Ung thư nguyên bào võng mạc

Võng mạc là lớp mô thần kinh của mắt và hoạt động như một cuốn phim trong máy quay. Khi ánh sáng đi vào trong mắt sẽ xuyên qua giác mạc, thủy tinh thể và được hội tụ trên võng mạc. Võng mạc có chức năng chuyển năng lượng ánh sáng thành thị lực và gửi thông tin ngược về não qua những dây thần kinh thị giác.

Nguyên nhân gây bệnh

Ung thư nguyên bào võng mạc xảy ra khi các tế bào thần kinh võng mạc bị đột biến gen, làm cho chúng phát triển và nhân lên không ngừng, hình thành khối u. Những tế bào này thường xâm lấn vào mắt và các bộ phận cạnh đó, ngoài ra chúng còn có thể xâm lấn vào các cơ quan khác trên cơ thể (gọi là di căn), như não, tủy sống.

Nguyên nhân gây ra đột biến gen dẫn tới ung thư nguyên bào võng mạc chưa được chỉ ra rõ ràng, tuy nhiên, trẻ em có thể thừa hưởng đột biến gen từ bố mẹ. Những đứa trẻ mắc bệnh ung thư nguyên bào võng mạc di truyền này có xu hướng bộc lộ bệnh sớm hơn, thường bị ở cả 2 mắt.

Triệu chứng

Với những bệnh nhân mắc ung thư nguyên bào võng mạc, khi chiếu ánh đèn vào mắt có thể quan sát thấy ánh trắng ở đồng tử. Những triệu chứng khác có thể gặp như hai mắt nhìn theo các hướng khác nhau, đỏ mắt hoặc sưng nề mắt.

Nếu quan sát thấy bất kì một dấu hiệu bất thường nào ở mắt của trẻ, bạn nên đi khám bác sĩ ngay. Nếu gia đình đã có người bị ung thư nguyên bào võng mạc, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc khám mắt định kì để sàng lọc bệnh ung thư nguyên bào võng mạc cho trẻ.

Chẩn đoán

Bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ tiến hành khám lâm sàng toàn diện để chẩn đoán bệnh. Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm mắt, chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể giúp xác định liệu ung thư nguyên bào võng mạc có đang ảnh hưởng đến vùng, cơ quan quanh mắt hay không.

Điều trị

Việc điều trị bệnh phụ thuộc vào tình trạng khối u và tình hình ung thư đã xấm lấn các cơ quan khác hay chưa. Bác sĩ chuyên khoa sẽ tư vấn để bệnh nhân giữ được thị lực tốt nhất có thể.

Hóa trị liệu là phương pháp điều trị nội khoa phổ biến, sử dụng các loại hóa chất để tiêu diệt các tế bào ung thư bằng cách truyền vào cơ thể. Hóa trị liệu có thể giúp thu nhỏ khối u, nhờ vậy mà phương pháp điều trị khác có thể được sử dụng để lấy hết những tế bào ung thư còn lại. Hóa trị liệu cũng có thể được sử dụng để điều trị ung thư ở giai đoạn muộn khi mà ung thư đã xâm lấn bên ngoài nhãn cầu hoặc di căn đến cơ quan khác trong cơ thể.

Ngoài ra, bác sĩ có thể tư vấn phương pháp xạ trị là sử dụng những chùm tia năng lượng cao, như tia Xquang để tiêu diệt các tế bào ung thư. Có thể áp dụng xạ trị trong và xạ trị ngoài tùy theo diễn biến bệnh. Ngoài ra, bác sĩ cũng tư vấn bệnh nhân dùng phương pháp áp lạnh, liệu pháp nhiệt để hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Trường hợp xấu nhất, bệnh nhân phải phẫu thuật bỏ nhãn cầu để điều trị bệnh nếu khối u phát triển quá mức để áp dụng hiệu quả các phương pháp khác. Phương pháp này có thể tránh cho ung thư di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Sau khi loại bỏ nhãn cầu, phẫu thuật viên có thể đặt một mắt nhân tạo vào hốc mắt và gắn các cơ vận nhãn đến đó. Nhờ đó, các cơ vận động nhãn cầu sẽ làm di chuyển mắt được cấy như làm với mắt cũ. Tuy nhiên, mắt nhân tạo khiến người bệnh mất thị lực và phải thích nghi với việc nhìn bằng một mắt lành.

Nha Trang (Theo Aao.org)