Mục đích đầu tiên của việc học ngoại ngữ là để giao tiếp, sau đó mới đến các kỹ năng khác như đọc, viết. Nhưng hiện nay, giáo trình giảng dạy bậc phổ thông của chúng ta lại đang thiên về đọc, viết là nhiều. Vậy nhưng, khi làm bài thi, tại sao học sinh vẫn đạt điểm thấp? Có phải do học sinh kém ngoại ngữ hay do trình độ của giáo viên có vấn đề?
Vợ tôi là giáo viên tiếng Anh dạy kèm ở nhà (không dạy cho trung tâm ngoại ngữ hay bất kỳ trường nào). Khi học sinh đến học, có rất nhiều cháu phát âm sai, khi vợ tôi sửa lại, nhiều cháu còn nói ngược lại rằng vợ tôi mới là người sai, vì thầy cô ở trường phát âm không như vậy. Cuối cùng, vợ tôi phải mở cả băng đĩa cho học sinh nghe cách phát âm của người bản ngữ, lúc đó các cháu mới thừa nhận là thầy cô ở trường đã phát âm sai. Tôi xin nói thêm, trước khi mở lớp dạy kèm, vợ tôi đã có nhiều năm làm việc cho các công ty nước ngoài và thường xuyên giao tiếp bằng tiếng Anh với người ngoại quốc.
Đó là về kỹ năng đọc, viết. Còn về kỹ năng nói, tôi khẳng định, trừ giáo viên ngoại ngữ ở các thành phố lớn là có khả năng giao tiếp với người nước ngoài, còn lại đa số giáo viên ngoại ngữ ở nông thôn không thể nói chuyện được khi làm việc với người ngoại quốc, chứ chưa nói đến giao tiếp tốt bằng tiếng Anh. Do vậy, khi trình độ tiếng Anh của giáo viên chưa cao, chúng ta cũng không thể đòi hỏi học sinh Việt phải giỏi ngoại ngữ.
Bên cạnh đó, một vấn đề nữa là thời gian học môn Tiếng Anh ở trường học thường chỉ có hai tiết/ tuần là quá ít. Do đó, chúng ta chưa thể đòi hỏi các học sinh phải giỏi ngoại ngữ. Những cháu có điểm thi môn Tiếng Anh cao, đa phần là những học sinh có điều kiện đi học thêm bên ngoài.
>> Nỗi lo 63% thí sinh dưới điểm 5 Tiếng Anh
Ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng ngày nay cực kỳ quan trọng. Sinh viên ngày nay tốt nghiệp ra trường, đi làm, nếu không giỏi ngoại ngữ sẽ rất khó có cơ hội kiếm được việc làm tốt. Trong khi đó, với những sinh viên giỏi ngoại ngữ, cơ hội làm việc cho các công ty nước ngoài sẽ cao hơn và đương nhiên mức lương cũng sẽ tốt hơn rất nhiều so với những bạn bè đồng trang lứa.
Tôi là một luật sư, cách đây khoảng hơn một tháng, có một người bạn gọi cho tôi hỏi về khả năng ngoại ngữ của tôi như thế nào? Tôi trả lời rằng "tiếng Anh của tôi kém lắm". Người bạn tôi giải thích rằng công ty anh đang cần tuyển một luật sư giỏi tiếng Anh, mức lương khoảng 4.000 USD. Nếu vốn ngoại ngữ khá, tôi đã không bỏ lỡ một cơ hội việc làm tốt như vậy.
Do vậy, ngày nay, kém ngoại ngữ đồng nghĩa với thiệt thòi và cơ hội kiếm việc làm tốt sẽ thấp hơn rất nhiều so với những người giỏi một, thậm chí nhiều thứ tiếng.
>> Bạn đánh giá thế nào về chất lượng dạy và học Tiếng Anh ở các trường phổ thông hiện nay? Chia sẻ quan điểm của bạn tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.