôn chỉ ngay từ lúc hình thành trường chuyên. Ở đó, họ được dạy và luyện làm bài khác cấp họ đang học, cách và mẹo giảng để giải các bài tập hóc búa theo phương pháp của một sinh viên trường đại học với kiến thức của đại học. Nó chỉ là nơi ép lúa non nhanh chín để gặt thành tích.
>> Trường chuyên đóng góp nhân tài cho xã hội
Lúc tôi thi vào trường chuyên, tôi chẳng hiểu nó là gì nên làm bài theo cách cơ bản, thế mà đậu trong khi đám bạn học luyện thi lại rớt. Tôi cũng không hiểu cho đến khi vào học trường chuyên, sau này ra đời làm việc tôi mới biết bài giải chuẩn cho đợt tôi thi vào dùng phương pháp đại học vài dòng là ra kết quả và chấp nhận là bài giải chính thức, chỉ có tôi dùng cái phương pháp khác lạ để giải bài.
Học trường chuyên tôi mất khá nhiều bạn bè lứa cũ, quen trong đó toàn là dân được luyện chuẩn bị du học nên từ cấp 1 họ đã được chuẩn bị tận răng, tôi chỉ là kẻ khờ trong đám bạn cùng trường lớp chuyên.
Chúng bạn lớp chuyên ngày đó của tôi 90% đều đi du học, 50% đã định cư nước ngoài, hầu hết đều làm công ty đa quốc gia và thu nhập rất cao so với cùng lứa. Như vậy có thể thấy rằng trường chuyên lợi có, mà hại cũng có.
Nhưng tôi ước không có trường chuyên vì nó là cái nôi gây ra sự lệch lạc về phát triển giáo dục chỉ bằng cái thủ thuật đơn giản là dạy trước chương trình mang danh trường chuyên lớp chọn, còn thành tài ư? Chỉ là nói trên giấy tờ hành chính.
Demy Nguyen
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.