* Bài viết tiết lộ một phần nội dung phim
Tác phẩm của J. J. Abrams là phần chín trong thương hiệu Star Wars (không tính các phim ngoại truyện), khép lại giai đoạn "Skywalker saga" (xoay quanh gia đình Skywalker). Lúc này, người hùng Rey (Daisey Ridley đóng) cùng chiến binh Finn (John Boyega), phi công Poe (Oscar Isaac) và những người bạn phục vụ phe Kháng chiến chống lại First Order - đế chế do Kylo Ren (Adam Driver) chỉ huy.
Mọi chuyện phức tạp với sự hồi sinh của Palpatine (Ian McDiarmid đóng) - hoàng đế tà ác ngỡ đã chết nhiều năm trước. Palpatine chính là kẻ giấu mặt từng bước dẫn dắt Kylo đi vào con đường đen tối trong hai tập gần nhất. Nhóm kháng quân phải tìm cách đối phó Palpatine trước khi thế lực của hắn thống trị thiên hà.
Hành trình của Rey và đồng đội được chia thành nhiều chặng, trong đó họ đến nhiều nơi trong vũ trụ, chống trả kẻ địch và chạy đua với thời gian. Cùng lúc, Rey bắt đầu có những dự cảm về xuất thân của mình khiến cô lo lắng. Còn Kylo giữ thái độ bí ẩn và thuyết phục cô cộng tác với anh ta.
Kịch bản được xây dựng đơn điệu, nhiều điểm yếu. Hoàng đế Palpatine - người đã rời series nhiều năm trước - bỗng được "hồi sinh" để làm ác nhân chính của tập mới. Chi tiết này khá đường đột, dễ khiến những người không theo dõi loạt Star Wars khó nắm câu chuyện. Nhân vật này cũng được xây dựng theo hướng một chiều, không có tính cách hay âm mưu đáng nhớ.
Cuộc chiến của nhóm nhân vật kháng chiến thiếu những tình tiết khó đoán hay hồi hộp. Ở mỗi chặng, họ vượt qua trở ngại đơn giàn và các manh mối để tìm Palpatine cũng không quá khó giành được. Biên kịch cũng cố "nhét" nhiều nhân vật ở các tập cũ vào để gây hoài niệm, dẫn đến việc nhiều người thiếu điểm nhấn.
Việc để nhân vật chính quá mạnh cũng là vấn đề của The Rise of Skywalker. Rey được giới thiệu là Jedi cuối cùng, có nhiều kỹ năng như dùng kiếm ánh sáng, chữa thương, điều khiển vật thể và chi phối tâm trí. Do nữ người hùng quá vượt trội kẻ địch, các trận chiến của cô diễn ra không kịch tính. Ngay cả ở cao trào, cách Rey chiến thắng Palpatine cũng nặng tính sắp đặt. Cũng do Rey quá nổi bật, những bạn đồng hành như Finn và Poe giống "người thừa" trong câu chuyện. Còn nhân vật nữ Rose Tico (Kelly Marie Tran đóng) - khá nổi ở phần trước - gần như biến mất trong tập mới.
Dù câu chuyện không thuyết phục, tác phẩm, với kinh phí 275 triệu USD, mang đến nhiều cảnh chiến đấu, truy đuổi bằng kỹ xảo đẹp mắt. Cao trào là màn đọ sức giữa nhiều phi thuyền đa kích cỡ với vũ khi tối tân gây hiệu ứng thị giác cao. Những trận đấu gươm ánh sáng cũng được xử lý đồ họa mượt mà, tạo cảm giác tự nhiên mỗi khi các đối thủ vung đòn bằng vũ khí giả tưởng. Trước đó, cảnh Rey vượt đại dương cũng gây ấn tượng với những ngọn sóng cao dữ dội.
Về diễn xuất, điểm nhấn là Daisy Ridley - sao nữ Anh xuất thân kịch nghệ - và Adam River, tài tử thực lực, đang thăng tiến gần đây. Với khuôn mặt sáng màn ảnh, Daisy không khó thể hiện sự can đảm, thông minh của nhân vật nữ chính, còn Adam lột tả tâm trạng nặng nề, nhiều phân vân của Kylo qua ánh mắt, nét cau mày. Ngoài ra, tác phẩm cũng tri ân Carrie Fisher (vai công chúa Leia) - minh tinh mất cuối năm 2016 - bằng một số thước phim cũ, được dựng lại như thể nhân vật vẫn đang "sống" trong câu chuyện.
Trên Rotten Tomatoes, chỉ 54% giới phê bình đánh giá The Rise of Skywalker tích cực, thấp nhất trong ba phần chính mới nhất của Star Wars (từ khi Disney mua lại thương hiệu). Nhiều cây bút nhận định phim đẹp mắt nhưng thiếu sáng tạo về nội dung. Hai tập trước - The Force Awakens (2015) và The Last Jedi (2017) - lần lượt nhận 93% và 91% điểm tích cực.
Trên toàn cầu, The Rise of Skywalker hiện thu 963 triệu USD, nhiều khả năng vượt tỷ USD. Tuy nhiên, doanh thu này vẫn kém xa The Force Awakens (2,06 tỷ USD) và The Last Jedi (1,33 tỷ USD). Đây là dấu hiệu không khả quan cho một tác phẩm được định vị là "phần cuối" của thương hiệu (thường thu cao nhất loạt phim). Ở Trung Quốc - thị trường điện ảnh lớn thứ hai thế giới, phần mới Star Wars kém sức hút và bị Diệp Vấn 4 áp đảo ở phòng vé. Ở Việt Nam, tác phẩm cũng lép vế doanh thu trước các phim nội như Mắt biếc, Chị chị em em.
* Xem thêm: 'Diệp Vấn 4' vượt doanh thu phần mới 'Star Wars' ở Trung Quốc
Ân Nguyễn