Vai trò của chế độ dinh dưỡng với người sau phẫu thuật

Sụt cân sau phẫu thuật là tình trạng phổ biến ở bệnh nhân ung thư, thậm chí có trường hợp suy dinh dưỡng nặng gây tử vong. Theo thạc sĩ, dược sĩ Nguyễn Thị Vũ Thành, chuyên gia y tế công cộng Quỹ toàn cầu, chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật cho bệnh nhân ung thư cần chú ý những nguyên tắc sau:

Để đẩy nhanh quá trình hồi phục sau phẫu thuật và giảm nguy cơ bị sụt cân tiếp, người bệnh cần ăn đa dạng các loại thực phẩm. Ưu tiên các thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao vì sau phẫu thuật, cơ thể thường yếu và không ăn được nhiều.

Nguyên tắc quan trọng là tuân thủ chỉ định về ăn uống của bác sĩ phẫu thuật.

Ăn thức ăn lỏng, loãng, dễ nuốt khi bắt đầu ăn. Chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày hơn là 3 bữa như người bình thường (4-6 bữa mỗi ngày), lưu ý uống nước và ăn ít dầu mỡ nhưng lượng đạm (protein) cần đầy đủ, nghĩa là ăn đạm từ thịt nạc, cá, gia cầm...

Tăng dần lượng thức ăn cho người bệnh nếu dung nạp thức ăn tốt hơn trong những ngày sau đó, trừ khi có chỉ định khác của bác sĩ.

Nếu buồn nôn hay quá nôn nao, cần sử dụng thuốc chống nôn theo chỉ định của bác sĩ để giúp người bệnh dễ chịu hơn.

Không nên dùng các chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá, cafe, nước ngọt có gas... gây ảnh hưởng đến sức khỏe, ngăn cản quá trình hồi phục sau phẫu thuật.

Nên ăn gì và không nên ăn gì sau phẫu thuật với một số bệnh ung thư

Ung thư vòm họng

Bệnh nhân ung thư vòm họng sau phẫu thuật nên ăn những đồ thanh đạm, uống nước ép rau củ quả, ăn các món loãng... hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng.

Ung thư dạ dày

Thức ăn cho bệnh nhân ung thư dạ dày, đặc biệt sau phẫu thuật cần nấu chín mềm và loãng, đầy đủ các nhóm dưỡng chất (chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất trong rau củ quả).

Bên cạnh đó, bệnh nhân cần tránh là thực phẩm chua, tăng tiết axit, gây đầy bụng, ợ nóng như hành, các loại đậu, nước sốt thịt; các thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh và chất kích thích như rượu bia, cà phê, trà.

Ung thư phổi

Những món ăn giàu dinh dưỡng nhưng dễ tiêu như cháo, súp rau củ, thịt nạc, thịt bò hầm và các loại rau lá xanh... là thực phẩm tốt cho bệnh nhân sau phẫu thuật ung thư phổi. Những món ăn gây đờm nhớt như: thực phẩm tính hàn, hải sản, thịt mỡ, khoai lang, lạc, đồ chiên rán cần kiêng.

Ung thư gan

Bệnh nhân ung thư gan sau phẫu thuật nên ăn những thực phẩm giàu axit amin và vitamin nhóm B, vitamin C; không nên ăn lòng đỏ trứng, trứng cá, nội tạng động vật - chứa nhiều cholesterol không tốt cho sức khỏe.

Ung thư vú

Bệnh nhân ung thư vú sau phẫu thuật nên ăn nhiều cá, ngũ cốc, rau xanh, trái cây... Súp lơ xanh nên được ưu tiên trong các bữa ăn, bên cạnh đó, cần hạn chế ăn thịt đỏ (thịt lợn, bò, dê, cừu) và các đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ...

Ngoài ra, người bệnh và người nhà cần chú ý theo dõi để phát hiện sớm một số biến chứng sau quá trình phẫu thuật như chảy máu, tổn thương thần kinh... hoặc các dấu hiệu tái phát ung thư để sớm có phác đồ điều trị kịp thời.

An Nhiên