Cục Hải sự Trung Quốc ngày 20/7 thông báo quân đội nước này sẽ tổ chức cuộc diễn tập bắn đạn thật tại khu vực cửa sông Châu Giang và quần đảo Vạn Sơn thuộc tỉnh Quảng Đông, phía bắc Biển Đông, Cuộc diễn tập cách quần đảo Đông Sa, nơi lực lượng của đảo Đài Loan kiểm soát, khoảng 300 km.
Giới chuyên gia nhận định cuộc diễn tập trên là động thái đáp trả việc một vận tải cơ L100-30, được cho là của công ty bình phong thuộc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), hạ cánh xuống đảo Đài Loan ngày 19/7.
Một vận tải cơ C-146A của không quân Mỹ cũng hạ cánh xuống đảo Đài Loan ngày 15/7, động thái bị Trung Quốc chỉ trích là hành vi khiêu khích và "gửi tín hiệu sai tới các lực lượng ly khai trên hòn đảo".
Một ngày sau khi chiếc C-146A hạ cánh xuống đảo Đài Loan, hải quân và lục quân Trung Quốc tổ chức diễn tập đổ bộ chiếm đảo ở vùng biển ngoài khơi tỉnh Phúc Kiến, ven eo biển Đài Loan.
Quân đội Trung Quốc ngày 16/7 cũng tổ chức diễn tập ở khu vực biển Hoa Đông ngoài khơi tỉnh Chiết Giang, không xa lối vào phía bắc của eo biển Đài Loan. Truyền thông trên đảo Đài Loan đưa tin cuộc diễn tập của quân đội Trung Quốc liên quan đến vận tải cơ C-146A của không quân Mỹ hạ cánh trên hòn đảo.
Các cuộc diễn tập tại eo biển Bột Hải và khu vực Hoàng Hải cũng được quân đội Trung Quốc tổ chức ngày 18/7-1/8, theo một thông báo hạn chế di chuyển của Cục Hải sự Trung Quốc. Chưa rõ thành phần quân binh chủng và khí tài Trung Quốc tham gia các cuộc diễn tập này.
Xu Guangyu, cố vấn cấp cao của Hiệp hội Giải trừ và Kiểm soát Vũ khí Trung Quốc, cho rằng các tuyên bố cứng rắn và những đợt diễn tập quân sự dồn dập gần đây của quân đội Trung Quốc là lời đáp trả với "hoạt động khiêu khích quân sự" gia tăng của Mỹ liên quan đến đảo Đài Loan.
"Các động thái của Mỹ tiềm ẩn rủi ro rất cao vì nước này đang đi vào lằn ranh đỏ và Trung Quốc phải hành động", Xu nói. "Nếu tiếp tục leo thang tình hình, Mỹ có thể phải đối mặt với các biện pháp đáp trả mạnh mẽ hơn từ Trung Quốc".
Tuy nhiên, một chuyên gia quân sự Trung Quốc cho biết các cuộc diễn tập của quân đội nước này có thể được lên kế hoạch trước, không phải là phản ứng trực tiếp sau những chuyến hạ cánh của vận tải cơ Mỹ xuống đảo Đài Loan.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm ngày 15/7 tuyên bố bất cứ máy bay nào hạ cánh trên đảo Đài Loan đều phải được chính quyền Bắc Kinh cho phép.
Căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan leo thang trong năm qua, khi quân đội Trung Quốc liên tục điều máy bay quân sự áp sát hòn đảo. Trung Quốc tuyên bố các hoạt động của họ xung quanh đảo Đài Loan là nhằm bảo vệ chủ quyền và "răn đe các thế lực nước ngoài".
Nguyễn Tiến (Theo Global Times)